6 ÖZETİ| Şubat, yüzyılın felaketi üzerinden 2 yıl geçti... Depremi hisseden 11 ilde hüzün ve kayıpların acısı halen hissedilirken; hayat da acı ve tatlısıyla devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın depremin hemen ardından afetzedelere yönelik verdiği 'konut teslimi' sözünün ardından bölgedeki çalışmalar iki yılda hız kesmeden hummalı bir şekilde devam etti.
Ulusal ve uluslararası 100 basın mensubu 6 Şubat 2023'teki depremlerin ikinci yılı nedeniyle Adıyaman'a gitti. Almanya, Irak, İtalya, Azerbaycan, Bulgaristan'ın aralarında bulunduğu 11 ülkeden 50'si yabancı 100 basın mensubuna, İndere seyir terasında, depremin ardından kentte yapılan çalışmalara ilişkin bilgi verildi. Çalışmaları yerinde inceleyen basın mensupları arasında Haber7 olarak biz de vardık.
Adıyaman Valisi Osman Varol öncülüğünde yapılan toplantıda depremlerde kentin büyük yıkıma uğradığı belirtilerek, yeniden inşa çalışmaları anlatıldı. Basın mensupları daha sonra İndere ve Örenli kalıcı konutları, rezerv alanı, ticaret merkezi, Ulucami ve Mor Petrus ile Mor Pavlus Kilisesi'nde incelemelerde bulundu.
Adıyaman’da 6 Şubat depremlerinde yıkılan tarihi Ulu Cami’nin yeniden cemaatine kavuşması için restorasyon çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor.
"BİZİM HEDEFİMİZ, VATANDAŞIN MEMNUNİYETİ"
Vali Osman Varol, gazeteciler ile incelemelerde bulunduğu sırada halkı dinledi, etrafını saran çocuklardan küçük notlara yazılmış talep ve isteklerini aldı.
İsteklerini ileten Buse ve Zübeyde isimli çocukların, mahallelerindeki parkın küçük olduğunu bu nedenle Vali Varol'dan büyük park talep ettiklerini öğrendik.
Vali Varol, yaşamın başladığı ve konut tesliminin yapıldığı bölgelere ilişkin Haber7'ye açıklamalarda bulundu.
Varol, Örenli bölgesi ile İndere bölgesinde konut teslimi yapılan vatandaşların, genel olarak memnun olduğunun altını çizerken şu ifadeleri kullandı; "Genel olarak bize memnuniyet bildiriliyor. Bir eksik olduğunda, bir sıkıntı olduğunda zaten biz sürekli vatandaşlarımızın içindeyiz. Bugün için değil, biz hemen hemen her hafta birkaç kere bu alanları ziyaret ediyoruz. Çünkü biraz önce gördüğünüz çocuklarımız küçük küçük notlar hazırlayıp bize veriyorlar taleplerini. Yerine getirmeye çalışıyoruz. Yer seçimleriyle ilgili çok memnun vatandaş. İndere zaten kadimden beri şehirde hep şehrimiz keşke bu taraf doğru gelişse denilen bir yer. Orasının gerçekleşmesine çok sevindi insanlar. Örenli şuan bulunduğumuz yer yine şehre yakın ve aynı zamanda havadar bir yer, güzel bir yer. Yani yer seçimleriyle ilgili vatandaş memnun. Konutların kalitesiyle ilgili de memnunlar. Zaten konutların tamamı Tünel kalıpla yapılıyor. Depreme dayanım noktasında en yüksek inşaat teknolojisi. Tasarımları, mimarileri çok şık, güzel, modern. Her türlü ihtiyaca cevap verebilecek boyut ve özelliklerde. Renk seçimlerini vatandaşlarımız beğeniyor. Dolayısıyla genel olarak bir memnuniyet var arkadaşlarımızda. Onların memnuniyeti de bizim hedefimiz zaten."
Vali Varol, Örenli bölgesinde 3 bin 34 konutun yapıldığını ve bu alanın şehir merkezindeki iki büyük kalıcı konut alanlarından biri olduğunu söyledi. Vatandaşların bu bölgede 6 aya aşkın süredir hayatlarını sürdürdüğünü kaydeden Varol, "Burası TOKİ tarafından yapıldı. Çevre Şehircilik Bakanlığı toplu konut ilaç tarafından içinde bulunduğumuz bölümde bağışçımız BAYKAR tarafından 349 tane daire yapıldı. Toplamda burada 3 bin 34 tane daire var." dedi.
"Toplam %85'ini hak sahiplerinin kurasını çektik"
Türkiye'nin en büyük konut şantiyesi olan İndere hakkında konuşan Vali Osman Varol, bölgede 16 bin 467 konut olduğunu ve çalışmaların yaz aylarında bitirmeyi düşündüklerini kaydetti. Vali'nin konuşması şu şekilde;
"İndere'de yaşam başladı ama orası biraz daha Örenli'ye göre geriden geldi. Ancak şu an yaşam başladı. Tamamını da yaz aylarında inşallah bitirmeyi ve tüm vatandaşlarımızı oraya taşımayı düşünüyoruz hak sahibi vatandaşlarımızı. Tabii bunun dışında şehir içerisinde rezerv alanlarda çalışmalarımız var. Yine merkezde kentsel dönüşüm kapsamında kalıcı konutlarla beraber yaptığımız işler var. Kırsal konutlarımız var. İlçelerimizde buna benzer toplu konut alanlarımız var. Hemen hemen tamamında var. Bu şekilde vatandaşa yerinde dönüşüm kapsamında verdiğimiz hibe ve kredi desteğiyle vatandaşımızın kendi yaptığı bizim denetimimizde yaptığı konutlar var. Bunlarla birlikte toplam; konutlar, dükkanlar, ticari alanlar, ahırlar hepsini birleştirdiğimizde 70 bini bulacak toplamda bağımsız bölüm inşaatı şu an devam ediyor. Bir kısmı tamamlandı, teslim edildi. Kuralarda da biz toplam %85'ini hak sahiplerinin kurasını çektik. Bunların teslimleri periyodik bir şekilde devam ediyor. Kırsalda da toplam yaklaşık 13 bin konut inşaatımız var. Bunun 8 bin 500 kadarını doğrudan biz yapıyoruz. Geri kalanını da vatandaşa verdiğimiz yerinde dönüşüm desteğiyle vatandaşın kendisi bizim denetimimizde yapıyor."
"TOPLAMDA 145 BİN KONUTU TESLİM ETTİK"
TOKİ Genel Başkan Yardımcısı Osman Direnç, bölgedeki çalışmalara ilişkin konuştu. Direnç, depremin ilk saatlerinden itibaren Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un talimatıyla deprem bölgesine intikal ettiklerini ifade ederken; depremde daha önceden TOKİ tarafından bölgede inşa edilen 150 bin bağımsız konutta tek bir vatandaşın bile burnunun kanamadığını söyledi.
Türkiye genelinde toplamda 340 bin konutun ihalesinin yapıldığını ve 145 bin konutun tesliminin yapıldığını söyleyen Direnç şöyle konuştu;
"Adıyaman özeline gelecek olursak depremin ilk başında bin 350 geçici barınma birimini artı 1 olarak tamamladık. Akabinde 8 bin 300 konutun ihalesini yaptık ve bunlardan da 5 bin 400’ünü teslim ettik. 2025 yılının yaz aylarına kadar bu konutlarımızın ve şuanda devam eden Mara, Musalla Mahallesi’ndeki kentsel dönüşüm işlerimizi de yıl sonuna kadar tamamlamayı planlıyoruz. Örenli bölgesine geldiğimizde bu bölgemizde toplam 3 bin 34 adet konut inşa ettik. Bunlardan 349’unu bağışçı firma tarafından yapıldı veya finanse edildi. Burada yine 9 ay gibi kısa bir sürede inşaatlarımızı tamamlayıp vatandaşlarımıza teslim ettik. Şuanda hepsinde yaşam başladı. Akabinde Milli Eğitim Bakanlığımız 2 tane bu bölgede okul inşaatına başladı. Yapımı hızla devam ediyor. İdaremiz 25 dükkân 300 kişilik ve cami ve vatandaşlarımızın hizmetine sunmak üzere bir sosyal tesisin de yapımına devam ediyor. Yaz aylarında bunu teslim etmeyi planlıyoruz."
"İNDERE TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK ŞANTİYE ALANI"
İnşaat Mühendisi Polat Yerlikaya, 5 milyon metrekare arsa alanı ile Türkiye'nin en büyük şantiye alanı olarak hazırlanan İndere bölgesine ilişkin konuştu.
8 etaptan oluşan inşaat alanında yaşam başladığını kaydeden Yerlikaya, dairelerin brüt 105 metrekare olarak net ise 95 metrekare olarak dizayn edildiğini söyledi. Yerlikaya, "İndere’de toplamda 6 tane tipten oluşuyor bloklarımız. A,B,C,D, E ve F tipinden. Şuan bulunduğumuz daire tipi B tipi. Brüt 105 metrekareden oluşuyor neti de 95 metrekare. Diğer tiplerimiz de aynı. Emlak Konut Adıyaman İndere bölgesinde var. İlçelerde var. Bir de merkezde yerinde dönüşüm projelerimiz var. Orada hem ticaret hem de ofislerimiz var aynı zamanda konutlarımız da mevcut. Adıyaman’da Emlak Konut olarak 25 bin 464 tane bağımsız bölüm üretiyoruz. Yerel kurumlarla irtibat halindeyiz. Belediye buraya dolmuş hattı düzenledi. Biz de belediye ile beraber çalışarak dolmuş duraklarını yaptık." ifadelerini kullandı.
"VERİLEN SÖZLERİN TUTULUYOR OLMASI PSİKOLOJİMİZİ DÜZELTEN BİR ŞEY"
Ülke TV Haber Müdürü Gazeteci Mustafa Yıldız, Adıyaman'da konut teslimi yapılan bir aile ile olan anısını anlatırken "Meselenin özeti bu" ifadelerini kullandı.
Yıldız, toplumda depremden sonra oluşan psikoloji çöküntüsüne değinerek; konut tesliminin önemine dikkat çekti. Yıldız, bölgedeki çalışmaların bu nedenle önemli olduğunu söylerken; "Şimdi aradan 2 yıl geçti ve biz bugün Adıyaman’da tam da afetin en yoğun yaşandığı merkezlerden biri olan bölgedeyiz. Gördüğümüz şey şu; verilen söz tutulmuş. Bu önemli. Devletimiz açısından, milletimiz açısından önemli. Neden önemli? Bir kere bizim toplumsal olarak psikolojimiz bozulmuştu. Hala o travmayı atlatmış değiliz. Bir şeylerin yapılıyor olması, verilen sözlerin tutuluyor olması, insanların yavaş yavaş normal hayatlarına dönmesi işte bu aslında bizim bu toplumsal psikolojimiz düzelten bir şey." dedi.
VATANDAŞ BİLE İNANAMADI
6 Şubat depreminden hemen sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ‘Ben bu evleri bitirip, teslim edeceğim’ sözünü hatırlatan Yıldız, 452 bin konutun bütün bu bölgede yapıldığını söyledi. Gazeteci Yıldız, konut teslimi bir aileye konuk olduklarını ve ailenin ‘Ben buranın yapılabileceğini tahmin etmiyordum’ ifadelerinin ardından anahtarını mutlulukla göstererek; 'Tahmin etmiyordum ama şuanda evimde oturuyorum.’ sözlerini şaşkınlıkla söylediğini belirtti.
İNANMADIKLARI EVLERDE OTURUYORLAR
Deprem zamanı Adıyaman ve Kahramanmaraş'ta gazetecilik yapan Güngör Yavuzaslan ise; Adıyaman'ın düştüğü yerden bir 'yiğit' gibi kalktığını söyledi. Bölgedeki çalışmalar hakkında konuşan Yavuzaslan, "Burada Sayın Vali’mizin rehberliğinde götürülen 16 bin-17 bine yakın konutun aynı anda yapılması, dünyanın en büyük şantiyesi kurulmuş. Evleri teslim eden Kılıç Ailesi ile konuştuk. ‘Kurada adımız çıktı ama biz evlerimize varacağımızı inanmıyorduk. Bugün evlerimizdeyiz’ dedi. Dünyada büyük afetlerimize baktığımızda insanların evlerine girme süreleri 7 yıl, 8 yıl. Türkiye 2 yıl gibi bir zamanda ve 2 yıldan önce de teslim edilen oldu." ifadelerini kullandı.
Travmanın bir şekilde devam edeceğini söyleyen Yavuzaslan, devletin deprem bölgesine yönelik algısının Vali Bey'in yaklaşımı ile görüldüğünü söyleyerek; "Az önce bir teyzemiz ile görüştük halen deprem anı ve kaybettiklerini yaşatıyor. ‘Çocuğun benim’ dedi. ‘Ben seni ziyarete gelebilir miyim’ dedi. Türkiye Cumhuriyeti büyük işler yapıyor. Büyük bir afetle karşılaştık ama büyük bir devlet olduğumuzu ve büyük bir dayanışma içerisinde olduğumuzu gösterdik. Buralara sık sık gelmemiz lazım. Buradaki insanları yalnız bırakmamız lazım, burada biz de olabilirdik. Son olarak; buradaki büyük felaket olası İstanbul Depremi için bir ders. Ne yazık ki ders almıyoruz, Seferberliğe başlayamadık. Bina kurmayalım. Depreme dayanıklı şehirler kuralım. Çünkü deprem değil, bina öldürüyor. Son sözüm; Mimar Sinan ile övünen bizler, onun eserleri ile övünen bizler keşke onun şehir kurma stratejisine uygun adımlar atabilseydik." dedi.
"BİZ BİRKAÇ SENE DAHA SÜRER SANIYORDUK"
Konut teslimi yapılan ve yeni evinde oturmaya başlayan afetzede ev sahibi Zeynep Şahin, emeği geçen herkese teşekkür ettiklerini ileterek, konutlarda her şeyin ayrı ayrı düşünüldüğünün altını çizdi. Şahin, "Çok memnunuz. Gönül rahatlığı ile oturuyoruz. Çok erken yapıldı biz birkaç sene sürer diye bekliyorduk. Bir sene sürmedi. Biz kendimizi toparlayana kadar evler teslim edildi. Çabuk atlattık. Her şey yeniden yapılıyor, o kadar olur. Aynen şuan kaldığımız yerden devam ediyoruz. Şuan bir sıkıntımız yok çok şükür. O depremi gördükten sonra bunlara çok şükür." ifadelerini kullandı.
Editor : Şerif SENCER
