Kahramanmaraş ÖZETİ| merkezli meydana gelen depremlerin ardından TÜBİTAK'ın çağrıda bulunduğu araştırma projeleri kapsamında çalışmalarını tamamlayan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, İskenderun'daki tespitlerine ilişkin makalesini hazırladı.
Elde ettiÄŸi belge ve görüntülere iliÅŸkin konuÅŸan Öztürk, "Hiç deniz suyu gelmemiÅŸ bu inanılmaz bir ÅŸey. O kadar suyun hepsi yeraltından gelen sular. Bunların kaynaklarını belgeledik ama gece saat 04.17'de olan depremin ardından 04.46'ya doÄŸru yani 30 dakika falan sonra buradan alttan su kaynadığına dair kamera kayıtlarını bulduk. Ä°skenderun'da müthiÅŸ bir zemin oturması var. Yaklaşık 60 santimetre oturma var. Kıyıya doÄŸru basma var. Kıyıdaki limanı koparmalar var. Bunları araÅŸtırdık, bunu hızla bir makaleye çeviriyoruz" dedi.Â
KahramanmaraÅŸ merkezli meydana gelen depremler sonrası TÃœBÄ°TAK üniversitelere proje çaÄŸrısında bulundu. ÇaÄŸrının ardından Ä°stanbul Ãœniversitesi CerrahpaÅŸa Mühendislik Fakültesi Jeoloji MühendisliÄŸi Bölümü'nden 8 araÅŸtırmacı "06 Åžubat 2023 Pazarcık Depremi Yüzey Kırığı AraÅŸtırması", "DoÄŸu Anadolu Fay Zonu 06 Åžubat 2023 Tarihli Depremlerin Fay Parametreleri ve Bölgedeki Etkilerinin AraÅŸtırılması" ve "06 Åžubat 2023 KahramanmaraÅŸ- Pazarcık Mw=7.7, Elbistan-Mw=7.6 Depremlerinde OluÅŸan Geoteknik ve Yapısal Hasarlara Ait Bulgular" isimli projelerle ilgili araÅŸtırma yapmak için deprem bölgesine gitti. Ä°stanbul Ãœniversitesi CerrahpaÅŸa Jeoloji MühendisliÄŸi Bölüm BaÅŸkanı Prof. Dr. Hüseyin Öztürk ise Ä°skenderun ve SamandaÄŸ'da araÅŸtırmasını tamamlayıp Ä°stanbul'a dönüş yaptı.  Öztürk, Ä°skenderun'da zayıf zemin koÅŸullarında yüksek bina yapılması ve suya doygun zeminde su sıvılaÅŸması olduÄŸunu kesinleÅŸtirdi. Öztürk, Ä°skenderun'daki çalışmalarına iliÅŸkin yayına hazırladığı tespitlerini anlattı.Â
Öte yandan, depremden 29 dakika sonra alttan su kaynadığına dair güvenlik kamerası görüntüleri de ortaya çıktı. Görüntülerde yerin altından kaynayarak sıvı çıktığı görülüyor.Â
"TUBİTAK PROJE ÇAĞRISI YAPTI"
Deprem bölgesinde yapılan çalışmaları anlatan Ä°stanbul Ãœniversitesi CerrahpaÅŸa Jeoloji MühendisliÄŸi Bölüm BaÅŸkanı Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, "Deprem sonrası TUBÄ°TAK proje çaÄŸrısı yaptı. Proje ekibi olarak, yola çıktık. Yola 8 kiÅŸi çıktık. Bizim Jeoloji MühendisliÄŸi Bölümü'nden iki projemiz kabul oldu. Ä°nÅŸaat Bölümü'nden de bir projemiz kabul oldu. Ä°lk durağımız Defne oldu. Hemen drone uçurup duruma baktık. Ardından Amik Gölü'ne gittik. Gölün daha da çöktüğünü, çökmeyi saÄŸlayan fayların olduÄŸunu gördük. Daha sonra Kırıkhan bölgesine doÄŸru hareket ettik. Kırıkhan'da aktif fayları çizdik, haritaladık. Ertesi gün Ä°skenderun'u çalıştık, oradan Nurdağı'na gittik. Nurdağı'ndan SamandaÄŸ'a döndük. SamandaÄŸ'ın Akdeniz'e giren kısmı fayın en ucu oluyor. Proje çerçevesinde merakımız ÅŸuydu aslında; bütün fayları haritalamak, faylar nasıl gidiyor? Fay nereye kadar kırıldı? Yüzey nereye kadar kırıldı? Nereden çıktı gitti? Bunu anlamaktı. Fakat SamandaÄŸ'da fayın tam bittiÄŸi sönmeye baÅŸladığı yere doÄŸru olduÄŸumuzu anladık. Orada fay sönümlenmiÅŸti. Çok klasik yüzey kırıkları göremedik. Biraz açılmalı, biraz deformasyonlu, yıkımın o hat üzerinde yoÄŸunlaÅŸtığı zonu gördük. Fay buraya kadar kırdı diyebiliriz, son 6.3'lük depremlerle de bu kırılma tamamlanmış ve olmuÅŸ olabilir. Ekibimizin biri tekrar oraya döndü" dedi.Â
"30 DAKÄ°KA SONRA ALTTAN SU KAYNADIÄžINA DAÄ°R KAMERA KAYITLARINI BULDUK"
Ä°skenderun'da yaklaşık 60 santimetre oturma olduÄŸunu tespit eden Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, "Ä°kinci merak ettiÄŸimiz yer Ä°skenderun'du. Ä°skenderun'a denizden hiç su gelmemiÅŸ. Hepsi zeminin sallanma sırasında sıvılaÅŸma suyu olduÄŸunu gördük. Hiç deniz suyu gelmemiÅŸ bu inanılmaz bir ÅŸey. O kadar suyun hepsi yeraltından gelen sular. Bunların kaynaklarını belgeledik ama gece saat 04.17'de olan depremin ardından 04.46'ya doÄŸru yani 30 dakika falan sonra buradan alttan su kaynadığına dair kamera kayıtlarını bulduk. Ä°skenderun'da müthiÅŸ bir zemin oturması var. Yaklaşık 60 santimetre oturma var. Kıyıya doÄŸru basma var. Kıyıdaki limanı koparmalar var. Bunları araÅŸtırdık, bunu hızla bir makaleye çeviriyoruz. Ä°skenderun'u bitirdik, yayına hazırladık. Ä°skenderun'da zayıf zemin koÅŸullarında yüksek bina yapılması ve suya doygun zeminde su sıvılaÅŸması. Zayıf zemin denize doÄŸru yanal yayılıyor ve çatlaklardan su çıkıyor.  Orayla ilgili raporumuz var" dedi.Â
Samandağ'da kırılamayan yerlerin Hatay'daki son deprem ile kırılmış olabileceğini belirten Prof. Dr. Hüseyin Öztürk şöyle devam etti:
"Dediğim gibi iki bölgede çalıştım. Samandağ ve İskenderun. Samandağ'da da, Belen'den Samandağ'a giden fay hattı kırıldı. Kırılamayan yerler vardı, son 6.3'lük depremle herhalde tamamlanmış olsa gerek. Samandağ'ı artık kırılmış olarak kabul ediyoruz. Ancak yine depremler olacak. Neden çünkü çok büyük bir deprem oldu. Çok büyük deprem olunca ne olur? O enerji kolay kolay geçer mi? Çok büyük bir yangının devamı olmaz mı? Büyük bir afet var. Onun tetiklediği başka segmentlerde kırılma olması kaçınılmaz. Bomba değil bu. Patlayıp gitmiyor. Yerin 10 kilometre derinliği kırıldı. Kırık boyunca alttan bu bloklar birbirini itiyor. Doğu Anadolu Fayı'nın Diyarbakır'ın olduğu kısım Kuzey'e doğru Ermenistan'a doğru sıkıştırdı gitti. Kırşehir'deki blok ise Kıbrıs'a doğru hareket etti. Birbirine göre sol yönde hareket eden bir kırılma var. Bu önündeki trenleri sıkıştırıyor, onlar onlara çarpacak onlar onlara çarpacak. Dolayısıyla hangisi ekstra enerjiyi patlatacak bunu bilemiyoruz"
Editor : Åžerif SENCER