Çevre, ÖZETİ| Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sürdürülebilir bir şekilde çevrenin korunması amacıyla 7 Temmuz'da yeni bir yönetmelik taslağı yayınladı. Görüşe açılan 'Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi Yönetmeliği Taslağı'na göre bu amaçla üzerinde zerinde marka bulunan cihazların toplanmasından o cihazı üreten şirket sorumlu olacak. Yani Apple, Samsung, Xiaomi gibi ülkemizde faaliyet gösteren markalar sattıkları ürünü aynı zamanda geri dönüşüm için de kabul etmek zorunda kalacak.
Yeni yönetmelik taslağına göre toplanan ürünlerin nasıl geri dönüştürüleceÄŸi de ayrıntılı bir ÅŸekilde ele alınmış. Toplanan cihazların pilleri ayrılarak, atık pil yönetim sistemine ayrıca dahil edilecek. Elektronik cihaz üreticisi ÅŸirketler Çevre Bakanlığı tarafından oluÅŸturulacak bilgi sistemine kayıt olacaklar. Bu bilgi sisteminde cihazların izlenmesi ve piyasaya çıkan ürünlerin miktar vb. bilgilerinin izlenmesi saÄŸlanacak. Ãœretim ÅŸirketleri atıkların toplanmasından ve bu toplanan atıkların iÅŸlenmesinden sorumlu olacak. Ayrıca geri dönüşüm iÅŸlemleri için ÅŸirketler Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığı'ndan ayrıca lisans almak zorundular.Â
İLK AMAÇ CİHAZLARIN YENİLEREK TEKRAR KULLANIMA SUNULMASI
Yeni yönetmelik taslağında "Yeniden Kullanıma Hazırlama Tesisi" olarak adlandırılan tesisler için Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığı lisans verecek. Bu tesislerde toplanan cihazlar mümkün olduÄŸu durumda iyileÅŸtirilerek yeniden kullanıma sunulacak.Â
Tüketiciler bu kapsamda, elektronik cihaz atıklarını ayrıca toplayarak, atıkları belediye, distribütör ya da üreticinin toplama sistemine teslim edebilecek.
YURTDIÅžINDAN YENÄ°LENMÄ°Åž ELEKTRONÄ°K CÄ°HAZLARA Ä°THALAT Ä°ZNÄ° GELÄ°YOR
Yönetmelik taslağında dikkat çeken düzenlemelerden bir tanesi de elektronik cihazların ithalatında oldu. Taslakta yurtdışında yenilenmiş olan elektronik cihazlarla elektrikli cihazların ithaline izin verildiği görülüyor. Yeni yönetmelik taslağı onaylanırsa Bakanlık tarafından lisans almış şirketler artık atık olmadığı ispatlanan kullanılmış ya da yenilenmiş cihazları da ithal edilebilecek. İthalata ilişkin düzenlemeyi ise Ticaret Bakanlığı düzenleyecek.
HER YENÄ°LENMÄ°Åž ÃœRÃœN Ä°THAL EDÄ°LEMEYECEK
Dağıtım-distribütör ÅŸirketler de yeni ürün sattıklarında, tüketicinin aynı tür eski cihazını almakla yükümlü olacak. Ancak dağıtıcı, distribütör ÅŸirketler, Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığı'nın sistemine kayıtlı olmayan üreticilerin ürünlerini satamayacak.Â
ELEKTRONİK CİHAZLAR İÇİN DEPOZİTO UYGULAMASI
Elektronik cihaz üreticileri ürünün satışı sırasında depozito ya da Geri Kazanım Payı alabilecek. Bu sayede tüketicilerin artık kullanmadıkları elektronik ürünleri geri dönüşüm tesislerine vererek ülke ekonomisine kazandırması teşvik edilecek.