Emeklilikte ÖZETİ| yaşa takılanlara yönelik düzenleme gün sayarken, aylık hesaplamaları da önem kazandı. EYT'liler ne kadar emekli aylığı alacağını merak etmeye başladı.
PRİM Mİ KAZANÇ MI ETKİLİ?
Emekli aylığı hesabında çok primin mi çok kazancın mı etkili olduğu merak ediliyor.
En önemli belirleyici, prime esas kazanç... Prime esas kazancı yüksek olan, yani Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen brüt maaşı yüksek olan daha yüksek emekli aylığı alıyor.
EYT'ye tabi olanların maaşı da SGK'ya bugüne kadar bildirilen prime esas kazanca göre hesaplanacak. Yani brüt maaşı yüksek olanlar daha fazla emekli aylığı alacak.
3 AYRI HESAPLAMA
Düzenlemenin çıkmasının ardından emekli aylıkları hesaplanırken EYT'lilerin tüm çalışmalarına bakılacak.
Maaş hesapları üç dönem olarak yapılacak. Hesaplamada her dönem için farklı formüller uygulanıyor. Hem aylık bağlama oranları değişiyor hem de güncelleme rakamlarında farklılıklar bulunuyor. Buna göre 2000 yılı öncesi, 2000-2008 yılları arası ve 2008'in 10'uncu ayından sonraki dönem olmak üzere üç ayrı hesaplama yapılacak. Bu durumda emekli maaşı hesaplanırken tüm kazançlar dikkate alınmış olacak.
Üç döneme ilişkin farklı aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayıları nedeniyle; bu oranların yüksek olduğu dönemlerde primi daha fazla olan hak sahipleri daha yüksek emekli maaşı alabilecek.
EYT düzenlemesinin Ocak ayında yürürlüğe girmesi, aynı ay içerisinde de başvuruların başlaması bekleniyor.
Başvuru için ayın 1'i ile 30'u açısından bir fark bulunmuyor. İlk maaş başvurudan sonraki ay hesaplanmaya başlıyor.
Örneğin; Ocak ayında başvuracaksanız 1'inde de başvursanız, 30'unda da başvursanız Şubat'tan itibaren emekli aylığına hak kazanılıyor.
BAŞVURURKEN İŞARETLEYİN
EYT'lilerin emeklilik dilekçesi verirken de dikkat etmesi gereken noktalar bulunuyor.
Başvuru sırasında SGK'ya verilecek tahsis formunda bakmakla yükümlü olunan kişi hanesine 'eş' ve 'çocuk' gibi yakınlar eklenilmeli. Bu, maaş hesaplanırken aylık bağlama oranını etkileyen önemli bir unsur.
ŞARTLARI TAMAMLAYANLAR DİKKAT!
Emeklilik dilekçesini yılbaşından önce mi yoksa sonra mı vermenin daha avantajlı olduğunun tespiti için o yıl emekli aylıklarına yapılan kümülatif zam oranı ile o yılın güncelleme katsayısının (o yılın TÜFE artış oranı+ülke büyümesinin yüzde 30'u) mukayese edilmesi gerekiyor.
Eğer emekli zamları güncelleme katsayısından fazlaysa yılbaşından önce başvuru yapılmalı, az ise Ocak ayı beklenmeli. Tabii bir de bekleyerek kaçırılacak emekli aylıklarının da hesaba katılması şart.
Editor : Şerif SENCER
