Bilim ÖZETİ| insanları onlarca yıldır Mars'ta su izleri aramış, kurumuş nehir yatakları, kutup buzulları ve maden yataklarından elde ettikleri kanıtları bir araya getirmişlerdir.
Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre yüzeydeki okyanusları doldurmaya yetecek kadar geniş bir yeraltı sıvı su rezervinin kanıtlarını ortaya çıkardıktan altı ay sonra, çığır açan yeni bir keşif Mars'ın eski sulu geçmişine dair bulmacaya bir yenisini daha ekliyor.
Dünyadaki Mars'ı görmek için bu şehre akın ediliyor
TIPKI DÜNYADAKİ GİBİ BİR PLAJ BARINDIRMIŞ OLABİLİR
Mars'ta bir zamanlar güneşli kıyıları ve yuvarlanan dalgalarıyla tatile uygun plajlar vardı...
Zhurong Mars keşif aracından elde edilen veriler, Kızıl Gezegen'in bir zamanlar Kaliforniya'nın Malibu Plajı, Tayland'ın Maya Körfezi veya Brezilya'nın ünlü Copacabana'sından çok da farklı olmayan, yumuşak, dalgalı, güneşli, kumlu plajlara ev sahipliği yapmış olabileceğini gösteriyor.
Penn State'ten bilim insanlarının da aralarında bulunduğu uluslararası araştırma ekibi, Mars yüzeyinin altındaki gizli kaya katmanlarını değerlendirerek, eski bir kuzey okyanusuna dair güçlü kanıtlar buldu.
ÇALIŞMA NEYİ ORTAYA KOYUYOR
Penn State'te jeoloji yardımcı doçenti ve çalışmanın ortak yazarlarından Benjamin Cardenas'a göre bu, Mars'ın bir zamanlar büyük bir su kütlesine sahip olduğuna ve yaşam için daha elverişli koşullara sahip olduğuna dair şimdiye kadarki en güçlü kanıt.
Cardenas, "Mars'ta eskiden antik plajlara ve antik nehir deltalarına benzeyen yerler buluyoruz. Rüzgâr, dalgalar, kum sıkıntısı olmadığına dair kanıtlar bulduk. Uygun, tatil tarzı bir plaj." Çin'in Zhurong keşif aracı 2021'de Mars'ın Utopia Planitia bölgesine indi ve eski su veya buz arayışında jeolojik veriler iletti.
Yere nüfuz eden bir radarla donatılan araç gezegenin yüzey altını keşfedebilir ve gömülü kaya oluşumlarını tespit edebilir.
MARS'TA YAŞAMA UYGUN KOŞULLAR MI VARDI?
Gezginin yeraltı tortul birikintilerini analiz eden ekip, gezegenin daha ayrıntılı bir tarihini yeniden yapılandırdı ve Dünya'nın plajlarında bulunanlara benzeyen kaya katmanlarını ortaya çıkardı. "Ön kıyı birikintileri" olarak bilinen bu oluşumlar, gelgit ve dalgaların tortuları daha büyük bir su kütlesine taşımasıyla oluşan, bir zamanlar okyanus olan yere doğru aşağı doğru eğimlidir.
Cardenas, "Bu bizim için hemen göze çarpıyordu çünkü dalgaların olduğunu gösteriyor, bu da hava ve suyun dinamik bir arayüzü olduğu anlamına geliyor" diye ekliyor.
"Dünya'daki en eski yaşamın nerede geliştiğine baktığımızda, bunun okyanuslar ve kara arasındaki etkileşimde olduğunu görüyoruz; dolayısıyla bu, mikrobiyal yaşama uygun koşulları barındırabilen eski yaşanabilir ortamların bir resmini çiziyor."
DÜNYADAKİ NEHİRLERİN ÖZELLİKLERİNE BENZİYOR
Cardenas, ekibin Mars verilerini Dünya'nın kıyı çökeltilerinin radar görüntüleriyle birlikte analiz ettiğinde çarpıcı benzerlikler bulduğunu belirtiyor. Mars'taki daldırma açılarının Dünya'daki kıyı tortul çökeltilerinin karakteristik özellikleriyle yakından uyumlu olduğunu vurguladı.
Daldırma reflektörleri için eski nehir akışları, rüzgar veya volkanik aktivite gibi diğer olası kökenleri eledikten sonra ekip, oluşumların tutarlı şeklinin ve tortuların kalınlığının güçlü bir şekilde kıyı kökenine işaret ettiği sonucuna vardı. "Bu su kütlesinin kıyı şeridinin zaman içinde geliştiğini görüyoruz" diyen Cardenas, Mars'ın birçok kişinin inanma eğiliminde olduğu gibi bir gezegenin statik bir anlık görüntüsünden çok uzak olduğunu vurguluyor. "Nehirler akıyor, tortu hareket ediyor ve toprak inşa ediliyor ve aşınıyordu."
NASA, canlı yayında açıkladı! Yıllarca bunun hayalini kurdular...
Cardenas, tortuların yalnızca Mars'ın geçmişteki manzarasını (bir zamanlar gezegenin kuzey kutbunu kaplayan olası bir okyanusla çok daha ıslak bir dünya) ortaya çıkarmakla kalmayıp, aynı zamanda eski yaşam izlerinin nerede aranacağına dair önemli ipuçları sağladığını söylüyor.
Ayrıca Mars'ın gelişimine de ışık tutarak, on milyonlarca yıl süren sıcak, ıslak ve yaşam dostu bir döneme işaret ediyor.
Editor : Şerif SENCER
