24 Nisan 1990 yılından, yörüngeden indirilme yılları olan 2013-2021 tarihlerine kadar insanlığa uzaydan derinlikleri ve varoluş konularında hem bilgi hem de kanıt sunan ve emekliliği gelen Hubble Uzay Teleskobunun yerini alan tabir-i caizse ardılı niteliğindeki "James Edwin Webb".
James Edewin Webb uzay Teleskobu 1993 yılından günümüze değin süregelen yapımı tamamlanarak 25 Aralık 2021 yılında dünyadan 1.5 milyon km uzaklığa derin uzay hakkında insanlığa yeni bilgiler katarak bilinmeyen sırları açığa çıkarmak üzere fırlatılmıştır. Aslına da tam olarak daha ilk iş gününde yeni ve bilinmeyen bilgiler sunmaya başlamıştır. Bu konuya makalemin ilerleyen kısımlarında değineceğim.
Peki “James Edwin Webb”kimdir?
James Edwin Webb, ne bir sanatçı, ne bir aktris, ne de bilim insanıdır. NASA Üniversite Programını kurarak, uzay araştırmaları gerçekleştiren, araştırmacılara mali destek sağlayan Webb; 1961-1968 yılları arasında da ABD Ulusal Uzay ve Havacılık Dairesi‘nin bilindiği adı ile NASA’nın yöneticiliğini yapmıştır.
James Webb Uzay Teleskobunun Öne Çıkan Özellikleri;
Tek bir parçadan oluşmayan aynalar bütünü… Evet! James Webb Uzay Teleskobu, 18 küçük ayna parçasının bir araya gelerek 6,5 metre çapında dev bir aynayı oluşturması ile oluşan tek parça bir ayna işlevi görmesi maksadıyla yapılmış katmandır. Bu, parçaların bir araya gelerek oluşturduğu aynanın varoluş amacı ise kızıl ötesi ışıkları görmektir. Aslında projenin yapım aşamasında; ABD Ulusal Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Kanada Uzay Ajansı (CSA) işbirliği ve 16 ülkenin bir araya gelmesi ile doğmuştur. Tıpkı 18 parçanın bir araya gelerek tek bir ayna oluşturması gibi.
Teleskobun 5 katmandan oluşan ve sıcaklığı -220°C’de tutmayı amaçlayan, deniz kortu büyüklüğündeki ısı kalkanı, James Webb Uzay Teleskobunu yüksek Güneş ısısından korumaktadır.
Teleskobun 18 ayrı parçadan oluşan ayna kısmı Berilyum (Be) elementinden üretilip, son derece zehirli ancak bir o kadar da hafif bir malzemedir. Bu malzemenin en önemli kullanım nedenlerinin başında gelen özelliği ise X ışınlarını geçirgen olmasıdır.
Makalemin başında da belirttiğim gibi Büyük Patlama, Güneş Sisteminin Oluşumu ve belki de gözlemlenebilen evren hakkında bildiklerimizin üzerinde daha bir çok bilgi verecek olan James Webb Uzay Teleskobu üzerinde 4 kamera ve tayfölçer ile keşfi zor dalga boyundaki Kızılötesi sinyallerin dahi kaydını sağlayacaktır. Aynı zamanda “Nirspec” adı verilen cihaz ile aynı anda 100 farklı gökcismi gözlemlenebilecek. Bu genç ve idealleri olan araştırmacılara da fayda sağlayacak.
Kullanılan hafif malzeme ve yapısı itibari ile James Webb Uzay Teleskobunun toplam ağırlığı 6.161 kg olup 20.197 metre boyunda ve 14.162 metre genişliğindedir.
James Webb Uzay Telekobu Nasıl Çalışır?
Üzerinde bulunan 4 adet alıcıları ile kızılötesi fotonları yakalayabilir ayrıca kızılötesi gözlem yapabilir. Üzerinde bulunan aygıtlar ile hem pektrum alabiliyor hem de görüntüleme yapabiliyor.
James Webb, 1000 ışık yılı uzaklıkta yer alan "WASP96b" ötegezegeninin atmosferinde suya benzer bulgular keşfederek yapabileceklerini şimdiden tüm Dünyaya gösterdi.
İlk Görüntüler;
ABD başkanı Joe Biden tarafından 11 Temmuz 2022’de basın açıklamasında teleskobun yakaladığı ilk görüntü olan “Webb’s First Deep Field” Dünyayla paylaşılmıştır.
Akabinde 12 Temmuz 2022 tarihinde ilk tam renkli görüntüler ve Spektroskopik veriler NASA tarafından yayınlanarak, James Webb Uzay Teleskobunun genel bilim işlemleri resmen başlamıştır.
Yazıyı Hazırlayan Hakkında;
Şerif Sencer
idrak34.com Haber Editörü
