Palmiye ÖZETİ| ağacında yetişen koyu kahve renkli tatlı bir meyve olan hurma, çoğunlukla sıcak ve kurak iklimlerde yetişir. Hurmanın sağladığı faydalar arasında en çok bilinenleri ise yüksek besin değeri, antioksidan etkisi ve normal doğumu kolaylaştırması olarak sıralanabilir. Kurutulmuş veya yaş meyve olarak da tüketilebilen bu meyve genellikle kurutulduktan sonra tercih edilmekte. Besin değerleri kurutulduktan sonra artan hurma, vitamin ve mineral açısından da oldukça zengin.
HURMA TÜKETMENİN FAYDALARI NELERDİR?
BESLEYİCİ
Hurma, özellikle kurutulmuş halde tüketildiğinde yüksek besin değerine sahiptir. Kalori oranı zengin olan hurma, tüketildiğinde tokluk hissi de uyandırır. Bir porsiyon hurma (ortalama 100 gr.) kalori, karbonhidrat, potasyum, protein, demir, bakır, magnezyum, manganez, B6 vitamini gibi gerekli vitamin-mineralleri içerir. 1 öğünlük besin ihtiyacı karşılanabilir.
LİF KAYNAĞI
Yüksek lif barındıran bir meyve olan hurma, bağırsak hareketlerini hızlandırarak kabızlığa iyi gelebilir. Lif ayrıca, sindirim sistemini de fayda sağlayarak özellikle yemekten sonra yükselen kan şekerini dengeleyebilir.
ANTİOKSİDAN ETKİ
Antioksidan olarak hurma, vücudu zararlı bakterilere ve hastalıklara karşı korur. İçeriğindeki flavonoidler, karotenoidler ve fenolik asit olarak bilinen 3 farklı antioksidan; kalp hastalığı, alzheimer, diyabet, mide ülseri ve bazı kanser türleri gibi kronik hastalıkların oluşmasının önüne geçebilir.
BEYİN SAĞLIĞI
Düzenli hurma tüketmek beyin işleyişine katkıda bulunur. Hurma, beyinde plak oluşturabilecek zararlı proteinlerin etkisini azaltabilir. Zararlı proteinler, zamanla beyin hücrelerinin ölümüne yol açarak, başta Alzheimer olmak üzere diğer beyin-sinir hastalıklarına yol açabilir. Bu yüzden düzenli hurma tüketmek, beyin fonksiyonlarını güçlendirebilir ve beyni etkileyen türlü hastaların önüne geçebilir.
KALP SAĞLIĞI
İçerdiği yüksek potasyum sayesinde kalp sağlığının korunmasına katkı sağlayabilir. Kalp sağlığı için gerekli elektrolikit olan potasyumu karşılayabilir ve kolesterol seviyelerini kontrol altında tutabilir, kalp krizi riskini azaltabilir.
KEMİK GÜÇLENDİRİCİ
Hurmanın içindeki kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi mineraller kemik sağlığı için oldukça önemlidir. Bu mineraller ayrıca osteoporoz ve diğer kemik hastalıklarına karşı da vücuda güçlü tutabilir. Hurmanın bu özelliği nedeniyle özellikle orta ve ileri yaştaki kişilerin düzenli hurma tüketmesinde fayda olabilir.
KANSIZLIK TEDAVİSİ
Yüksek orandaki demir içerdiği için kansızlığın önlenmesine ve vücudun demir depolarının korunmasına katkıda bulunabilir. Anemi tedavisi gören hastaların tedavisine ek olarak demir oranının artırılması için de kullanılarak vücudun enerji seviyesi yükseltilebilir.
ALERJİ KARŞITI
Organik sülfür, alerji hastalıklarının tedavisinde kullanılan bir maddedir. Gıdalarda nadir bulunan sülfür, hurmada doğal olarak mevcuttur. Hurma özellikle mevsimsel alerji hastalarında, semptomların en aza indirilmesinde yardımcı olabilir.
DOĞUMU KOLAYLAŞTIRIR
Hurma, gebeliğin son haftalarında tüketildiği takdirde, vücudu normal doğum sürecine hazırlayabilir ve erken doğumun önüne geçebilir. Yapılan bilimsel araştırmalara göre hurma yiyen hamilelerin, yemeyenlere oranla daha kısa süre kasılma yaşadıkları ve normal doğum eylemi sırasında daha az sancı çektikleri ortaya konmuştur. Hurma yiyen hamileler ayrıca, doğum eylemi sırasında daha yüksek bir enerjiye sahip olup bu süreci daha kolay geçirebilmektedir.
EN İYİ HURMA HANGİ HURMADIR? ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Her yıl elde edilen mahsül, meydana gelen talep, ürünün menşei ve kalitesi gibi çok parametreye bağlıdır. Acve cinsi kısıtlı bir bölgede yetişmesi ve yüksek talep nedeniyle genellikle en pahalı hurma türüdür. Daha sonra medjul cinsleri ve diğer Medine hurma çeşitleri gelir. Yaş hurmanın muhafazası ve taşınması güçtür. Bu nedenle kısıtlı miktarda ve genellikle sonbahar aylarında ithal edilir. İran, Tunus, Cezayir hurmaları en ucuz türler olarak bilinir.
HURMA ÇEŞİTLERİ
Bağdat Hurması
Medine Hurması
İran Hurması
Acve Hurması
Kudüs Hurması
Tunus Hurması
Sukkari Hurması
Sugay Hurması
Berni Hurması
Şelebi Hurması
Cennet – Trabzon Hurması
Bağdat Hurması
Bağdat hurması, hurma çeşitleri isimleri arasında sık adı geçen bir hurmadır. Rengi açık sarıdır. Parlak bir görüntüsü vardır ve şekli de diğer hurmalara göre biraz daha kısa ve topludur. Çöl güneşi sayesinde olgunlaşan Bağdat hurması, Irak ve çevresinde yetişmektedir.
Medine Hurması
Atıştırmalık hurmalar arasında yerini alan Medine hurması, minik ve kibar bir görünüme sahip. Açık rengi olan Medine hurmasında yer yer ufak lekeler görünür. Bu lekeler Medine hurmasının kendine has özelliğidir. Medine hurması uzun süre tok tutma özelliğine sahiptir. Bu nedenle diyet yapanların ve sık sık acıkanların atıştırmalığı olarak tercih edilebilir.
İran Hurması
Ülkemizde ise sık sık tüketilen İran hurmasının kabuğu çok incedir. Büyük hurma çeşitleri arasındadır ve boyutu ortalama 2,5 – 4,5 cm arasında değişkenlik gösterir. Siyah hurma çeşitleri arasında olan İran hurması hem rengi hem büyüklüğüyle albenisi yüksek bir hurma türüdür.
Acve Hurması
Acve hurması, Peygamber hurması olarak bilinir. Hac görevi için gidenlerin dönerken sevdiklerine hediye olarak getirdiği bir hurma türüdür. Şekli ile kuru üzüm veya erik zannedilen Acve hurması, oldukça minik yapılıdır. Rivayetlere göre tüm hurma çeşitleri arasında Acve hurmasının yeri ayrıdır zira peygamberimizin diktiği hurma ağacı acve hurmasıdır.
Kudüs Hurması
Kudüs hurması, yumuşak ve parlak bir dokuya sahip hurmadır. Bu hurma türü çeşitli tatlıların yapımında tercih edilmektedir. Kolay şekil alan ve ezilen Kudüs hurması, tatlı aroması ile eklendiği tariflere farklı bir tat vermektedir.
Tunus Hurması
Tunus hurması, açık sarı renkli biraz buruşmuş dokulu bir hurmadır. Hurma tezgahlarında açık rengiyle dikkat çeker. Potasyum oranı yüksek olan Tunus hurması, kısa sürede yüksek enerji verme özelliğine sahiptir.
Sukkari Hurması
Yaş hurma çeşitleri arasında yerini alan sukkari hurması, şeker oranının yüksek olmasıyla bilinir. Kabuğu ince, rengi açık, dokusu yumuşak bir hurmadır. Riyad civarında yetişen sukkari hurması, şeker oranı yüksek olduğundan dolayı ölçülü tüketilmelidir.
Sugay Hurma
İri hurma çeşitleri arasında sayılan bu hurma sarı ve beyaz renklerdedir. Sindirim sistemini güçlendirme ve koruma konusunda başarılı olan sugay hurma, kalın ve etli bir biçimdedir. Diğer hurmalara göre daha az şeker içerdiği için, diyabet hastalığında da önerilmektedir.
Berni Hurma
Berni hurma pek çok kişinin beslenmesine uygun nitelikleri taşıyor. Lif oranı yüksek olan berni hurması, emziren annelerin süt kalitesini çoğaltmaktadır. Berni hurma açık sarı renkli, ince kabuklu bir hurmadır. Ara öğünlerde birkaç adet tüketerek bağırsaklarınızı ve midenizi koruyabilirsiniz.
Şelebi Hurma
Şelebi hurma, Medine ve çevresinde bolca yetişmektedir. Eğer kansızlık rahatsızlığınız varsa şelebi hurmasını bol bol tüketebilirsiniz. Şelebi hurması, ince kabuklu ve tatlı aromalıdır. Kan yapıcı özelliği olduğu için pek çok kişi tarafından severek tüketilir.
Cennet Hurması / Trabzon Hurması
Bu hurma Türkiye’de yetişen hurma çeşitleri listesindedir. Şu ana kadar açıkladığımız hurmalardan renk ve görünüm itibariyle farklılık gösterir. Akdeniz ikliminin hissedildiği topraklarda yetişen cennet hurması, kan yapar ve bağırsakları temizler. Yaş ve kuru şekilde tüketilen cennet hurması, domates büyüklüğündedir ve turuncu renklidir. A vitamini ve pek çok mineral açısından zengin olan bu hurmayı ölçülü tüketmeniz önerilir.
HURMANIN ZARARLARI
Şeker oranı yüksek bir meyve olduğu için diyabet hastalarının tüketirken dikkat etmesi gerekir.
İçeriğindeki şeker oranı sebebiyle kilo problemi yaşayanların dikkat etmesi önerilir.
Bazı tüketicilerde aşırı yeme sonucu göz ve baş ağrısı yaptığı gözlemlenmiştir.
Aşırı tüketimin yaratacağı bir diğer sorun ise dalağa zarar verme ihtimalidir.
Editor : Şerif SENCER