Çin, ÖZETİ| dünyanın en büyük Budist nüfusuna ev sahipliği yapıyor. Yine de, Budizm'in (meditasyon ve iyi davranışla aydınlanmaya ulaşılabileceği inancına dayanan dini bir felsefe) yaklaşık 2000 yıl önce Çin'e tam olarak nasıl geldiği belirsizliğini koruyor.
Antik Çin tarihçilerinin çoğu, Budizm'in MS 1. yüzyılda Han Hanedanlığı döneminde (MÖ 202 - MS 220), komşu ülke Hindistan'dan Çin'e ticaret yolları boyunca seyahat eden misyonerler tarafından getirildiği konusunda hemfikir. İşte Budizm'in Çin'e nasıl yayıldığının hikayesi.
İPEK YOLU
Budizm'in Çin'e İpek Yolu ile karadan veya denizden gelmiş olması muhtemeldir. Bazı tarihçiler, Budizm'in ilk olarak güney Çin'de Yangtze ve Huai Nehri bölgeleri boyunca yayıldığını iddia ederek deniz hipotezini desteklemektedir.
Başka bir bakış açısı, Budizm'in MS 1. yüzyılda Sarı Nehir havzasını izleyerek Gansu koridoru yoluyla Çin'in kuzeybatısına geldiği ve yavaş yavaş Orta Asya'ya yayıldığıdır.
Çin edebiyatında daha popüler anlatılar, İmparator Ming of Han'ın (MS 28-75), kendisine "güneşin parlaklığına" sahip bir tanrı araması için ilham veren bir rüya gördükten sonra Budist öğretilerini Çin'e getirdiğini söylüyor. İmparator, beyaz atların sırtında Budist Sutra kutsal yazılarını taşıyarak dönen Çinli elçileri Hindistan'a gönderdi. Onlara Budist keşişler de katıldı.
Budizm gerçekten de Çin'e ilk olarak İpek Yolu üzerinden geldi ve sırasıyla Japonya ve Kore tarafından benimsenen Mahayana Budizmi için bir temel sağlayan Sarvastivada okulundan yayıldı. Budist rahipler, İpek Yolu boyunca ticaret kervanlarına eşlik ederek yol boyunca dini vaazlar verdiler. İpek ticareti Han Hanedanlığı döneminde arttı ve aynı zamanda Budist rahipler mesajlarını yayma fırsatı yakaladı.
Budizm, krallık Çin Tarım Havzası'na doğru genişledikçe, 2. yüzyılın Kuşan İmparatorluğu altında Orta Asya'ya yayılmaya devam etti. Keşmir'de öğretmenlik yapan keşiş Dharmaksema gibi Orta Hindistan'dan Hintli rahipler de MS 4. yüzyıldan itibaren Budizm'i yaymak için Çin'e gitmeye başladılar.
BUDİZM'DEN ÖNCE
Budizm'in gelişinden önce, Çin dini yaşamı üç ana inanç sistemi ile karakterize edildi: Beş Tanrı kültü, Konfüçyüsçülük ve Taoizm (veya Taoizm). Beş Tanrı kültü, kabaca MÖ. 1600 ile MÖ. 200 arasındaki Shang, Qin ve Zhou hanedanlarının devlet diniydi ve aynı zamanda Neolitik Çin'e kadar uzanan eski bir uygulamaydı. Hem imparatorlar hem de halk, beş biçimde görünebilen evrensel bir Tanrı'ya tapıyordu.
Han hanedanlığı döneminde Çin dindar bir şekilde Konfüçyüsçüydü. Toplumun uyumunu ve dengesini korumaya odaklanan bir inanç sistemi olan Konfüçyüsçülük, MÖ 6. ve 5. yüzyıllarda Çin'de ortaya çıktı.
Taoizm ise, doğanın rehberliğinde basit ve mutlu bir yaşamı savunan, MÖ. 6. yüzyılda ortaya çıkan dini bir felsefedir.
Budizm, insan yaşamının ıstırabını, maddi şeylerin geçiciliğini ve şu anda içinde yaşadığınızın ötesinde bir gerçeklik bulmanın önemini vurgulayarak Konfüçyüsçülük ve Taoizm'den ayrıldı.
İlk belgelenmiş çeviriler, MS 148'de Parth keşişi An Shiago'nun gelişiyle başladı. Shiago'nun, Budist bir misyoner olmak için tahtından vazgeçen bir Part prensi olduğuna inanılıyordu. Luoyang'da (Çin'in Han başkenti) Budist tapınakları kurmak için çok çalıştı ve Budist metinlerini Çince'ye çevirmesi, yaygın misyonerlik çalışmalarının başladığının sinyalini verdi.
Çin imparatorları da Taoist tanrı Laozi ve Buddha'ya eşit olarak tapınmaya başladılar.
Budist kutsal metinlerinin çevirileri Budist nirvana ile Taoist ölümsüzlük arasında benzerlikler gösterdiğinden, Taoizm, Budistlerin fikirlerini açıklamalarının ve Çinlilerin felsefelerini anlamalarına yardımcı olmanın bir yolu haline geldi. Bu nedenle Budizm, Çin'e gelişinden itibaren yerli Çin dini felsefeleri Konfüçyüsçülük ve Taoizm ile bir arada var oldu.
Editor : Şerif SENCER
