11 ÖZETİ| ilde yaşanan depremler sonrası Türkiye, kentsel dönüşümün bir kez daha önemini anladı. Gaziemir, Konak ve Karabağlar belediye başkanları kentsel dönüşüm çalışmalarını anlattı.
BATUR: RADİKAL KARARLAR ŞART
Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, Konak ilçesinin mevcut yapı stoku nedeniyle duyduğu endişeye “Böyle bir deprem İzmir’de olsa sokaklara girilemez” sözleriyle dikkat çekti. Bölgedeki yapı stokunun büyük bölümünün deprem yönetmeliğine uygun olmayan eski yapılardan oluştuğunu ifade eden başkan Batur, “Konak’ta 63 bin binanın 43 bini 2000 yılından önce yapılmış. Merkez çeperindeki mahalleleri de kent merkezindeki 1. Kordon, 2. Kordon ve Güzelyalı, Mustafa Kemal Sahil Bulvarı’nda da durum böyle. Bu alanların dönüşümünün sağlanması lazım. Biz Gültepe’de 500 hektarlık alanın çalışmasını 1 yılda bitirdik. Bu ay içinde 5 No’lu bölgedeki alanı askıya çıkartacağız. İster parsel ister ada bazında olsun bu binaları yerinde dönüştürmeliyiz” dedi. Başkan Batur, beklenen İzmir depreminde çok büyük yıkımlara neden olacağını, alınacak radikal kararlarla dönüşümün topyekün bir seferberlik halinde sürdürülmesi gerektiğinin altını çizdi. Batur açıklamasında çözümün gerçekçi yasal düzenlemeler ve devlet teşviki ile sağlanabileceğini şu sözlerle anlattı: “Öncelikle imar affı denilen ucube kararların unutulması lazım. Mevcut yasaların da dönüşümü teşvik etmediği açık. Devlet vatandaşa uzun vadeli krediler vermeli. 400 bin lira yetmiyor. İnşaatın yapım maliyeti konusunda bir sıkıntı var. Müteahhit firmaların devreye girmesi lazım. Rant deniliyor ama başka bir şekilde dönüşümün imkânı yok. Kat yüksekliklerinde bilimsel kıstaslar ölçüsünde belli bir emsal artışı yapmamız gerekiyor. Deprem bölgesinde yıkılmayan binaların birçoğu bodrum katlı yapılar. Konak’ta yapılacak yeni binaların bodrum katı olmasına özen göstereceğiz. Allah korusun böyle bir deprem İzmir’de olsa bazı mahallelerin sokaklarına dahi giremezsiniz. Bu kentlerin artık depremi korku içinde beklemeye tahammülü yok.”
SELVİTOPU: YEREL YÖNETİMLERE YETKİ VERİLMELİ
Karabağlar Belediye Başkanı Muhittin Selvitopu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İzmir’deki CHP’li yerel yönetimlerin kentsel dönüşüm çalışmalarını yapmadığı yönündeki eleştirisine yanıt verdi. Başkan Selvitopu, Karabağlar’daki 540 hektarlık alandaki sorumluluğunun yerel yönetimlerde değil Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nda olduğunu açıkladı. Başkan Selvitopu, “Karabağlar’da olduğu gibi büyük şehirlerin hemen hepsinde özellikle 2002 yılı öncesi yapılan tüm yapıların depreme karşı dirençsiz ve bu nedenle son depremde de gördüğümüz üzere binalarımızı yenilerken daha sert sağlıklı tedbirler gündeme gelecek, gelmesi de gerekir bunun tartışmaya açık bir yanı yok” diye konuştu. Kentsel dönüşümün amacının mevcut sağlıksız dokuların sağlıklı hale getirilebilmesi için sosyal, kültürel yaşamı da dikkate alarak yapılması gereken planlama, dönüşüm çalışmaları olduğunu ifade eden Selvitopu, “Kentsel dönüşüm projeleri adı altında bir daha dönüştürülemeyecek alanlar yaratılmaması lazım. Nitekim Türkiye’de bunun örnekleri var. Bursa örneği var. Dönüştürülemeyecek bir alan yaratılmıştır. Çok yoğun bir emsal uygulanmış ve kentin görüntüsü bozulmuştur. Kentsel dönüşümün amacı bu değil” dedi. Başkan Selvitopu, Türkiye’de bir türlü gerçek anlamıyla, amacına uygun olarak yürütülemeyen kentsel dönüşüm çalışmalarında başarıya ulaşmak adına takip edilmesi gereken hususları ise şu sözlerle özetledi: “Türkiye’de yürütülen iki ayrı yasanın tek yasaya dönüştürülmesi lazım ve kentsel dönüşüm uygulamalarının merkezine de yerel yönetimler mutlaka konulmalı, sorumluluk verilmeli. Ayrıca sosyal bilimciden, jeoloğuna farklı meslek disiplinlerinin bir arada çalışması gerekiyor.”
ARDA: UZLAŞMA SAĞLANMALI
Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda, ilçede yürütülen kentsel dönüşüm çalışmalarında gelinen aşama hakkında bilgi verdi. Kahramanmaraş merkezli depremlerin Türkiye’nin deprem gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdiğini ifade eden Arda, “Son 20-25 yılda yapılaştığı için yapı stokumuzun yüzde 80’i yaklaşık sağlam binalardan oluşuyor. Zemin olarak da sağlam bir zemine sahibiz. Adnan Menderes Havalimanı yakınında olduğumuz için yüksek katlı yapılaşmamız da az. Ancak kalan yüzde 20’lik bölümde kentsel dönüşüme ihtiyaç var. Aktepe-Emrez mahallerimizde çalışmalarımız sürüyor. Buradaki 122 hektarlık tek parça alanla kentteki en büyük kentsel dönüşüm alanlarından biri. Buradaki görev İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne verilmiş durumda. Bu alanda Hazine’ye ait boş parseller vardı. Yasa bu parsellerin bedeli karşılığında büyükşehir belediyesine devredilmesini emretmesine rağmen Milli Emlak Müdürlüğü devri reddettiği ve davaların 6-7 yıl sürmesi nedeniyle süreç uzadı. İzmir Büyükşehir Belediyesi Hazine’ye ait parselleri satın alarak ihaleye çıktı. İhaleye giren olmayınca kendi şirketi 2 adada İZBETON vasıtasıyla inşaatlara başlandı. Bir adada da iş insanları kooperatifi işbirliğine gidilerek karşılığı anlaşmalar yapıldı. İkinci adanın da ihalesi yapıldı. Bir firma ihaleyi aldı. Bu iki adada da yaklaşık 600 konutluk inşaatlarımız başlıyor” Kentsel dönüşümde yüzde yüz uzlaşmanın önemine dikkat çeken başkan Arda şöyle konuştu: “İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı kentsel dönüşüm çalışmalarında yüzde yüz uzlaşma ile süreç ilerliyor. Vatandaşlarımız yerlerini büyükşehir belediyesine terk ediyor ve inşaatlar tamamlandıkça yapılan binalardan yerlerini alacaklar. Aktepe ve Emrez’de şu an yaklaşık 5 bin 500 konut var. Bunlar yıkılacak yerine 10 bin konut yapılacak. Bu binalar yapılırken mühendislik hizmeti alınmamış imar aflarıyla yasallaşmış. Bu mahallelerin dönüşümünü sağlamak zorundayız.
Editor : Şerif SENCER
