Bu ÖZETİ| paradoks, ekonomi ve finansal alanlarda öncelik olarak hayatın her alanında karşımıza çıkabilir. Normalde tercih yaparken insanların risksiz tercihler yaptığını bilsek de bu durum biraz ezber bozuyor.
İki farklı olasılık dağılımına dayalı seçeneklerin sunulduğu bu paradoks hem iktisat hem de psikoloji alanlarında derinlemesine incelenmiş ve belirsizlik altındaki karar alma sürecinin karmaşıklığını anlamaya yönelik zengin bir tartışma ortamı oluşturmuştur.
Allais Paradoksu, Maurice Allais tarafından 1953 yılında ortaya atılmıştır.
Beklenen Fayda Kuramı'na tezat olarak geliştirilen bu paradoksta, insanların riskli kararlar alma eğilimlerini sorgulayarak geleneksel ekonomik davranış teorisine meydan okumasını görüyoruz.
Beklenti Teorisi'ne göre bireyler, rasyonel olarak hareket edemezler ve riskten olabildiğince kaçınırlar. Anlayacağımız şekliyle bu teori, bireylerin her zaman en büyük ödülü seçeceğini bizlere düşündürür. Fakat herkes böyle düşünmüyor, belirsizlik durumlarında bu teorinin söylendiği gibi işlemediğine bir örnek de Maurice Allais tarafından geliştirilen bu paradoks.
Peki sizlerle bir senaryo geliştirsek, rasyonel olmayan sonuçlar mı ortaya çıkar? Gelin, bir test edelim.
Senaryo 1:A: %100 olasılıkla 1 milyon dolar kazanma şansı.
B: %10 olasılıkla 5 milyon dolar, %89 olasılıkla 1 milyon dolar ve %1 olasılıkla hiçbir şey kazanmama şansı.
Bu durumda, çoğu insan riskten kaçınmayı tercih ederken kesin olan 1 milyon doları (A seçeneği) seçer.
Senaryo 2:C: %11 olasılıkla 1 milyon dolar ve %89 olasılıkla hiçbir şey kazanmama şansı.
D: %10 olasılıkla 5 milyon dolar ve %90 olasılıkla hiçbir şey kazanmama şansı.