Son ÖZETİ| zamanladı hayvanlarda sık sık görülen Şap hastalığı çift tırnaklı hayvanların akut seyirli, çok bulaşıcı ve zoonotik karaktere sahip viral bir enfeksiyonudur. Hastalığın bulaşma oranı yüksek olup, hassas hayvan topluluklarında ulaşabilmektedir. Peki, Şap hastalığı nedir? Şap hastalığının belirtileri nelerdir? Şap hastalığı insanlara geçer mi? Şap hastalığı nasıl tedavi edilir? Şap hastalığı ne kadar sürer? Detaylar haberimizde....
ŞAP HASTALIĞI NEDİR?Evcil veya yabani tüm çift tırnaklı hayvanlarda görülebilen, kronik durumlarda zayıf ve yavru hayvanlarda ölüme sebebiyet veren, genellikle et, süt ve iş gücü kaybına sebep olan viral bir hastalıktır. Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığınca ihbarı mecburi hastalıklar arasında yer almaktadır. Hastalığın mortalitesi düşük olmasına karşın yüksek morbiditeye sahiptir. Bu şu anlama gelir: Öldürücü olmamakla birlikte sürü içerisinde veya bölgede hızla yayılır. Her ne kadar zoonoz kabul edilse de insanlara bulaşma oldukça nadirdir.ŞAP HASTALIĞININ BERİTİLERİ NELERDİR?Şap hastalığının hayvanlarda kuluçka süresi 2 ile 7 gün arasında değişiyor. Virüs vücuda girdikten sonra ortalama 2-7 gün arasında ilk belirtiler görünür hale geliyor. Şap hastalığının en sık rastlanan belirtileri: Hayvanlarda yüksek ateş. Ayakta veziküller (su dolu kabarcıklar) oluşması. Veziküllerin zamanla patlayarak yaraya dönüşmesi. İştahsızlık. Köpüklü ve uzayan salya oluşumu. Ağızda şapırdatma. Yaralarda yoğun iltihaplanma.Ağız, ayak, burun deliği ve memelerde vezikül meydana gelmesi. Buzağılarda kalp kasına tutulum sonucu ani ölüm. Gözlerde sulanma. Topallık. Sütten kesilme. Diş etlerinde aft benzeri kabarcıkların çıkması. Kabarcık büyüklüğü mercimek hatta fındık kadar olabiliyor. Boynuz diplerinde enfekte yaralar. Solunum güçlüğü. Küçük ırk sığırlarda, körpe buzağılarda hastalık çok daha hızlı ilerliyor. Çoğunlukla yaz aylarında artan hastalık, hemen hemen her mevsimde görülebiliyor. ŞAP HASTALIĞI İNSANLARA GECER Mİ?Evet, şap hastalığı insanlara da bulaşabiliyor. Özellikle hayvanlarla yakın temasta bulunan çiftçilerimiz, hayvan ticareti yapanlar, hayvanların bakıcılığını üstlenenler ve hayvancılık yapılan çiftliklerde çalışanlar temel risk grubunu oluşturuyor. Hastalık, hayvanların sütünü içen küçük çocuklarda, hayvanlarla teması olan kişilerde, bulaşık yerlerde olanlar ve eşyaları kullananlarda görülebiliyor. Şap hastalığına yakalanan insanların ağızlarında, göz ve parmak aralarında su keseleri meydana geliyor. İnsan için tehlikeli olmadığı düşünülen virüs, nezle tipi belirtiler yaratabiliyor. Şap hastalığının insandan insana bulaşmadığının da altı çiziliyor. ŞAP HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?Şap hastalığının etkenine direkt tedavi uygulanmıyor ancak yan etkilerden dolayı oluşan enfeksiyonların tedavisi gerçekleştiriliyor. Ölüm oranı düşük olan şap hastalığında, ağızdaki yaralar için karbonatlı, sodalı su ve sirkeyle ağız içi yıkanıyor. Ayaklara dezenfektan uygulanıyor. Hasta hayvanlara A vitamini açısından zengin besinler takviye ediliyor. Ayrıca ateşli dönemlerde antibiyotik kullanımına başvuruluyor. ŞAP HASTALIĞI NASIL BİR HASTALIK?Evcil veya yabani tüm çift tırnaklı hayvanlarda görülebilen, kronik durumlarda zayıf ve yavru hayvanlarda ölüme sebebiyet veren, genellikle et, süt ve iş gücü kaybına sebep olan viral bir hastalıktır. Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığınca ihbarı mecburi hastalıklar arasında yer almaktadır.ŞAP HASTALIĞI NE KADAR SÜRER?Şap virüsü ; Sığır derisi ve kıllarda 4 hafta, Sütte 9 gün, Ayakkabılarda 3 ay, Sıvı hayvan dışkısında 6 ay, Samanda 3 ay, Toprakta 4 hafta, Kuru otlarda ve danelerde 5 ay, İdrarda 40 gün, Sineklerde 70 gün, hastalık yapma gücünü korur.
Editor : Şerif SENCER
