
Türkiye'nin ÖZETİ| Otomobili Girişimi Grubu (Togg), geçtiğimiz günlerde önemli bir mesele ile gündem oldu. Oksijen'in yayımladığı özel habere göre Togg, 2024 yılında 13,7 milyar TL zarar etmişti. Bu dudak uçuklatan rakam, özellikle de sosyal medyada herkesin kendi tezini ileri sürmesine neden oldu. Kimileri bu rakamın abartılı olduğunu söylüyor, kimileri hükûmetin diğer ülkelere Togg T10X hediye etmesini sebep olarak gösteriyordu.
Peki Togg'un 2024'te 13,7 milyar TL zarar ettiği iddiası gerçekten doğru olabilir mi? Rakam doğruysa neden böyle bir şey yaşanıyor? Gelin bu meseleyi enine boyuna irdeleyelim.
Togg'un bilanço ile ilgili resmî açıklaması yokken 13,7 milyar TL zarar nasıl tespit edildi?
Togg, halka arz edilen bir firma olmadığı için bilanço yayımlamıyor. Ancak Togg'un iştirakleri arasında yer alan Turkcell'in 2024 yılına ilişkin yayımladığı mali durum raporu, Togg'un finansal durumu ile ilgili bilgi edilmesini sağlamış durumda. Raporda Turkcell, 2024 yılında Togg faaliyetlerinden kaynaklı olarak 3 milyar 162 milyon 643 bin TL zarar etmiş gibi görünüyor.
İşte Turkcell'in yayımladığı raporun ekran görüntüsü:
*Yukarıdaki tabloya buradaki bağlantı üzerinden ulaşabilirsiniz.
Oksijen, yayımladığı haberde Togg'un yüzde 23'lük hissesinin Turkcell'de olduğunu belirtiyor. Buradan yola çıkarak da Togg'un 2024 yılındaki durumunun -13,7 milyar TL olduğu sonucuna ulaşıyor. Yapılan hesapta itiraz edilecek bir şey yok gibi görünüyor. Meslektaşlarımız, gayet mantıklı açıklamalarla Togg'un ne kadar zarar ettiğini tespit etmiş durumdalar. Yani evet, Togg, bu hesaba göre gerçekten 13,7 milyar TL zarar etmiş olabilir.
Ancak bu zarar, Togg batıyor demek değil!
Gelelim sosyal medyadaki Togg lincine. Açık konuşmak gerekirse Togg için böyle bir linç kampanyası yürütülmesine hiç ama hiç gerek yoktu. Çünkü otomotiv sektörü üzerine çalışan bir firmanın ilk yıllarında zarar etmesi, beklenen bir durumdur. Peki neden? Gelin biraz Togg'un rakiplerine bakalım.
Önce Tesla'nın durumuna bakalım
Togg'un Türkiye pazarında en bilindik rakiplerinden birisi hiç şüphesiz Tesla. Neticede her iki firma da doğuşlarından itibaren elektrikli otomobiller üretmeyi amaçladılar. Tabii Tesla, 2003 yılında kuruldu ve geçen 22 senede çok önemli işler yaptı. Markanın 2008 yılında duyurduğu ilk otomobili "Roadster", o yıllar için yeni bir devrin başlangıcı olarak kabul edilmişti.
Ancak Tesla da Togg'un geçtiği yollardan geçti. Şirket, tam 10 yıl boyunca çok büyük zararlar etti. Ve bugün dünyanın dört bir yanında milyonlarca hayranı olan Tesla, kurulduktan 10 yıl sonra ilk kez kâr açıkladı. Mayıs 2013'te o yılın ilk çeyreğine ilişkin mali durum raporunu yayımlayan şirket, tarihinde ilk kez bir çeyrek dönemi kârla kapatmıştı. Tesla'nın o dönem açıkladığı kâr ise 11,2 milyon dolardı.
The Verge'ün o dönem Tesla için attığı manşet: "Tesla, 10 yıllık tarihinde ilk kez kâr etti"
*İlgili habere ulaşmak için buradaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Peki sonra ne mi oldu dersiniz? Tesla, 2013'ün ilk çeyreğinden sonra zarar açıklamaya devam etti. Şirket, yıllık bazda daima para kaybediyordu. Ta ki takvimler, 2020 yılını gösterene kadar. Tesla, 2020 yılında ilk kez bir yılın tamamını kârla kapatmıştı. 2019 yılının tamamında 862 milyon dolar zarar eden Tesla, 2020 yılını 721 milyon dolar kârla kapatmayı başarmıştı.
The Wall Street Journal'ın Tesla manşeti: "Tesla, ilk kez tam yıl kâr etti"
*İlgili habere ulaşmak için buradaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Şimdi tüm bunları bir kenara bırakalım ve kısaca Cybertruck'a bakalım. Firmanın 2023 yılının sonlarında resmî olarak satmaya başladığı otomobil, 2024'ün üçüncü çeyreğinde ilk kez kâr eder hâle geldi. Yani hâlihazırda kâr eden bir firma, ürettiği yeni bir model nedeniyle bile pekâlâ zarar edebiliyor.
Bir de BYD'nin durumunu konuşalım
Bugün dünyanın en çok elektrikli otomobil satan firmalarının başında gelen Çinli BYD, 1995 yılında kuruldu. O dönemler daha çok şarj edilebilir batarya işi ile uğraşan BYD, 2005 yılında ilk içten yanmalı otomobili F3'ü piyasaya sürdü. Şirketin elektrikli otomobil girişimleri ise 2008 yılı itibarıyla resmen başladı. O yıl Warren Buffett’ın yatırım şirketi Berkshire Hathaway’den 230 milyon dolar yatırım toplayan firma, buna paralel olarak ilk şarj edilebilir hibrit otomobili F3DM'yi piyasaya sürdü. Firmanın Togg'a kıyasla ne kadar büyük olduğunu oturup düşünmek gerek...
Xiaomi'de de durum farklı değil!
Elektrikli otomobil sektöründe çok yeni olan Çinli teknoloji devi Xiaomi de herkesi mest eden otomobili SU7 nedeniyle zarar eden firmalardan bir tanesiydi. Hatta şirket, geçtiğimiz yıl konuyla ilgili bir açıklama yapmış ve sattığı her bir SU7'den 9.200 dolar zarar ettiğini duyurmuştu.
Xiaomi'nin açıklamasını detaylıca incelemek isterseniz:
Editor : Şerif SENCER