İskoç ÖZETİ| bilim insanları tarafından yapılan bir araştırmaya göre, iklim değişikliğinin etkileriyle birlikte tarım maliyetlerindeki artış, dünya genelinde fazladan 100 milyon insanın açlıktan ölmesine yol açabilir.
Edinburgh Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, önümüzdeki on yıllarda bir milyona kadar daha insanın yetersiz beslenme nedeniyle ölebileceğini ve bunun başlıca nedeninin de yüksek gübre fiyatları olduğunu söyledi.
Araştırmacılar, 2021 yılından bu yana ekinleri gübrelemenin maliyetinin üç kat arttığını ve bunun da gıda fiyatlarını o zamana göre yüzde 80 daha yukarı çekebileceğini söyledi. Bilgisayar modellemesi kullanılarak yapılan çalışmada, artan enerji ve gübre fiyatlarının gelecekte gıda güvenliği üzerinde açık ara en büyük etkiye sahip olacağı tespit edildi.
Modelleme, Ukrayna'daki savaşın milyonlarca ton buğday, arpa ve mısırın ablukaya alınmasına yol açtığını, ancak bölgeden yapılan gıda ihracatının azalmasının gıda fiyatlarındaki artışa korkulandan daha az neden olduğunu gösterdi.
"EN FAZLA YOKSUL KESİM ETKİLENECEK"
Araştırmayı yöneten Edinburgh Üniversitesi Yerbilimleri Okulu'ndan Dr. Peter Alexander, "Bu, ucuz gıda döneminin sonu olabilir. Neredeyse herkes bunun etkilerini haftalık alışverişlerinde hissedecek olsa da, bundan en çok etkilenecek olanlar zaten yeterince sağlıklı gıda almakta zorlanan toplumun en yoksul kesimi olacaktır" diye konuştu.
Dr. Peter Alexander, "Gübre fiyatları bu yılın başlarındaki zirve noktalarından aşağı iniyor olsa da hala yüksek ve bu durum 2023 yılında da yüksek gıda fiyatları enflasyonunu beslemeye devam edebilir. Yüksek gıda fiyatları ile insan sağlığı ve çevreye verilen zarar arasındaki bağlantıyı koparmak için daha fazla şey yapılması gerekiyor" dedi.
Bulgular, yüksek gübre fiyatlarının devam etmesi halinde bir milyona kadar ilave ölüm olabileceğini ve 100 milyondan fazla insanın yetersiz beslenebileceğini, en fazla ölümcül artışın Sahra Altı Afrika, Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da yaşanabileceğini göstermektedir. Modellemeler, yüksek verim elde etmenin anahtarı olan gübrelerin maliyetindeki keskin artışların çiftçiler tarafından kullanımını büyük ölçüde azaltacağını tahmin etmektedir, çünkü gübreler olmadan dünyanın gıdasını üretmek için daha fazla tarım arazisine ihtiyaç vardır.
DOĞA VE ORMAN KAYBINA YOL AÇABİLİR
Bu durum, 2030 yılına kadar tarım alanlarını Batı Avrupa'nın büyük bir bölümü kadar artırarak ormansızlaşma ve karbon emisyonu seviyelerini yükseltebilir ve daha fazla doğa kaybına yol açabilir. Araştırmacılar, ihracat kısıtlamaları ve üretim maliyetlerindeki artışların 2040 yılına kadar gıda fiyatları, sağlık ve arazi kullanımı üzerindeki etkilerini simüle etmek için küresel bir arazi kullanımı bilgisayar modeli kullandılar.
Simülasyonlar, ihracat kısıtlamaları, artan enerji maliyetleri ve 2022 ortalarında bir önceki yılın başına göre üç kat daha yüksek olan gübre fiyatlarının birleşik etkisinin, 2023'te gıda maliyetlerinin 2021'e kıyasla yüzde 81 artmasına neden olabileceğini gösteriyor. Ekip, ihracat kısıtlamalarının simüle edilen fiyat artışlarının yalnızca küçük bir kısmını oluşturduğunu belirtti.
Rusya ve Ukrayna'dan yapılan ihracatın durdurulması 2023 yılında gıda maliyetlerini yüzde 2,6 oranında artırırken, enerji ve gübre fiyatlarındaki artışlar yüzde 74'lük bir artışa neden olacağı kaydedildi. Gıda fiyatlarındaki artışların birçok insanın beslenme düzeninin daha da kötüleşmesine yol açacağı belirtildi.
Editor : Şerif SENCER
