Bu ÖZETİ| canlılardan bazıları dişi olarak doğup erkeğe dönüşür, bazıları ise erkek doğup belirli bir zaman sonra dişi olur. Oldukça tuhaf değil mi?
Gelin bu canlıların cinsiyet değiştirme süreçlerine yakından bakalım.
Bunlardan ilki, Terlik salyangozlarıdır.
ABD’de yaşayan terlik salyangozları, tıpkı lego parçaları gibi üst üste yığılmış yığınlar hâlinde yaşarlar. Bu canlılar, hayatlarına belirli bir cinsiyette başlar ve kalıcı olarak diğerine dönüşür. Bu belirli cinsiyet genellikle erkektir, sonrasında dişiye dönüşürler.
Genç erkek salyangozlar, yerleşmek için sert bir yüzey ararlar. Devamında en yaşlı dişilerin altta ve en genç erkeklerin üstte olacağı bir yığın oluştururlar. Eğer bir erkek bir şekilde yığından ayrılırsa, kendi kendine dişiye dönüşür.
İkinci sırada Mavibaşlı balıklar var.
Bu balıkların tamamı hayatlarına dişi olarak başlar fakat en büyük bireyler, 20 günlük süreçlerini tamamladıktan sonra erkeğe dönüşür. Ayrıca cinsiyet değişiminin yanında renkleri de maviye döner.
Cinsiyet değiştiren bir diğer balık türü Palyaço balığı.
Palyaço balıkları terlik salyangozları gibi hayatlarına erkek olarak başlayıp dişiye dönüşürler. Üreme çiftini oluşturan bir büyük erkek ve bir dişi olmak üzere birçok küçük erkekten oluşan gruplar hâlinde yaşarlar.
Eğer büyük dişi ölürse, eşi dişiye dönüşür ve onun yerini alır. Daha sonra küçük erkeklerin en büyüğü hızla büyür ve bu yeni dişinin eşi olur.
Son balık türü ise Cüce Şahin balığı.
Bu Hint-Pasifik balıkları eğer toplulukta çok fazla dişi varsa daha iyi bir denge sağlamak için erkeğe dönüşebilirler. Ancak erkeğe dönüşen bu dişiler, yaşça en büyük olanlar olur.
Ayrıca bu balıklar, ortam koşulları gerektirdiği durumda orjinal cinsiyetlerine geri dönebilirler. Yine bir erkek kendinden daha güçlü bir erkekle mücadeleye girerse ve kaybedeceğini anlarsa dişiye dönüşerek çatışmadan sıyrılabilir.
Gelelim Yeşil kurbağalara.
Yeşil kurbağalar genetik olarak erkek veya dişi olarak doğabilirler fakat erkekleri, belirli koşullar altında cinsiyetlerini değiştirebilirler. Bu durum, yalnızca türün erkeklerine özgüdür ve her erkek bu değişimi gerçekleştiremez.
Erkek Yeşil kurbağaların yalnızca küçük bir kısmı bu değişimden geçebilir. Bununla birlikte onların hangi sebep veya sebeplerle cinsiyet değiştirdiği henüz tespit edilmiş değil.
Avrupa gölet kaplumbağaları da cinsiyet değiştirebilen canlılardan.
Bu kaplumbağa türünde cinsiyet, sıcaklık tarafından belirlenir. Bilim insanları Avrupa gölet kaplumbağaları embriyolarının, belirli sıcaklık eşiklerinde erkek veya dişi olduklarını ifade eder.
Örneğin 30°C veya daha sıcakta kuluçkaya yatırılan yumurta grupları, tamamen dişi yavrular üretirken 25°C veya daha soğukta kuluçkaya yatırılan yumurtalar, tamamen erkek olurlar. Bu iki sıcaklık derecesinin ortasında tutulan yumurtalar ise şaşırtıcı bi şekilde karışık cinsiyetli olarak doğarlar.
Son sırada Dikenli yumuşak kabuklu kaplumbağalar var.
Tıpkı Avrupa gölet kaplumbağalarında olduğu gibi Dikenli yumuşak kabuklu kaplumbağaların cinsiyetinin belirlenmesinde de sıcaklık rol oynar. Soğuk kuluçka sıcaklıklarında dişiler gelişirken sıcak kuluçka ortamında erkekler dünyaya gelir.
Özetle bu 7 hayvan, genetik sebepler ve çevresel faktörler sebebiyle cinsiyet değiştirebilir.
Kaynaklar: Grunge, Mental Flossİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
Editor : Şerif SENCER
