Torajan ÖZETİ| halkı, yaptıkları ilginç ritüelleri “Bazılarına göre garip gelebilir ama bu bizim kültürümüzün ve emsalsizliğimizin bir parçası.” olarak tanımlıyor.
“Ölüler Ülkesi” olarak da bilinen bu yerde yaşayan insanlar, müzikli cenazeler gerçekleştirdikten sonra ölülerle haftalarca, aylarca ve bazen yıllarca birlikte yaşıyorlar.
Ölü bedenlere su, yemek, sigara vermeye devam ediyorlar.
Aile bireylerinden biri öldüğünde onun aslında bir ölü olmadığını düşünerek hareket ediyorlar. Söylediklerine göre, onları ölü olarak nitelendirmekten ziyade hastalarmış gibi düşünüyorlar.
Bu düşünceden yola çıkarak; mumyalanmış cesetlere yemekler veriyorlar, su içiriyorlar ve hatta sigara ikram ediyorlar.
Geceleri ölülerle birlikte dualar ediyorlar.
Aynı zamanda Tanrı inancına sahip Torajanlar, onların uyku hâlinde olduğunu düşünerek geceleri ölülerin odalarındaki ışıkları onlar için açık bırakıyorlar.
Evde birlikte yaşadıkları ölü bedenin ruhu için dua ritüelleri gerçekleştiriyorlar. Üstelik, bazen bu duaları ölülerle beraber yapıyorlar.
Üst sınıfa mensup kişiler ölülerle birkaç yıla kadar beraber yaşıyor.
Kültür uzmanı Yacob Kakke’nin aktardığına göre, maddi durumu iyi olmayan insanlar ölüleri genelde sadece birkaç hafta saklıyorlar ve sonrasında cenaze töreni düzenliyorlar.
Orta sınıf denilen zümre onları birkaç ay boyunca muhafaza edebiliyor. Üst sınıfa mensup kişiler ise ölüleri birkaç yıla kadar yanlarında tutarak onlarla beraber yaşıyorlar.
Sığırları, insanı öteki dünyaya taşıyan bir araç olarak görüyorlar.
Cenaze vakti geldiğinde tüm akrabalar ölen kişinin yaşamdan ölüme geçişini anmak için toplanıyor. Sığırların öteki dünyaya geçiş için bir araç olduğunu düşünerek törende bir sığır kurban ediyorlar.
Torajanlar, eğer biri öldüğünde sığır kurban edilmezse diğer dünyaya geçişin hızlı bir şekilde olmayacağına inandıklarından kurban ritüeline önem veriyorlar.
Ritüeller burada da bitmiyor, ölen kişi her sene mezarından çıkartılıyor!
Ölen kişinin akrabaları yılda bir kez mezarlarına giderek “ma’nene” adını verdikleri ikinci cenaze törenini gerçekleştiriyor. Bu törende, fiziksel formu değişmiş olan ölü mezarından çıkartılıyor. Çürümüş kıyafetleri çıkartılıp yenisi giydiriliyor, aksesuarlarla süsleniyor ve onun için dualar edip cesetle fotoğraf çekiliyorlar.
Hepimiz için ilginç görünen bu ritüeller onlar için hayatlarının bir parçası. Torajanlar, çok küçük yaşlardan itibaren ölümle baş etmeyi ve onu yolculuklarının bir parçası olarak görmeyi öğreniyor.
Kaynaklar: National Geographic, The Archaeologist
Editor : Şerif SENCER