Yeni ÖZETÄ°| bir depremin ne zaman gerçekleÅŸeceÄŸini tahmin etmek oldukça zor. Bugün, yarın ya da 10 yıl sonra yeniden büyük bir deprem yaÅŸayıp yaÅŸamayacağımızı bilemeyiz. Ancak ülkemizin aktif fay hatlarına sahip olduÄŸunu ve deprem bölgesi olarak geçtiÄŸini hepimiz biliyoruz. Bu sebeple deprem gelmeden önce önemlerimizi almamız gerekiyor.Â
Kahramanmaraş’ta yaşanan depremlerde de gördük ki hala pek çok insan deprem öncesi, sonrası ve deprem sırasında ne yapması gerektiğini bilmiyor. Biz de AKUT yetkililerine ulaştık ve yapmamız gerekenleri sorduk. Deprem öncesi yapmamız gerekenlerle başlayalım.
Tehlike avı ile evdeki riskleri azaltın. Tehlike avı nasıl yapılır? Kitaplık, televizyon ünitesi ya da gardırop gibi yüksek eÅŸyaları duvara sabitleyin. Binanızın yönetmeliklere ve standartlara uygun olup olmadığını kontrol edin. Çocuk odalarındaki yatakları, devrilebilecek eÅŸyalardan ve pencerelerden uzaklaÅŸtırın. Olası bir deprem anında kapatmak üzere, tesisatların yerini kontrol edin. Ayna, resim çerçevesi ve avizeleri; çengel, vida ve dübel ile betona monte edin. Evlerde ve iÅŸ yerlerinde kullanılan soba, kuzine, elektrikli soba, doÄŸal gaz sobası ve benzeri ısı kaynaklarını; ayaklarından ve varsa borularından duvara, tavana ve yere sabitleyin. Kitaplık veya televizyon ünitesi gibi eÅŸyaların içindeki malzemelerin düşmemesi için önlem alın. İş yerlerindeki yüksek dosya dolaplarını sabitleyin, kapakları ve çekmeceleri kullanılmadığı zamanlarda sarsıntı ile açılmaması için kilitli tutun. Evlerde ve iÅŸ yerlerinde yangın söndürücü cihazlar bulundurun. Kolayca ulaÅŸabileceÄŸiniz bir yerde konumlandırın ve mutlaka bulunduÄŸu yere sabitleme kemeri ile sabitleyin. Evlerde ve iÅŸ yerlerinde kullanılan kimyasal malzemeler ve temizlik malzemelerini mümkün olduÄŸunca birbirlerinden uzak, kapakları kapalı bir ÅŸekilde kendi orijinal kaplarında saklayın. Depremden sonra altın saatler olan ve yardımın bizlere ulaÅŸması için geçebilecek olan 72 saatlik süreyi göz önünde bulundurarak Acil Durum Çantası oluÅŸturun. Çantayı evin çıkış noktasına yakın, herkesin görebileceÄŸi ve kolay ulaşılabilir bir yerde tutun. Afet ve acil durumlar için ailenizle birlikte bir acil durum planı oluÅŸturun. Toplanacağınız yeri ve oraya gitmeden önce yapacaklarınızı planlayın.Yasal bir zorunluluk olan Zorunlu Deprem Sigortası DASK’ı yaptırın.ÂDeprem esnasında...Â
Merdiven ve asansörleri kullanmayın. Binadan çıkmaya, balkon ve pencereden atlamaya çalışmayın.Â
SabitlenmiÅŸ ve bulunduÄŸunuz alana göre ağırlık merkezi yere yakın (koltuk, kanepe, yatak, masa vb.) saÄŸlam olduÄŸunu düşündüğünüz bir eÅŸyanın yanında YAT-KORUN-TUTUN veya ÇÖK-KAPAN-TUTUN uygulamasını yapın.Â
YAT-KORUN-TUTUN nasıl yapılır? Â
Yere yan yatın, dizlerinizi karnınıza çekin, üstte bulunan elinizle başınızı koruyun, altta kalan elinizle de yanına yattığınız eÅŸyaya tutunun.Â
ÇÖK-KAPAN-TUTUN nasıl uygulanır? Â
Dizlerinizin üzerine çökün; başınızı dizlerinize doÄŸru eÄŸerken bir elinizle ensenizi ve başınızı koruyup diÄŸer elinizde yanınızdaki eÅŸyaya tutunun. Â
Deprem olurken açık alandaysanız, aÄŸaçlar, elektrik direkleri, araç yolları ve binalardan uzakta, bir dizinizi yere koyarak çökün, kollarınız ile başınızı koruyarak çök-kapan hareketini yapın. Unutmayın, bu hareketi yaparken açık alanda olduÄŸunuz için etrafınızı gözlemleyebilirsiniz.ÂDeprem sonrası...Â
BulunduÄŸunuz yerin Afet ve Acil Durum Planı’na sadık kalın. EÄŸer deprem esnasında evde bulunuyorsanız acil durum çantanızı alarak önceden belirlediÄŸiniz buluÅŸma yerine ya da toplanma alanına gidin. Yetkililerin söyledikleri talimatlara uyun. Telefonunuzu mümkün olduÄŸu kadar az kullanmaya çalışın. Hatlar kitlenebileceÄŸi için arama kurtarma ekiplerinin haber alması zorlaÅŸabilir.Hasar görmüş olduÄŸunu düşündüğünüz binalardan ve yollardan oluÅŸan yarıklardan uzak durun. Binanızda hasar olduÄŸunu düşünüyorsanız uzman kiÅŸilere binanızı kontrol ettirmeden içeriye girmeyin. Radyo ve televizyon yayınlarından resmi duyuruları ‘mümkün olduÄŸunca’ takip etmeye çalışın. DoÄŸruluÄŸundan emin olmadığınız bilgilere itibar etmeyin, bu bilgileri paylaÅŸmayın. Yetkili kurum ve kuruluÅŸlarla koordine bir ÅŸekilde hareket edin.Yetkililer tehlikenin geçtiÄŸini ve hasarsız evlere geri dönülebileceÄŸini bildirdiÄŸinde uzmanlara elektrik, gaz ve su tesisatlarını kontrol ettirerek evlerinize dönebilirsiniz.Editör Notu: Â
Tatbikatlarda hepimize depremin her anında ne yapmamız gerektiÄŸini gösterdiler, öğrendik. Gerçekten bir depremle karşılaÅŸtığımızdaysa pek çoÄŸumuz panik olduk ve hala da oluyoruz. Oysa çocukluÄŸumuzdan beri biliyorduk ne yapmamız gerektiÄŸini.Â
Yani her ne kadar biz bilsek de öğrenmiÅŸ olsak da 'o an' bildiklerimizi unutabiliyoruz. Bu yüzden bugün yalnızca bildiklerimizi veya unuttuklarımızı yeniden hatırlatmış olduk. AKUT yetkililerine de bu içeriÄŸimizde bize destek oldukları için yeniden teÅŸekkür ediyoruz. Â
Deprem bölgelerindeki tahliye noktaları için:
Editor : Åžerif SENCER