Doğadaki ÖZETİ| tüm kaynakları, Dünya'da yalnızca biz insanlar yaşıyormuşçasına, kendi yararımıza kullanmamızın bir sonucu olarak ortaya çıkan iklim krizinin yanında; yılanların yaşam alanlarına da sızmaya başladık ve araştırmaların gösterdiği sonuçlara bakılırsa bu durumdan biz de zararlı çıktık.
17 zehirli yılan türünün bulunduğu ABD’nin Georgia eyaletinde yapılan araştırmada, sıcaklıktaki bir derece artışın bile, yılan ısırıklarında hemen hemen %6’lık bir yükselişe yol açtığı ortaya çıktı. Ancak araştırmacılar, bu yılanları öldürmeye çalışarak bir yere varamayacağımız ve birbirimizin yaşam alanlarına saygı gösterdiğimiz sürece zehirli yılanlar bile uyumlu bir şekilde yaşayabileceğimiz konusunda hemfikir.
İklim krizinin hâlihazırda getirdiği tehdit ve tehlikeler yetmiyormuşçasına listeye bir yenisini daha ekledik.
Doç. Dr. Noah Scovronick ve ekibi, 2014 ile 2020 yıllarını kapsayan, zehirli yılan ısırıklarıyla ilgili 3.908 hastane raporunu inceledi. Araştırmanın bulgularında, sıcaklıktaki her 1 derecelik artışın, yılan tarafından ısırılma oranına %6’lık bir katkısı olduğunu gösterdi.
Bunun sebebine dair henüz tam olarak net bir açıklama olmasa da bazı tahminler bulunuyor.
Yılanlar, mevsimsel hava değişikliklerine göre, ‘brumation’ olarak bilinen kış uykusuna benzer bir duruma girerler. Yazları, daha aktif oldukları zamanlardır. Bu, çalışmanın sonuçlarını bir nebze de olsa destekler fakat yeterli olmayabilir.
Bir diğer ihtimal ise yılan biyolojisinin yanı sıra sıcak hava ve insan faaliyetleriyle ilişkili olabileceği ancak bu durumun da yılan ısırığına net olarak nasıl bir katkısı olacağı henüz kanıtlanmış değil.
Çalışmanın baş yazarı Scovronick ise şunları söylüyor: "Sonuçlarımız, iklim değişikliği bağlamında yılan ısırığını anlamak için daha fazla çaba harcamamız gerektiğini gösteriyor. Bulduğumuz büyük sıcaklık etkileri, yılan ısırıklarının genellikle yeterli sağlık hizmetine erişimi olmayan yerleri etkilediği gerçeğiyle birleştiğinde, artan sıcaklıkların endişe sebebi olduğunu gösteriyor.”
Bu taze çalışmanın yeterli olmadığını, daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu vurgulayan Scovronick, bulguların nedenine ilişkin kendi fikirlerini de ekliyor:
"Belki de yılanlar her gün aynı şeyi yapıyordur ve insanlar havalar sıcakladıkça daha çok dışarı çıkıyor veya bahçelerinde vakit geçiriyordur. Ancak yılan ısırığı için sıcaklık etkisinin diğer zehirlenme türlerinden daha yüksek olduğunu bulduk. Bu da yılan davranışında, yılan ısırığı ve sıcaklık ile ilişkisine katkıda bulunan benzersiz bir şey olabileceğini düşündürüyor."
Doğadaki canlıların yaşam alanlarını tahrip etmemiz, bu sürüngenlerin insanlarla yollarının kesişme olasılığını artırıyor.
Emory Üniversitesinden herpetolog Lawrence Wilson, "Olumsuz karşılaşmaları azaltmanın temel faktörü eğitimdir. İnsanlara, yılanların hangi habitatları tercih ettiğini öğretmek gerekir. Birbirimizin yaşam alanlarına saygı gösterdiğimiz sürece zehirli yılanlar bile uyumlu bir şekilde yaşayabiliriz.” ifadesiyle insanlık olarak bilinçli davranmamız gerektiğinin altını çiziyor.
Kaynaklar: Geo Health Research Article, Ifl Science, Science Alert
Editor : Şerif SENCER