Son ÖZETİ| yılların en çok tartışılan yatırım araçları arasında yer alan kripto paralar, doğru zamanda doğru kripto varlığa para yatıran yatırımcıları çok ciddi anlamda zengin etti. Ancak bunun tam tersi de olmadı değil. Bazı kripto varlıklar, geçtiğimiz yıllar içerisinde piyasalardan silinip gitti. Bazıları ise yıllardır bir arpa boyu yol kat edemedi.
Peki kripto paraların fiyatları neye göre belirleniyor? Örneğin Bitcoin, nasıl oluyor da önce 60 bin dolara kadar yükselip, ardından 15 bin dolar seviyesine kadar gerileyebiliyor? Bu içeriğimizde, kripto varlıkların fiyatlarının neye göre değiştiğine yakından bakacağız. Gelin başlayalım.
Kripto varlıkların fiyatını belirleyen, düşüş ve yükselişlere yol açan şeyler nelerdir?Bitcoin fiyatıArz talep dengesiVerilen sözlerin tutulup tutulmaması"Burn", yani yakım işlemleriMadencilikMedya etkisiPump ve dump hareketleriKripto varlığın gerçek hayatta bir işe yarayıp yaramamasıSpekülasyonlarBitcoin fiyatı
Kripto para piyasalarının kralı, hiç şüphesiz Bitcoin'dir (BTC). Bugün aslında neredeyse tüm kripto varlıklar, bir şekilde Bitcoin'e bağlı olarak değer kazanır veya kaybeder. Eğer kripto varlıkların fiyat grafiklerini incelerseniz, Bitcoin'e benzer grafikler görürsünüz.
Bu yüzden, yatırım yaptığınızda sadece yatırım yaptığınız kripto varlığın fiyat grafiğini değil, Bitcoin'in de fiyat grafiğini takip etmeniz gerekmektedir.
Yukarıdaki görselde, dünyanın en büyük hacimli 10 kripto varlığını görüyorsunuz. Bitcoin'in olduğu sekmenin en sağında, bu kripto para biriminin son bir haftalık fiyat grafiği yer alıyor.
Dikkat edecek olursanız, Tether (USDT) ve USD Coin (USDC) gibi dolara bağlı stabil coinler haricindeki tüm kripto varlıkların fiyat grafiği birbirine benziyor. Bitcoin'deki baskınlık, diğer varlıkların değerini doğrudan etkiliyor.
Arz talep dengesi
Dünya genelinde para karşılığı olan hemen her şey için arz-talep dengesi vardır. Bu tabiri en basit hatlarıyla şöyle anlatabiliriz: Belirli miktarda üretilen bir varlık, zaman içerisinde ne çok talep görürse, o kadar değerli hale gelir. Bu durum petrolden tutun da tuvalet kağıdına kadar geçerlidir. Haliyle kripto varlıklar için de...
Dünya üzerinde satın alabileceğiniz maksimum Bitcoin adedi 21 milyondur. Hala bir bölümü şifreli olan bu Bitcoin'lerin tamamı dolaşıma girdiğinde, başka bir Bitcoin'in üretimi olmayacaktır. İşte bu durum, talebin şimdiki gibi olması halinde Bitcoin'in fiyatını doğrudan yükseltebilir.
Çünkü az miktarda kalmış bir varlığa olan talebin yüksek olması, fiyatın artmasına yol açar. Bunun tersi de söz konusudur. Bugün trilyonlarca adet basılan kripto varlıklar var. Bunlar için yeterli sayıda alıcı bulunamaz ise değer kaybı kaçınılmaz olacaktır.
Verilen sözlerin tutulup tutulmaması
Her kripto varlık projesi belirli bir amaca hizmet etmesi için hayata geçirilir. Ekip; günler, haftalar, aylar ve yıllar içerisinde neler yapacağını whitepaper olarak bilinen belgelere yazar. İşte whitepaper'a yazılan her şey aslında ekibin sözleridir.
Eğer sözler tutulur, projeler amaçlandığı gibi geliştirilmeye devam ederse güven ortamı sağlanır ve kripto varlık değer kazanır. Whihepaper'a yazılanların aksine hareket eden projelerin nihai sonları ise yok olmaktır.
"Burn", yani yakım işlemleri