Suriye’de ÖZETİ| siyasi dengeler yeniden oluşurken, iş dünyasının gözü Mart 2025’te yapılacak seçimlerde.
DEİK Türkiye-Suriye İş Konseyi Başkanı İbrahim Fuat Özçörekçi, “Telefonlarım hiç susmuyor. Türk şirketlerinin yanı sıra Avrupa ve Uzak Doğu’dan da firmalar, Suriye’de hangi adımları atabileceklerini öğrenmek için sürekli arıyor. Mart seçimlerinin ardından önemli yatırım haberleri alacağız. Şu an bir market zincirimiz bölgede hazırlık yapıyor. Ayrıca Şanlıurfa ve Gaziantep gibi şehirlerimiz, yabancı firmalar için Suriye operasyonlarının merkezi olabilecek potansiyele sahip” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE, DOĞAL PARTNER OLARAK ÖNE ÇIKIYOR
Suriye’de Esad rejiminin sona ermesinin ardından başlayan yeniden yapılanma sürecinde, siyaset ve ekonomi paralel bir şekilde ilerliyor. Türkiye, coğrafi yakınlığı ve güçlü bağları nedeniyle "doğal partner" olarak öne çıkıyor. Kamu tarafında, özellikle enerji ve altyapı gibi alanlarda çeşitli bakanlıklar aktif rol üstlenmek için kapsamlı bir yol haritası hazırlarken, özel sektörde de dikkat çeken bir hareketlilik gözlemleniyor.
DEİK Türkiye-Suriye İş Konseyi Başkanı İbrahim Fuat Özçörekçi, “Türkiye, Suriye’nin doğal partneri konumunda. Ülkemizde 14 yıldır yaşayan büyük bir Suriyeli nüfus bulunuyor. Bu süreçte bir nesil bizimle büyüdü ve bu durum, Türkiye’nin ‘soft power’ yani yumuşak güç olarak öne çıkan en büyük avantajı” şeklinde değerlendirdi.
TİCARET HACMİ 2 MİLYAR DOLARA ULAŞTI
2011’de Türkiye’ye ilk Suriyeli mülteci kafilesinin geldiği dönemde iki ülke arasındaki ticaret hacminin 250 milyon dolar olduğunu hatırlatan DEİK Türkiye-Suriye İş Konseyi Başkanı İbrahim Fuat Özçörekçi, bugün bu rakamın 2 milyar dolara yükseldiğini belirtti. Özçörekçi, “Bu artış, lojistik avantajlarımız ve işbirliği potansiyelimizin bir sonucudur. Türkiye’de Suriyelilere ait 15 binden fazla işyeri faaliyet gösteriyor. Bu işletmelerin çoğu gıda, tekstil ve makine sektörlerinde yer alıyor. Ayrıca Türkiye’de çok sayıda Türkçe konuşan Suriyeli nüfus oluştu. Bu kültürel yakınlık, iki tarafın da birbirini daha iyi tanımasını sağladı. Lojistik olarak da bölgeye baktığınızda Türkiye’den daha iyi bir alternatif yok” dedi.
Türk iş insanlarının Zeytin Dalı gibi bölgelerde bir süredir aktif olduklarını vurgulayan İbrahim Fuat Özçörekçi, mevcut durumu şu sözlerle özetledi:
“Gıda, plastik, demir-çelik ve inşaat gibi sektörlerde bölgede hali hazırda faaliyetler sürdürülüyor. Son üç yıldır ise sınıra yakın bölgelerde küçük sanayi siteleri kurulmaya başlandı. Bu, hem ekonomik kalkınmaya hem de işbirliği potansiyelinin artmasına önemli bir katkı sağlıyor.”
SEÇİM HEYECANI
Yeni Suriye’de Türkiye için lojistik koridorların açılmasının büyük önem taşıdığını vurgulayan İbrahim Fuat Özçörekçi, Körfez ülkelerine uzanan TIR koridorunun yeniden faaliyete geçeceğini belirtti. Bu gelişmenin yatırımcılar arasında büyük bir heyecan yarattığını ifade eden Özçörekçi, “Şu an biraz sabırlı olmak gerekiyor. Öncelikle Suriye ekonomisindeki iyileşmeleri gözlemlemek önemli. Mart ayında yapılması planlanan seçimler konuşuluyor. Bu süreçte acele etmeden adım atmak en doğru yaklaşım olacak” değerlendirmesinde bulundu.
HER SEKTÖRDEN YOĞUN İLGİ
8 Aralık’taki gelişmelerin ardından bölgede yatırım fırsatlarının daha da cazip hale geldiğini belirten İbrahim Fuat Özçörekçi, bu süreçte telefonlarının susmadığını ifade etti. Özçörekçi, “Yatırımcılar sık sık ‘Ne zaman gitmeliyiz, hangi yolları kullanmalıyız, ticaret ne kadar güvenli?’ gibi sorular soruyor. Şu an bankacılık alanında da çalışmalar yürütülüyor. Daha önce genellikle transferler PTT şubeleri üzerinden gerçekleşiyordu” dedi.
Türkiye’nin, Katar ile birlikte Suriye’de büyükelçilik açan ilk ülkeler arasında yer almasının önemli bir avantaj sağladığını vurgulayan Özçörekçi, ilginin sektör sınırı tanımadığını belirtti:
“Telekomünikasyondan gıdaya kadar her sektörden yatırımcılar arıyor. DİK de bu konuda bir hazırlık yapıyor. Hatta sıradan Suriyeli vatandaşlar bile bana gelip sorular soruyor. Onlar da geri dönme konusunda istekli. Bir nesil Türkiye’yi görerek büyüdü. Bu, Türkiye’nin soft power gücünü sahaya doğru yansıtması gereken bir fırsat.”
BAYİLEŞME SÜRECİ BAŞLADI’
DEİK Türkiye-Suriye İş Konseyi Başkanı İbrahim Fuat Özçörekçi’nin aktardığına göre, Suriye’de yatırım hareketliliği hız kazandı.
İşte öne çıkan gelişmeler:
Elektronik Sektörü: Türkiye’nin önde gelen televizyon ve küçük eşya üreticilerinden Onvo, Suriyeli bayilerini hızla aktive etti ve bayileşme sürecine başladı.
Perakende: Büyük bir market zinciri, Suriye’de market ağlarının kurulmasına öncülük ediyor. Şu an sahada çalışmalar yürütüyorlar.
Tekstil: LC Waikiki bölgede ciddi hazırlıklar yapıyor. Bu girişim, diğer hazır giyim markaları için de bir fırsat kapısı olarak görülüyor.
Demiryolları: Bir Türk heyeti, eski demiryolu ağının yeniden organize edilmesi üzerine çalışmak için Suriye’ye gitti. Bu proje, 2009 yılında planlanmış ve şimdi yeniden canlandırılmaya hazırlanıyor.
Havacılık Türk Hava Yolları’nın uçuşlarını yeniden başlatması ekonomik hareketliliği artıracak. THY, aynı zamanda ekonomik bir elçi görevi üstlenerek bölgedeki pek çok sektörü harekete geçirecek.
Yabancı Yatırımlar: Avrupa ve Uzak Doğu’dan firmalar Türk ortaklarla işbirliği için temas kurmaya başladı. Özçörekçi, bir havacılık firmasının Türk ortak aradığını belirtti.
Lojistik Merkezler: Gaziantep, Hatay, Kilis ve Şanlıurfa gibi sınır illerinin lojistik üs haline gelmesi bekleniyor. Özçörekçi, hiç gelmeyen yabancı firmaların bile Şanlıurfa’da ofis açma ihtimaline dikkat çekiyor.
Bu hareketlilik, Suriye ile Türkiye arasındaki ekonomik bağların güçlenmesine zemin hazırlıyor.
Editor : Şerif SENCER
