Dünyada ÖZETİ| 800 milyonunüzerinde insan, yaniher dokuz kişiden biriyatağa aç giriyor. Türkiye’deise yurttaşların yüzde 22’sidengeli ve yeterlibeslenememekte,yüzde 8.5’i iseaçlık sınırındayaşıyor. Yaşanan buaçlık sorunu, adilolmayan gelir ve gıdadağılımından kaynaklanıyor.
Diğer taraftan, tükettiğimizgıdaların güvenilir olmasıise gün geçtikte daha önemlihale geliyor. Dünyada her yılyaklaşık 600 milyon kişi hijyenikolmayan ve ciddi ölçüde zararlıkimyasallar ile bulaşık gıdalarıtükettikten sonra hastalanıyor.Bitki hastalıklarının küreselekonomiye maliyeti 220 milyardoların, istilacı böceklerinmaliyeti ise en az 70 milyardoların üzerinde. Avrupa Birliğitarafından 2022’de 311’i pestisit(tarım zehri) kalıntısı olmaküzere Türkiye kaynaklı 518bildirim yapıldı. 2022’de pestisitbildirimi yapılan meyve vesebzeler arasında en çok biber,limon, greyfurt, mandalina,portakal olmak üzere üzüm, asmayaprağı, patlıcan, kabak, domates,karpuz ve armut bulunuyor.
TÜRKİYE İLK SIRADA
Rekor seviyelerle tarım zehribildirimlerinde birinci sıradagelen Türkiye’nin tarımsalüretim potansiyeli yüksekolmasına rağmen ticari itibarızarar görüyor. 2021 yılınaait raporda, tehlike veürün kategorisinegöre yapılandeğerlendirmedeen çok bildirimyapılan 10konu başlığınınüçünde geçiyor.Nedeni 359parti meyveve sebzedepestisit, 57 partimeyve ve sebzedeaflatoksin ve 39parti tohum, kabukluyemiş ve türevi ürünlerdeaflatoksin tespit edilmiş olması.Tarım ve Orman Bakanlığıpestisit kalıntıları konusundaiç pazarda denetimler yapıyor.
Ancak denetim sonuçlarınıntaklit ve tağşiş yapıldığıkesinleşen gıdalarda olduğugibi şeffaflıkla paylaşılmaması,ihraç edilen ürünlerde pestisitkaynaklı bildirimlerin artmasıve kullanımı sonlandırılanpestisitlere dair bildirimlerinbulunması iç pazara sunulanürünlerde daha fazla pestisitbulunabileceğine dairtüketicilerde endişe yaratıyor.
Dünyada ve Türkiye’depek çok çiftçi zehirsizgıda üretiyor.Sağlıklı birgelecek içindaha fazlaekolojik veekonomikkayba vehastalığaneden olmadanbir stratejikeylem planıgeliştirmeli, doğrupolitikalar izlenmeli veböylece pestisitlere dayanankonvansiyonel tarım sistemininyerini agroekolojik, organikve onarıcı tarıma bırakmasısağlanmalı.
HER ŞEY MEVSİMİNDE GÜZEL
Her ne kadar gıda ithalatı,sera üretimi ve depolamakoşullarının gelişmesiyle neredeyseher türlü sebze ve meyveyi dörtmevsim bulmak mümkün olsada uzmanlar mevsimsel ve tazebeslenmenin hem doğa hem deinsan sağlığı için daha iyi olduğukonusunda hemfikir.
Buğday Ekolojik YaşamıDestekleme Derneği; Türkiye’ninfarklı bölgelerinden 36 üreticininve 10 uzmanın bilgi, tecrübe vegözlemlerine dayanarak MevsimselBeslen Takvimi hazırladı. Alışverişlistenizi hazırlarken MevsimselBeslen Takvimi’nden taze sebzeve meyvelerin hasat dönemlerinikontrol edebilirsiniz. Mevsimindeekilen meyve ve sebzeler doğaldöngülere uyumlu bir şekildebüyür. Ürünler, mevsimindeyetiştirildiği takdirde, hastalık vezararlılara karşı daha dirençlidirve dışarıdan müdahaleye daha azihtiyaç duyarlar. Dolayısıyla, tarımzehirleri daha az kullanılır ya dahiç kullanılmaz.
DENİZ KÂŞİFİ AKDENİZ’DE
Türkiye İş Bankasıtarafından Orta Doğu TeknikÜniversitesi’nin (ODTÜ)Deniz Bilimleri Enstitüsü’nünkullanımına sunulan DenizKâşifi adlı glider cihazı, sualtıkeşiflerini sürdürüyor.İlk araştırmasını Marmara’datamamlayan Deniz Kâşifi,rotasını Akdeniz’e çevirdive Türkiye-KKTC arasındakibölgede araştırma yapmaküzere suya indi. Deniz Kâşifi,Akdeniz’de yaklaşık 20 günboyunca kalacak. Denizaltında gemiden bağımsızolarak belirlenen bir rotada100 güne kadar sürekli ölçümyapabilen cihaz, yüzeyden1.000 metre derinliğe kadarinip çıkarak ilerliyor.Deniz Kâşifi, iklimdeğişikliğinin denizlerdekiolumsuz etkileri başta olmaküzere yüksek veri ihtiyacıduyulan sorunların tespiti,takibi, çözüm önerilerigeliştirilmesi ve gereklitedbirlerin alınabilmesi içinveri topluyor.
Editor : Şerif SENCER
