Kamuda tasarrufta yeni bir dönem başlıyor... Yasa teklifi, TBMM'de kabul edilerek yasalaştı.
31 maddelik düzenleme ile tasarruf tedbirlerine uymayanlara cezai işlem uygulanacak. Yasa, 1 Ocak 2025'te yürürlüğe girecek.
Birden fazla maaş alma dönemi bitecek
Yasayla birlikte kamuda birden fazla maaş alma dönemi sona erecek.
Yasayla, her statüdeki kamu görevlileri sadece bir görevi için maaş alacak. O maaş en yüksek devlet memuru maaşını yani 98 bin lirayı geçemeyecek.
Huzur hakkı ikramiye gibi ödemelere de üst sınır getirilecek.
Kamuda birden fazla maaş alınmasını engelleyen maddenin yürürlük tarihi ise ertelendi. 1 Eylül 2024'te yürürlüğe girmesi beklenen maddeni yürürlük tarihi verilen önergeyle 1 Ocak 2025 olarak belirlendi.
Tedbirlere uymayanlara cezai işlem
Yasa, kamuda tasarruf tedbirlerine uymayan kamu görevlilerine yönelik yaptırım da getiriyor.
Buna göre, Tasarruf tedbirlerine uymayan bürokratlara maaş kesintisi ya da işten çıkarma gibi pek çok idari ceza verilebilecek.
Tasarruf tedbirlerine uyumla ilgili denetimi Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılacak.
İhtiyaç fazlası araçlar satılacak
Yasayla ayrıca, kamuda ihtiyaç fazlası olan araçların satışı gerçekleştirilecek.
Araç dışından şarj edilebilen 70 kilometrenin üzerinde menzile sahip hibrit araçlara Özel Tüketim Vergisi teşviği sağlanacak.
Sokak ve caddelerin aydınlatma giderlerinde belediye ve il özel idarelerinin genel bütçe vergi gelirleri payından yapılan kesinti oranı yüzde 20’den, yüzde 30’a çıkartılacak.
Taşıt ve iş makinelerinin satışı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nda olacak
Karayolları Trafik Kanunu'nda tanımlanan taşıt ve iş makineleri ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na devredilen taşıt ve iş makinelerinin idareler adına bütüncül ve hızlı bir şekilde, belirlenecek esas ve usuller çerçevesinde satışının gerçekleştirilmesi amacıyla, yetki Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na veriliyor.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ayrıca ihale sürecinin yürütülmesi, danışmanlık hizmeti alımı, 'Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun Hükümleri' çerçevesinde gerçekleştirilecek giderleri fondan karşılayacak. Satış bedellerinden masraflar düşürülecek ve kalan tutar genel bütçeli idareler için Hazine ve Maliye Bakanlığı hesabına aktarılırken, diğerlerinde ise ilgili idare muhasebe birimi hesaplara yani genel bütçeye veya kamu kurum ve kuruluşlarına aktarılacak.
Damga Vergisi Kanunu
Ayrıca Damga Vergisi Kanunu'nda değişiklikle Sanayi ve Teknoloji Bakanı ile yatırımcılar arasında imzalanan ve yatırım teşviklerine ilişkin hükümler içeren yatırım sözleşmeleri, yatırım teşvik belgelerine istinaden uygulananlara benzer şekilde damga vergisinden istisna tutulacak.
Petrol istasyonu dışında akaryakıt ikmali yapılacak yerler sınırlandırılıyor
Kanun teklifi, teknolojinin gelişmesiyle birlikte enerji piyasalarındaki koşullara yönelik ilgili mevzuatta değişiklikleri de içeriyor. Bu kapsamda, 'Petrol Piyasası Kanunu'nda değişiklik yapılarak, akaryakıt istasyonu dışında vatandaşların ihtiyaçları için belirli şartlar dışında akaryakıt ikmali yapılacak yerler sınırlandırılıyor. Benzer bir şekilde 'Doğalgaz Piyasası Kanunu'nda' değişiklikler planlanıyor.
Buna göre, Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi'nin (BOTAŞ) nakit yönetimini sağlıklı bir şekilde yürütebilmesi için doğalgaz ithalatından kaynaklanan şirketin ödenmemiş her türlü vergi, fon ve paylar ile idari para cezaları, bunlara bağlı gecikme zammı ve gecikme faizlerinden oluşan borçları, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından görevlendirme bedeli alacaklarına karşılık mahsup edilecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı görevlendirme bedeli tutarını tespit etme ve terkin işlemlerini belirlemek için yetkili olacak.
Tüm bunların yanı sıra 'Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun' ile 'Kamu İhale Kanunu'nda' yapılan doğalgaz alımlarına yönelik değişikliğe yönelik iptal kararı ile BOTAŞ'ın alım yapacağı her türlü doğalgaz alımı ihalesi, Kamu İhale Kanunu'ndan istisna tutulacak.
Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı doğrultusunda yeniden düzenlenen maddeyle, BOTAŞ'ın doğalgaz alımı, alım sürecinin yürütülmesi, sonuçlandırılması, piyasa koşulları, gizlilik, güvenirlik ve kaynakların verimli kullanılması hususlarında Cumhurbaşkanına yetki veriliyor.
Hibrit araçlardaki ÖTV oranlarında değişiklik
Kabul edilen kanun teklifi ile birlikte hibrit araçlardaki ÖTV oranlarında değişikliğe gidiliyor. Sadece araç dışından şarj edilebilen hibrit elektrikli araçlardan ağırlıklı birleştirilmiş kilometre başına karbondioksit emisyonu 25 gramın altında elektrik enerjisiyle 70 kilometre ve üzerinde olanlardan Özel Tüketim Vergisi oranlarında indirime gidiliyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı denetleyecek
Diğer taraftan kamu kurum ve kuruluşlarının harcama ve uygulamalarının tasarruf tedbirlerine uyup uymadığını önce ilgili bakanlık ardından da Hazine ve Maliye Bakanlığı izleme ve denetleme sonucunda alınan tedbirlere aykırı hareket edilmesi durumunda ilgili mevzuat uyarınca disiplin hükümlerini uygulayacak. Memurlar için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125'nci maddesi baz alınarak kamu görevinden çıkartılma dahil maaş kesintisi, kınama cezası ve benzeri disiplin cezaları uygulanacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı, denetleme sonucundaki verileri Cumhurbaşkanlığına bildirecek.
Kamu görevlilerine kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın tek ödeme yapılacak
Diğer taraftan kanun ile birlikte 631 Sayılı, 'Kanun Hükmünde Kararname' uyarınca yönetim kurulu, denetim kurulu ve benzeri organlarda görev alan memurlara ve diğer kamu görevlilerine tek bir yerden ödeme yapıldığına dair kararnamenin kapsamı genişletiliyor. Böylelikle özel veya kamu ayrımı gözetmeksizin her türlü statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim ve denetim organlarında görev alan her statüdeki kamu görevlilerine, belediye başkanları, belediye meclis üyeleri ve il genel meclis üyeleri de dahil olmak üzere, kurum içi ve kurum dışı ayrım yapılmaksızın tek bir ödeme yapılacak.
Birden fazla görev yapan kamu görevlilerinin maaşlarına üst sınır limiti getirilirken sınırı aşan ücretler Hazine ve Maliye Bakanlığına devredilecek.
Deprem illeri 2023 nüfus sayımına göre pay almaya devam edecek
Kanun ile birlikte 6 Şubat depremlerinden etkilenen ve afet bölgesi olarak ilan edilen illerdeki vatandaşların başka şehirlere göç etmesi nedeniyle İller Bankası'ndan belediyelere aktarılan payın düşmemesi amacıyla 2023 yılı ocak ayı nüfus verileri temele alınarak pay aktarımı sürdürülecek.
İller Bankası'nın etkinliğinin artırılması amacıyla sermaye tavanı artırılarak 9 milyardan 60 milyar liraya çıkarılıyor. Ayrıca, devlet desteklerin izlenmesi ve denetlemesi hakkında kanununda yapılacak değişiklikle, devlet desteklerinin bildirimi ve denetlemesine ilişkin yönetmelikler Cumhurbaşkanınca alınacak karar üzerine yürürlüğe girecek.
Diğer taraftan Strateji ve Bütçe Başkanlığı, kamu kurum ve kuruluşları, teşebbüslere mali fayda sağlayan uygulamalarına ilişkin her türlü kayıt ve veriyi, bünyesindeki bilgi sistemine aktaracak. Ayrıca kamu kaynaklarının aktarıldığı kurum ve kuruluşların denetimi de Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nda olacak.
Anayasa Mahkemesi'nin avukatlara yönelik iptal ettiği madde düzenleniyor
Gelir İdaresi Başkanlığına ait defterdar kadrosu, mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından vergi daire başkanı kadrosuna denk olacak. Düzenlemeye göre, 1 Eylül 2024 tarihi itibariyle kadroları kaldırılan, 'Defterdar Yardımcısı' unvanlı personel, kadro derecelerine uygun olarak Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatında bulunan Gelir İdaresi Grup Müdürü kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılacak.
Teklifle birlikte, Anayasa Mahkemesi'nin, avukatların, 'Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun' kapsamında yükümlü sayılmasına ilişkin iptal kararı yerine avukatların taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması gibi işlerle sınırlı olarak Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından yükümlü olarak belirleniyor.
MASAK tarafından verilen idari para cezalarına ilişkin ihtilafların görüşüleceği sulh ceza mahkemesi yerine idari yargı mahkemeleri yetkilendiriliyor.
Editor : Şerif SENCER