Volkanlar, ÖZETİ| bir diğer adıyla yanardağlar, Magmanın yer içinden yüzeye çıktığı veya geçmişte çıkmış olduğu, koni biçiminde, tepesinde bir püskürme ağzı bulunan dağlardır.
Peki söz konusu elektrik üretimi olduğunda volkanları kullanmak ne kadar mantıklıdır?
Birçok ülke, aslında elektrik üretmek için volkanik ısıdan yararlanmanın yollarını bulmuştur.
Şöyle ki jeotermal enerji, Dünya’nın derinliklerindeki doğal süreçler tarafından üretilen ısıdan gelir. Çoğu bölgede bu ısı sadece yüzeye yakın kayaları ve yeraltı suyunu ısıtır. Fakat volkanik olarak aktif bölgelerde ısı çok daha yoğundur.
Hatta bazen kayayı eriterek magma oluşumuna neden olur. Volkanlar, dev ısı bacaları gibi davranarak magmayı Dünya yüzeyine daha yakın bir yere taşır. Bu erimiş kayanın bir kısmı patlayabilir fakat çoğu yer altında kalır. Böylece çevredeki kayalar ve su ısınır.
Isınan su, yüzeye çıktığında binlerce yıl dayanabilen gayzerler ve sıcak su kaynakları yaratır. Mühendisler ise bu enerjiyi elektrik üretmek için kullanmak amacıyla, magmanın yüzeye yakın olduğu alanları belirler ve ısıtılmış kayalara ve suya derin kuyular açarlar.
Bu kuyular, buharı yüzeye çıkarır ve burada türbinleri döndürüp elektrik üretmek için bir enerji santraline yönlendirir.
Jeotermal enerji, özellikle volkanik aktivitenin yoğun olduğu bölgelerde olmak üzere hâlihazırda dünyanın birçok yerinde kullanılır.
Örneğin İzlanda’nın elektriğinin neredeyse tamamı yenilebilir kaynaklardan gelir ve jeotermal enerji, ihtiyaç duyulan elektriğin %25’ini karşılar. Ülke, birçok aktif volkanın tepesinde yer alır ve bu da İzlanda’yı, jeotermal enerji santralleri için mükemmel bir yer hâline getirir.
Yine Nevada ve Kaliforniya gibi bazı ABD eyaletleri, volkanik bölgeleri sayesinde jeotermal enerji santrallerine sahiptir. Ancak jeotermal enerji kullanımının bazı zorlukları vardır.
Mesela jeotermal enerji santrallerinin volkanların veya yüzeyin altında alışılmadık derece sıcak olan diğer yerlerin yakınında olması gerekir. Bu kaynaklar her zaman büyük şehirlerin veya çok fazla elektrik kullanan endüstrilerin yakınında değildir.
Ayrıca basınç altında su delmek ve pompalamak, küçük depremlere neden olabilir ve bu enerji santrallerini inşa etmek epey maliyetlidir. Her ne olursa olsun tüm bu zorluklara rağmen, Dünya’nın doğal ısısından yararlanmak yenilenebilir, güvenilir ve temiz bir enerji kaynağı yaratır.
Kaynaklar: IFL Science, Scienceİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
Editor : Şerif SENCER
