'Lozan olmasa Cumhuriyet kurulamazdı'

Konak ÖZETİ| Belediyesi, 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Barış Antlaşması’nın 99. yıldönümünü, İsmet İnönü Anı Evi ve Kütüphanesi’nde düzenlediği etkinlikle kutladı. Antlaşmanın mimarı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Başbakanı, ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün Konak’ta doğduğu evde yapılan törene Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, Atatürk Araştırmacısı, Yazar ve İTK Uşakizade Köşkü eski Müdürü Ahmet Gürel, CHP İzmir İl Sekreteri Ahmet Yıldız, CHP Konak İlçe Başkanı Akın Küçükoğullarından, ilçe yöneticileri, Konak Belediye Meclisi üyeleri, siyasi partilerin ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile muhtarlar katıldı.

'GURUR DUYUYORUZ'

Törende konuşan Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının sembollerinden biri olan Lozan Barış Antlaşması’nın yıldönümünü bu yıl da İsmet İnönü Anı Evi ve Kütüphanesi’nde kutlamaktan büyük bir gurur duyduklarını vurgulayarak sözlerine başladı. Lozan Barış Antlaşması’nın önemine dikkat çeken Batur, tarihin en önemli hukuki metinleri arasında yer aldığını, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu antlaşması olduğunu söyledi. Lozan’ın, 1. Dünya Savaşı’nın ardından İstanbul’daki Osmanlı yönetiminden bağımsız olarak Ankara’da kurulan hükümetin uluslararası meşruiyet kazandığı anlaşma olduğunu da anımsatan Batur, “Lozan, Türkiye’nin bugünkü sınırlarının büyük oranda çizildiği, Osmanlı İmparatorluğu zamanında Batılı devletlere verilen ekonomik imtiyazları yani ekonomik sömürüyü ortadan kaldıran bir anlaşmadır” dedi.

'UNUTTURMAYIZ, LAF SÖYLETMEYİZ'

Lozan’ın Türk devletini yok etme planı yapan ve bunu Sevr’le başardığını sanan Batılı devletlere diz çökerten, Milli Mücadele’nin hukuki onayı, emperyalist güçlere karşı kazanılan büyük zaferin en büyük simgesi olduğunu da vurgulayan Batur, şöyle konuştu.

“Bunu da başaran, hemşehrisi olmaktan büyük bir gurur duyduğumuz, Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün yol arkadaşı, ilk Başkanımız, ikinci Cumhurbaşkanımız, partimizin genel başkanı İsmet İnönü’dür. Büyük asker, büyük devlet adamı, pek çok savaşın kahramanı olduğu gibi Lozan’da emperyalist ülkelere karşı masa başında da siyasi zafer kazanan, ülkemizin tapusunu alan İsmet İnönü’dür. Onlar Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucularıdır. Bugün vatan toprağımızda özgürce yaşayabiliyorsak, başta Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ve silah arkadaşları ile binlerce isimsiz kahramanlarımızın kazandığı savaşlar sayesindedir. Bizlere özgürlüğümüzü kazandıran, Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran, al bayrağımız altında hür yaşamamızı sağlayan başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, İsmet Paşa’mızı da, Kurtuluş Savaşı’mızı borçlu olduğumuz tüm paşalarımızdan erlerimize kadar kimseyi unutmayız. Unutmadığımız gibi unutturmayız da. Onlara laf da söyletmeyiz. 2. Dünya Savaşı’na bu ülkeyi sokmayarak binlerce canı kurtardığını ayrıca kimse unutmaz. İstedikleri kadar yalanlar üretsinler Mustafa Kemal Atatürk’ün de İsmet İnönü’nün de adını silemeyecekler. Bunu böyle bilsinler. Ulu Önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün de işaret ettiği gibi, özgürlük ve bağımsızlık bizim kaderimizdir. Bıraktıkları vatan toprağı, gözümüz gibi baktığımız emanetleridir.”

'ÇOK ANLAMLI BİR MİLLİ BAYRAM OLACAK'

CHP’nin iktidara geldiğinde yapacağı ilk işlerden bir tanesinin Lozan’ın yıldönümünün milli bayram olarak kutlanmasını sağlamak olacağını vurgulayarak, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun da anlaşmanın yıldönümünde Balıkesir’de düzenlediği Milletin Sesi mitinginde bunun altını çizdiğini anımsatan Batur, “Çok anlamlı bir milli bayram olacak. Lozan olmasa cumhuriyet, cumhuriyetin ülkemize getirdiği özgürlük ve demokrasi olmazdı, cumhuriyet de kurulamazdı. Onun için İsmet İnönü’yü, silah arkadaşlarını, bu vatan için şehit olan tüm şehitlerimizi bir kez de şükran ve minnetle anıyorum” diyerek konuşmasını sonlandırdı.

GÜREL: BAYRAMIMIZ KUTLU OLSUN

Atatürk Araştırmacısı Ahmet Gürel ise İsmet İnönü’nün Lozan Barış Antlaşması sırasında gösterdiği diplomatik başarıyı, görüşmelere katılan diplomatlardan ve dönemin basınından alıntılarla anlattı. Atatürk’ün 24 Temmuz 1928’te hukuk fakültesinde gençlere yaptığı konuşmada “Lozan Anlaşması gününün ulusal bayram sayılmasında isabet vardır. Lozan Barışı, Türk tarihinin dönüm noktasıdır. Türk ulusu için siyasi bir zafer teşkil eden bu anlaşma Osmanlı tarihinde yoktur” dediğini söyleyen Gürel, “Bayramımız kutlu olsun. Lozan olmadan Cumhuriyet Bayramı’mız olmaz, Cumhuriyet olmaz. Arada iki ay var. Tapuyu aldık, cumhuriyeti ilan ettik. Yunan dokuz defa Türklere mağlup olmuş Osmanlı zamanında, dokuzunda da toprak büyütmüş. Demek ki masa başından kalkmayı ilk defa Lozan’da becermişiz” dedi.