Teknoloji

Tarihteki İlk Bilim Kadınının Trajik Sonu

Tarihin ilk, kadın bilim insanı ünvanına sahip Hypatia, daha çok trajik ölümüyle bilinse de; hayatı, geçmişin en etkileyici hikâyelerinden birine sahipti.

Tarihteki İlk Bilim Kadınının Trajik Sonu
23-12-2024 21:58

MS ÖZETİ| 355-415 yılları arasında yaşayan Hypatia, tarihin bilinen ilk bilim kadınıydı. Matematik, astronomi, felsefe alanlarında çalışmalar yürütmüştü ve dönemin önde gelen bilim merkezinde öğretmenlik yapmıştı.

Gelin görün ki; “dinsizlik” ve “şeytanlık” ile suçlanmıştı. Bunun sonucunda taşlanarak, derisi yüzülerek çok korkunç bir şekilde can vermişti. Şimdi gelin, Hypatia’nın ilham verici başlayıp trajediyle biten hikâyesine daha yakından bakalım.

İlk olarak, İskenderiye şehrinden bahsederen anlatmaya başlayalım. Çok fazla tarih anlatımından sıkılanlar bu alt başlığı atlayabilir…

iskenderiye kütüphanesi

Büyük İskender tarafından MÖ 331'de kurulan İskenderiye şehri, hızla antik dünya için bir kültür ve öğrenme merkezi hâline geldi. Kalbinde, yarım milyondan fazla parşömenden oluşan koleksiyon ve İskenderiye Kütüphanesi'nde bulunan, bir tür üniversite olan müze vardı.

İskenderiye, Jül Sezar'ın şehri Roma için fethettiği ve kütüphaneyi yaktığı MÖ 48'de başlayan bir düşüş yaşadı. 364 yılına gelindiğinde, Roma İmparatorluğu bölündüğünde ve İskenderiye doğu yarısının bir parçası olduğunda, şehir; Hristiyanlar, Yahudiler ve putperestler arasında çatışmalarla kuşatıldı. İç savaş, kütüphanenin çoğunu yok etti.

Son kalıntılar, Başpiskopos Theophilus'un Roma imparatorunun tüm Pagan tapınaklarını yok etme emriyle hareket ettiği 391'de müzeyle birlikte ortadan kayboldu. Theophilus, son parşömenleri barındırmış olabilecek Serapis tapınağını yıktı ve siteye bir kilise inşa etti. Müzenin bilinen son üyesi matematikçi ve astronom Theon'du, yani Hypatia'nın babası.

Theon, kızı Hypatia’ya matematik ve astronomi öğretti.