BBC, Google'ın havayollarının salımlarını 'düşük gösterdiğini' ortaya çıkardı

Justin ÖZETİ| Rowlatt, BBC İklim Editörü

BBC, Google'ın uçuşlardan kaynaklanan salımları hesaplama yöntemini değiştirdiğini keşfetti. Değişiklik, uçuşlardan kaynaklanan salımların etkisini eskisine göre çok daha düşük gösteriyor.

Bazı uzmanlar Google'ın hesaplamalarının uçuşların iklime etkisini yarı yarıya azalttığını söylüyor.

Greenpeace'in bilim ekibi lideri Dr Doug Parr, "Google, sayfalarında havacılık endüstrisinin iklim üzerindeki etkilerini olduğundan düşük gösteriyor" diyor.

Şirket "endüstri paylaşlarına" danışarak bu değişikliğe gittiğini açıkladı.

Temmuz ayında devreye alınan yenilikle Google, Uçuşlar servisine entegre edilen karbon ayak izi hesaplayıcısının çalışma şeklini değiştidi.

Uçuşlar, Google'da bir uçuş aradığınızda en üstte sıralanıyor ve uçuş trendleriyle birlikte fiyat ve uçuş bilgilerini karşılaştırmalı olarak gösteriyor.

Bu bilgilerin yanında her uçuşa dair "ortalama emisyon" bilgisi de paylaşılıyor.

Değişiklikle birlikte hesaplamalara sadece karbon salımlarının etkisi dahil ediliyor.

Oysa uçuşların iklim etkisi, fosil yakıtların yanmasından kaynaklanan karbon salımlarıyla sınırlı değil.

Örneğin uçuşların neden olduğu yoğunlaşma izleri Dünya'dan yayılan ısıyı hapsederek gezegenimizde net bir ısınma etkisine yol açıyor.

Yoğunlaşma izleri uçakların ardından oluşan uzun beyaz çizgiler olarak gözlemleniyor.

Havayolları tüm karbon salımlarının yüzde 2'sinden sorumlu. Karbondioksit dışındaki etkileri göz önüne alındığındaysa küresel ısınmadaki payı yüzde 3,5'e çıkıyor.

Google'ın açık kaynak kod depolama servisi GitHub'da paylaştığı güncellemeye göre, karbondioksit dışındaki faktörlerin (hesaplamalara) nasıl ve ne zaman dahil edileceği, "hesaplamaların doğruluğu açısından" paydaşlarından elde edeceği girdilere bağlı.

Ancak BBC'nin bu konudaki sorusuna Google, uçuşların karbondioksit salımı dışındaki iklim etkilerinin de hesaplamalara dahil edilmesi gerektiğine inandığını söylüyor.

İngiltere hükümeti havayolu salımlarının hesaplanmasıyla ilgili Google'dan farklı bir yaklaşım benimsiyor.

Havayolu şirketlerine bir uçuşun sebep olduğu karbon salımının 1,9 ile çarpmaları öneriliyor. Yani uçuşun ek etkileri yansıtılırken karbon salımları yaklaşık ikiyle çarpılıyor.

Hükümetin şirketlere yönelik rehberinde 1,9 çarpanının değerinin kesin olmadığı ancak "şu anda bu etkileri hesaba katmanın daha iyi bir yolunun" olmadığı belirtiliyor.

Seyahat endüstrisinin çevresel etkisini azaltmak için kampanya yürüten Transport and Environment grubu da bu konuda hemfikir olduğunu şu sözlerle ifade ediyor:

"Mevcut bilimsel bilgi, karbondioksit dışındaki faktörlerin havacılığın toplam iklim etkisinin üçte ikisine sebep olduğu gerçeğini destekliyor.

"Sektör bu sorunu uzun süre gizledi... Google, Avrupa Parlamentosu'nun yapılmasını öngördüğü gibi, kullanıcılara her uçuş için karbondioksit dışındaki etkileri göstermelidir" diyor.

Google'ın internette yapılan 10 aramadan 9'una ev sahipliği yaptığı düşünüldüğünde değişikliğin geniş yankıları olabilir.

Bunun yanında şirketin karbon hesaplama metodolojisi, havacılıkta endüstri standardı olarak geniş çapta kabul görüyor.

Dünyanın en büyük çevrim içi seyahat acenteleri Google metodolojisini izliyor

Ayda 100 milyondan fazla ziyaretçisiyle dünyanın en büyük çevrim içi seyahat acentelerinden biri olan Skyscanner halihazırda Google'ın metodolojisini kullanıyor.

Booking.com, Expedia, Tripadvisor ve Visa gibi büyük işletmeler de bu metodolojiyi kullanmayı düşündüklerini söylemişlerdi.

Google'ın sürdürülebilirlikten sorumlu yürütme kurulu üyesi (CSO) Kate Brandt, şirketin "dünyanın dört bir yanındaki gezginlerin ve iş dünyasının sürdürülebilirliğe öncelik vermesini sağlayan araçlar geliştirmeyi" hedeflediklerini söylüyor.

Endüstri uzmanları, Google'ın metodolojisini değiştirme kararının tam tersi etki yapacağını söylüyor.

İşletmelerin seyahatlerinin iklim etkisini azaltmaları konusunda uzmanlaşmış İngiliz şirketi Thrust Carbon'ın kurucusu Kit Brennan, "Müşteriler için görünmez hale getirilmesi nedeniyle yüz milyonlarca ton eşdeğeri karbondioksit salımının etkisinin göz ardı edileceğinden endişeleniyorum" diyor.

Bunun yanında tüketicilerin karbon salımı dışındaki iklim etkisinin iklim uzun vadede önemli olmadığına inanabileceklerinden korktuğunu da belirtiyor.

Bu, insan faaliyetlerinden kaynaklanan küresel ısınmanın yaklaşık yüzde 1,5'lik bölümünün göz ardı edileceği ve havayollarının emisyonlarını azaltma baskısının azalacağı anlamına geliyor.

Büyümeye devam eden havayollar endüstrisinin iklim etkisinin de kötüleşmesi bekleniyor.

Uluslararası Enerji Ajansı'na (IEA) göre, 2000 yılından bu yana havayollarının salımları yüzde 50 arttı ve endüstrinin önümüzdeki yirmi yıl boyunca her yıl yüzde 4'ten fazla büyüyeceği öngörülüyor.