Bilim ÖZETİ| insanları birtakım araştırmalar ve sonuçlar sayesinde bu hayvanların, ortalama 400 yıl yaşadığını tespit etmiştir. Hatta onlar bu sayede “Dünyanın en uzun yaşayan omurgalısı” olarak anılmaya başlamış durumda.
Gelin, bu canlılara ait ayrıntılara bakalım.
Grönland köpek balıkları, 5 metre uzunluğa kadar büyüyebilen devasa hayvanlardır.
Onları, Kuzey Atlantik’in derin ve soğuk sularında yavaşça yüzerken gözlemlemek mümkündür. Bilim insanları da bu yavaş tempo ve yavaş büyüme hızı sebebiyle Grönland köpek balıklarının uzun süre yaşadığını düşünüyordu. Fakat yaptıkları son çalışmaya dek onlar için herhangi bir yaş belirlemek zordu.
Uzmanlar bazı balıklar için, otolit ismi verilen kulak kemiklerini incelemeyi tercih ediyordu. Bu kemikler kesildiğinde ortaya, bir ağaçtaki halkaları sayar gibi sayabilecekleri, eş merkezli halkalardan oluşan bir desen çıkardı. Bu desen de canlıların yaşını belirlemede onlara yardımcı olurdu.
Ayrıca Büyük Beyaz köpek balığı gibi bazı türlerin sırt kemiklerinde, katmanlar hâlinde büyüyen kireçlenmiş dokular vardır. Aynı zamanda bu dokular da hayvanların yaşını belirlemek için kullanılıyordu.
Ancak Grönland köpek balıkları, çok çok yumuşak dokulara ve yapılara sahipti.
Yani büyüme katmanlarının biriktiği sert vücut yapıları yoktu. Bu sebeple onların yaşlarının, hiçbir zaman tespit edilemeyeceği düşünülüyordu. Neyse ki uzmanlar, bunun bir yolunu buldu.
Grönland köpek balığının göz merceği, özel bir maddeden oluşuyordu ve metabolik olarak etkisiz proteinler içerirdi. Bu durum, proteinler vücutta sentezlendikten sonra artık yenilenmedikleri anlamına geliyordu.
Böylece köpek balığı yavruyken izole edilebilir ve radyokarbon tarihlemesi yapılabilirdi. Araştırmacılar da bu bilgilerden ve tekniklerden yola çıkarak, Grönland köpek balıklarının son derece yaşlı olduklarını tespit etti.
Özellikle bir tanesinin uzun çalışmalar sonucunda 400 yaşında olduğu anlaşıldı ve Grönland köpek balıkları böylece dünyanın en uzun yaşayan omurgalısı ünvanına sahip olmayı başardı.
Kaynaklar: IFL Science, BBCİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
Editor : Şerif SENCER
