Fotoğraflarla 1900’lü ÖZETİ| yılların başından 1970’lere kadar uzanarak; şehir planlama ve iş güvenliğinden, yaratıcı ebeveynliklere kadar güvenlik standartlarını takip edeceğiz.
Dünü, "bugünün gözlükleriyle" değerlendirmek doğru olmasa da kurallarımız ve güvenlik eşyalarımızın olmadığı bir hayatta neler olduğunu böylece göreceğiz. Şimdiden uyaralım, görecekleriniz "şans eseri yaşamışlar." dedirtecek türden.
Sizi zıvanadan çıkaracak trafiklerle başlayalım;
Takvimler 1914’ü gösterirken Manhattan sokaklarında tam bir karmaşa hâkim. “Kaldırımda kalma” kültüründen önce yolların egemenliği yayalardaydı. Bugün, etrafına bakmadan yaya geçidi olmayan yerlerden yürüme terimi olan “jaywalking”, 20. yüzyılın başında çok daha büyük bir sorunmuş.
Yayaların etrafa bakmasını biraz olsun sağlasalar bile at arabaları ve otomobillerin de aynı yolu paylaşması tehlikenin boyutunu daha çok arttırmış. 1917 yılında Detroit’in hareketli caddelerinden Campus Martius’ta çekilen fotoğraf, kaosu gözler önüne seriyor.
Tramvayları yerleştirirken yolcuların iniş ve binişlerinin tehlikesini hesaba katmışlar mıydı bilemesek de iki tarafından da araç trafiği geçen Michigan, Woodward tramvayı 1920’lerde hiç de güvenli görünmüyormuş.
Şerit çizgileri gibi, var olmadığı zamanları hayal etmemiz çok zor olan gelişimlerden biri de trafik lambaları.
Trafik ışıklarının henüz yaygınlık kazanmadığı zamanlarda trafik polisleri, araçların güvenli geçişini sağlamak için yolda duruyorlardı.
Ülkemizde de zıvana ismiyle bildiğimiz bu alanlar, dünyanın çeşitli yerlerinde onlarca yıl boyunca kullanımda kalmış. İlginç bir bilgi olarak; zıvana ve zıvanadan çıkmak kavramları trafik polislerinden çok daha önce hayatımızdaydı. Yani internetteki yaygın bilgi doğru değil.
Bir bilgi daha; ilk trafik ışıkları, otomobillerin üretiminden yaklaşık kırk yıl önce tren yolları için Londra’da üretilmiştir. Otomobillerin de doğduğu şehir Detroit’te yaşayan William Potts, ilk üç ışıklı trafik işaretini tasarlamış ve sarı ışığın etkisiyle kazaların azalmasını sağlamıştır.
Park inşaatı yapmanın “çocuk oyuncağı” olduğu günler;
Minik kollara ve bacaklara güvenerek hızlı ve kontrolsüz hareketlerin yapıldığı 1924 yılının parkları; bırakın emniyet için yapılan eklemeleri, oturmak veya uçmadan oyuncakta kalmak için hiçbir şey barındırmıyormuş.
Çocuklar düşerek öğrenir ama oyun parklarının, düşüşü ve hasarı en aza indirmesini istememiz hiç de yanlış değil.
“Bir an önce uçmam lazım, emniyete gerek yok.”
Çok özenilmiş ve zarif duran bu icat, 1908 yılında yapılmış ve uçamamış. Havalanmamasına rağmen, yapılırken güvenliğin unutulduğunu her noktasından anlayabiliyoruz.