Çin’in Mars’a inen ilk görevlisi olan keşif aracı Zhurong, Kızıl Gezegenin en büyük çarpışma havzalarından biri olan Utopia Planitia’yı keşfetmek amacıyla görevlendirilmişti. Bahsi geçen bölge, 1976 senesinde Viking 2 tarafından ziyaret edilmişti. Uzun yıllardır meydana gelen teknolojik gelişmeler sonucunda hurong’un bölge hakkında yeni bilgiler sunabileceği bilgileri elde edildi. BU bilgiler kapsamında keşif aracının yüzeyin altına gömülü 16 çokgen yapı buldu.
Söz konusu durum hakkında araştırmacılar, bu yapıların başlangıçta yüzeyde olan arazideki çatlaklar sonucunda meydana gelen donma-çözülme döngüleri kapsamında oluştuğunu düşünüyor. Mars'ın başka bölgelerinde de olduğu gibi, süblimleşme ve donma, o arazinin tuhaf şekillerde uyulmasına sebebiyet verebiliyor. Buradan da şu anlaşılıyor ki bu durum Mars’ta ilk kez meydana gelen bir şey değil ve milyarlarca yıldır devam etme ihtimali olan bir olay.
Zhurong’un radarından elde edilen veriler kapsamında söz konusu çatlakların arazinin bir kısmının ve çokgen yapısının görülebileceğini gösteriyor. Bahsi geçen bu oluşum yerin 35 m altında yer alırken daha önce yapılan çalışmalar bölgenin dikey katmanlarına odaklanmıştı. Elde edilen veriler neredeyse 3 milyar yıl önce havzayı dolduran birkaç aralıklı Selin meydana geldiğini ortaya çıkarıyor. Yapılan yeni çalışmalar 1,9 km boyunca radar analizine bakılarak katmanların yatay olarak nasıl bir durumda olduğunu ortaya çıkarıyor.
Eskiden volkanik bir gezegen olan Mars, güneş sistemindeki en yüksek yanardağın ev sahibiydi. Öte yandan NASA’nın InSight’ı tarafından Kızıl Gezegen’de kaydedilen Mars depremleri gibi bir takım jeolojik olayların günümüzde hala devam ettiğini ortaya koydu.
Dolayısıyla araştırmacılar bahsi geçen gömülü yapının lav kökenli olma ihtimalinin üzerinde de duruyor. Dünya üzerinde “Devler Geçidi” olarak bilinen farklı örnekler görülebiliyor. Lakin Çin’in keşif aracının keşfettiği noktada bazaltik çıkıntılara dair herhangi bir kanıt elde edilemedi. Bu yüzden de araştırmacılar yapıların değişen iklimlerdeki termal süreçlerden oluşan tortul olduğundan oldukça emin.
Editor : Şerif SENCER
