Poke-topuna ÖZETİ| benzeyen bu cihazların ismi "ikaz küreleri"dir. Genellikle havaalanlarına yakın yerlerde görülür çünkü elektrik tellerinin üzerinde alçak uçuş yapan uçak, helikopter gibi araçları uyarma amacıyla yerleştirilir.
Nehir, göl, fiyort, vadi, yol, demiryolu, inşaat alanı ve boru hattı üzerinden geçirilen elektrik tellerinde de kullanılmaktadırlar. Ayrıca askerî üslerin ve polis istasyonlarının yakınlarına da yerleştirilir.
İki yarım küreden oluşan ikaz küreleri, UV ve ozona dayanıklı materyallerdir.
Havadan geçen iletken üzerine iki cıvatalı klemp ile bağlıdır. Özel kurulum mekanizması sayesinde tek bir hat teknisyeni tarafından kolaylıkla iletkenin üzerine yerleştirilebilir. Klemp yapısının tasarımı sayesinde cıvataların sıkılması nedeniyle oluşan deformasyon engellenir.
Polietilenden yapılmaktadır. Çeneler alüminyumdan yapıldığı ve yivli kanallar içerdiği için kayma gibi durumlar asla yaşanmaz. Küredeki drenaj delikleri yağmurun küre içinde birikimini önlemektedir.
Yüksek gerilim hatlarının kolay görünmesini sağlayan ikaz kürelerinde renk seçimi çok önemlidir.
Kürenin yerleştirildiği alandaki arka planın rengine dikkat edilmelidir. Genellikle beyaz, kırmızı, turuncu gibi renkler tercih edilir. Arka plan ile ikaz küreleri arasında bir kontrast sağlanmalıdır. Bazen mevsimlere göre de renkleri değiştirilebilmektedir.
Monte edildikleri yer, kuleye ait yıldırımdan koruma toprağının asma halatıdır. Kürelerin çapı genellikle 600 mm'dir, aralarındaki uzaklık ise 30 m'dir. Çapın büyüklüğüne göre mesafe de uzamaktadır.
Özellikle sisli ve kapalı havalarda yüksek gerilim hatlarını görmek çok zor olduğu için bu kırmızı-beyaz toplar sayesinde helikopter kazalarının önüne geçilmiştir. Fakat dünyada genellikle yüksek gerilim hattı LED uyarıcı lambaları mevcuttur. Özellikle geceleri kürelere göre çok daha fazla görünürdürler.
Kaynaklar: Elektrik Port, RM Elektrik
Editor : Şerif SENCER
