Belki ÖZETİ| de küçük "a" ve "g" harflerinin böylesine ayırt edici bir duruma sahip olduğunun farkında değildiniz ya da hiç sorgulamadınız. Çünkü bu iki gösterim şekli, neredeyse kendimizi bildik bileli hayatımızda ve o şekilde görmeye alıştık.
Fakat bu durum oldukça enteresan değil mi? Bu iki harfi diğerlerinden özel kılanın ne olduğuna daha yakından bakalım.
Aslında tarihsel olarak "a" harfinin birbirinden farklı çok sayıda biçimi vardı.
Zaman içerisinde bu harfe dair çeşitli biçimler kullanılmış ve çok sayıda yazı sistemleri ortaya çıkmıştı. Aslında harflerin kullanımı, genellikle kullanıldıkları ortama bağlıydı.
Örneğin Romalılar, taşa yazı yazmak için “anıtsal” ve “özlü stil” olmak üzere iki farklı tarz kullandı. Ardından bu apayrı tarzdaki yazı şekilleri, ara formlarla farklılaşmaya devam etti ve böylelikle yazılışları birbirinden farklı "a" harfleri kullanılmaya devam etti. Bu durum, "g" harfi için de tamamen aynıydı.
Ancak bugün bile küçük "a" ve "g" harflerinin yazımı noktasında bir fikir birliğine ulaşmak mümkün olmadı. Peki ama neden?
Öncelikle karışıklığı önlemek adına, bu harflerin yazılışlarını isimlendirelim. Görselden de anlaşıldığı gibi tek katlı "a" ve "g", bizim genellikle el yazısında kullandığımız şekliyken; çift katlı "a" ve "g" ise bu harflerin matbaalarda tercih edilen yazılış şekilleri.
Aslında ilkokul sıralarında "a" harfinin tek katlı haliyle tanıştık ve bu harfi o şekliyle benimsedik. Bu harfin bize tek katlı şekliyle öğretilmesinin sebebi ise tahmin edeceğiniz üzere yazımının çok daha basit oluşuydu.
Ayrıca bazı okullarda hala devam etmekle birlikte, ilkokul birinci sınıfta el yazısı tercih edilirdi ve "a" ve "g" harflerinin tek katlı varyasyonlarını yazmak da küçük yaştaki çocuklar için çok daha pratikti. Bunun yanında insanların yüzde %75’i de tek katlı a kullanımını sürdürmekten yana.
Peki çift katlı "a" ve "g" kullanımının başlamasına sebep olan neydi?
Bu harflerin tek katlı yazımı, okuma yazmaya yeni başlayanlar için her ne kadar daha kolay olsa da özellikle "a" harfinin bu biçimi, "o" harfi ile karıştırılmaya oldukça müsaitti. Bu sebeple ayırt edicilik noktasında ön plana çıkması için, bu harfin çift katlı varyasyonu ortaya çıktı ve kullanımı yaygınlaştı.
Ortaya çıktığı günden beri de "a" ve "g" harflerinin bu değişime uğramış biçimleri, günümüzde her türlü baskı çalışmasında ve çoğu yazılı materyalde (gazete, dergi, kitap) kullanılmaya devam ediyor.
Ancak bu noktada tercihini değiştirenler de var. Örneğin Google, logosunda 2015 yılına kadar çift katlı "g"yi kullanırken, şimdilerde tek katlı g ile yoluna devam ediyor.
Kaynaklar: Stack Exchange, Quora
Editor : Şerif SENCER