Bakan ÖZETİ| Bayraktar, YEKA modelinde proje devreye girdikten sonra 6 yıl boyunca piyasaya satış imkanı bulunduğunu belirterek, "Biz 20 yıl boyunca şu andaki piyasa fiyatının neredeyse yarısı fiyatına bu elektriği daha ucuz bir şekilde alacağız ve bu ucuz enerjiyi vatandaşlarımıza yansıtmış olacağız" dedi.
Rüzgar enerjisi santrallerine yönelik olarak Rüzgar Enerjisine Dayalı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA RES-2024) Yarışmaları, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nda yapıldı.
Yarışmalar sonucunda 3 ildeki 5 YEKA'da toplam 1200 megavat gücündeki bağlantı kapasitesinin tahsisi gerçekleştirildi. Yarışmalar sonucunda toplamda 1,2 milyar dolarlık yatırımın önü açıldı. Yarışmalara, Türk Ticaret Kanunu'na göre; anonim ya da limited şirket olarak kurulmuş tüzel kişiler ve sermaye şirketi statüsüne sahip yabancı şirketler katıldı.
Başvurular, 21 Ocak 2025'te alınırken 40 farklı şirketten toplam 100 başvuru geldi. Yarışmayı kazanan şirketler, sözleşme imza tarihinden itibaren ürettikleri elektriği, 72 ay süreyle serbest piyasada satabilecek. Daha sonra 20 yıl süreyle üretilen elektrik, belirlenen fiyattan iletim sistemine verilecek.
''RÜZGAR YARIŞMALARINI TAMAMLADIK''
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, yarışma sonuçlarına ilişkin bakanlıkta basın toplantısı düzenledi. Bayraktar, Türkiye'nin enerji talebinin sürekli arttığını belirterek, "Son 22 yılda enerji talebimiz 3 katına çıktı. Biz, bir taraftan bu artan talebi karşılamaya çalışırken elbette ki dışa bağımlılığımızı azaltmak için de tedbirler alıyoruz. Bu anlamda yenilebilir enerji kaynaklarımız, bizim açımızdan çok önemli. Bugün, son 22 yılda sıfırdan neredeyse 33 bin megavata çıkarttığımız ve Türkiye'deki tüm hanehalkının ihtiyacını karşıladığımız rüzgar ve güneş santrallerimize yenilerini eklemek üzere bir yarışma tertip ettik. 5 ayrı bölgede; bunlardan 1 tanesi Edirne'de, 2 tanesi Kırklareli'de ve 2 tanesi Sivas'ta olmak üzere 1200 megavatlık rüzgar yarışmalarını tamamlamış bulunuyoruz. YEKA modelimiz, bizim 2017 yılında hayata geçirdiğimiz bir model. Türkiye'de sadece enerjinin yenilebilir kaynaklardan üretilmesine odaklanmadık, aynı zamanda kullanılan ekipmanların da ülkemizde üretilmesine odaklandık. Bu anlamda hem istihdama hem üretime hem ihracata katkı yapması açısından ve cari açığı azaltması bakımından yeni bir model oluşturmuştuk. Bugün bu modelin bir örneğini gerçekleştirdik" ifadelerini kullandı.
''1200 MEGAVATLIK KAPASİTEYE 18 KAT TALEP GELDİ''
Bugün 33 bin megavatta olan yenilenebilir enerji gücünü 2035 yılında 120 bin megavata çıkartmayı hedeflediklerini aktaran Bayraktar, "Bunu yapabilmek için de gerek depolamalı kapasite tahsislerimizi gerek sanayicilerimizin, ticaret erbabının kullandığı öz tüketim amaçlı projeleri bir taraftan geliştiriyoruz. Bunların yanı sıra özellikle yerli ve yabancı yatırımcıların, daha büyük ölçekli projeler geliştirmesi açısından YEKA modelini de hayata geçirmeye devam ediyoruz. Bugünkü yarışmada 1200 megavatlık ihalenin sonucunda 5 ayrı lokasyonda yaklaşık 120 milyon dolar katkı bedelli ve taban fiyatla 3,5 dolar ile bu ihaleleri gerçekleştirdik. YEKA modellerinde biz özellikle yenilebilir hedeflerini açıkladıktan sonra yeni bir modele geçtik. Bu çerçevede de yarışmaların büyük bir rekabet içerisinde gerçekleştiğini söyleyebilirim. 1200 megavatlık kapasiteye 18 kat talep geldi. Yaklaşık 40 firma talep verdi ve rekabetçi ortamda yapılan yarışmaların sonucunda da biraz önce ifade ettiğim gibi megavat başına ortalama 100 bin dolarla, toplam 120 milyon dolarlık bir katkı payını bu firmalar 1 ay içerisinde devlete ödeyecek" diye konuştu.
''UCUZ ENERJİYİ VATANDAŞA YANSITACAĞIZ''
Bayraktar, YEKA modelinde, ilk 6 yıl boyunca sistem devreye girdikten sonra piyasaya satış imkanı olduğunu vurgulayarak, "Ondan sonraki 20 yılda burada oluşan ihale bedeli neyse, yani 3,5 dolar kilovat/saat bedeli ile 20 yıl boyunca bu elektriğin satışı söz konusu. Dolayısıyla biz 20 yıl boyunca şu andaki piyasa fiyatının neredeyse yarı fiyatına bu elektriği daha ucuz bir şekilde alacağız. İnşallah bu çerçevede, bu ucuz enerjiyi vatandaşlarımıza yansıtmış olacağız. 1200 megavatlık bu rüzgar santrallerinde yaklaşık 4,5 milyar kilovat/saat elektrik üreteceğiz. 2 milyon hanenin elektrik ihtiyacını buradan karşılamış olacağız. Yenilenebilir enerji olduğu için bir ithalat söz konusu değil. Bu anlamda da 800 milyon metreküplük doğal gaz ithalatını önlemiş olacağız. Yani bugünkü rakamlarla neredeyse 400 milyon dolar her yıl ve önümüzdeki 20 yılı düşünürseniz yaklaşık 8 milyar dolarlık doğal gaz ithalatının önüne geçmiş olacağız. YEKA modelinde sadece enerji fiyatına odaklanmayıp, aynı zamanda yerli ekipman yani kule jeneratör üretimi, kanat üretimine yapılan şartnamede yerlilik şartını mutlaka muhafaza etmemiz; bundan kesinlikle ödün vermiyoruz. Bundan sonra da yerli şartı olan yarışmalar gerçekleştireceğiz. Bu şekilde önümüzdeki süreçte güneş yarışmamızı yapacağız. Hedefimiz her yıl 2 bin ile 2 bin 500 megavat YEKA yarışmalarını yapmak ve bu sayede hedef olarak ortaya koyduğumuz 120 bin megavatlara ulaşmak. Biz, doğru bir finansal modeli ortaya koyduğumuza, bankaların finanse edebileceği bir modeli ortaya koyduğumuza inanıyoruz. Bu çerçevede projelerin en kısa sürede hayata geçmesini hedefliyoruz" dedi.
Editor : Şerif SENCER
