Üst üste gelen zamların ardından şeker fiyatlarının ithalat yoluyla düşürülmesi politikası kısmen de olsa fiyatın dengeye oturmasını sağladı. Bir dönem fiyatı 1250 liraya kadar çıkan bir torba şekerin fiyatı 1000 liranın altına geriledi. İthalatçı firmalar ise bir çuval şekeri 700 liraya mal etmeye başladı. Ancak bu ucuzluk tüketiciye yansımadı. Yansımış gibi görünse de aslında ucuzlayan şeker birilerine rant kapısı oldu ve gerçek tüketiciye yine çok yüksek fiyattan satılmaya devam ediliyor.
Devlet 'ucuza satın' diye markete veriyor
Dünya Gazetesine bilgi veren kaynaklar, kamunun ucuz fiyattan satılması şartıyla marketlere verdiği şekerin bazı kesimler tarafından kilo bazında toplanıp, çuvallara konularak yeniden imalatçılara satıldığını kaydettiler. Kapasitesinden fazla ithalat yapan imalatçıların da şekerin bir kısmını iç piyasaya sürdüğü belirtiliyor.
Türkşeker zincir marketlere veriyor ama
Kamu şekerinin tüketiciye ucuz fiyatla ulaşması için 2022 Ocak ayında faaliyete geçirilen Raf Fiyat Garanti sistemi bazı illerde geçim kapısı haline geldi. Raf Fiyat Garantili sistemde Türkşeker zincir marketlere ucuz fiyattan şeker veriyor. Ancak tüketicilerin bu ucuz şekere ulaşması pek mümkün olmuyor.
Önceden haber alıp 15 dakikada topluyorlar
Ucuz şeker markete ulaşır ulaşmaz haber alan gruplar sınırlı miktarda gelen şekeri 15 dakika gibi kısa sürede tüketiyorlar. Bu yüzden şeker ihtiyacı olanlar ucuz şeker kalmayınca, mecburen daha pahalı olan şekeri tüketmek zorunda kalıyorlar.
Çuvallara doldurarak tekrar satıyorlar
Şekeri ucuza toplayanların ise bunları çuvallara doldurarak, 50’şer kg’lık çuvallar halinde şekeri hammadde olarak kullanan küçük imalatçılara sanayiciye sattığı ifade ediliyor. Öte yandan Ramazan öncesi torbası 1250 liraya kadar çıkan şeker fiyatı, imalatçı ihracatçılara ithalat hakkı verilmesiyle birlikte bir miktar geriledi. Mevcut kur seviyesine göre ithal şekerin torbası 700 liraya mal oluyor. Türkşeker de 750 lira civarında sanayiciye satış yapıyor. Ancak sanayicilere, kısıtlı miktarda şeker veriliyor.
Fazla ithal edip piyasaya sürüyorlar
İthalat hakkı imalatçı ihracatçı sanayicilere, kapasitelerine göre belirli oranlarda verildi. Ancak bunlardan kapasitesinin üzerinde belge alanlardan bir kısmının da ithal ettikleri şekeri daha uygun fiyatla iç piyasaya sürdüğü kaydediliyor. Kaynaklar, bu gelişmelerin de şekerdeki piyasa fiyatının yükselmesini kısmen önlediğini vurguluyor.
1 aya kadar yeni ürün gelince...
Kaynaklar, kamunun şeker piyasasına müdahalesinin özel sektör fabrikalarının tavrını çok etkilemediğini ve bunların istedikleri zaman piyasaya ürün verdiğini belirtirken, 1 aya kadar yeni sezon ürününün piyasa çıkmasıyla birlikte kısmi bir rahatlama daha yaşanabileceğini kaydettiler. Pancar fiyatının geçmiş yıllara göre daha yüksek açıklanmasının rekolteyi artacağı öngörüsünde bulunan kaynaklar, buna rağmen şeker fiyatının belirli bir rakamın altına düşmesinin, eski seviyesine gerilemesinin mümkün olmadığına vurgu yaptılar.
www.idrak34.comEditor : Şerif SENCER