Sorunlarla ÖZETÄ°| anılan Türk futbolunun önde gelen üç büyük kulübü Fenerbahçe (#FENER), Galatasaray (#GSRAY) ve BeÅŸiktaÅŸ (#BJKAS) bilanço verilerini KAP'a göderdiler. Bilançolara iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde Fenerbahçe kulüpler içerisinde en bariz finansal toparlanma yaÅŸayan kulüp olarak dikkat çekiyor. Kadro deÄŸeri olarak Fenerbahçe’nin futbolcularının lisans bedeli 2 milyar 704 milyon TL ile yine en deÄŸerli kadroya sahip durumda. Gelir yaratma kısmına gelince açık ara burada da Fenerbahçe lider. Galatasaray’ın satış hasılatları son 1 yılda sadece yüzde 3 artarken, BeÅŸiktaÅŸ’ın yüzde 15, Fenerbahçe’nin ise yüzde 45 arttı.
Barış Erkaya'nın Ekonomim'deki konuyla ilgili haberi şöyle: Süper Lig’in üç devi 30 Kasım 2022’de sona eren bilanço dönemine iliÅŸkin sonuçlarını açıkladı. Trabzonspor ise henüz finansal sonuçlarını KAP’a göndermiÅŸ deÄŸil. Ä°lk bakışta dikkat çeken nokta mali tabloların borç tarafında duran finansal baskı. Kulüplerin bankalarla yaptığı borç yeniden yapılandırma anlaÅŸmalarının etkileri finansal raporlara net bir ÅŸekilde yansımış durumda.
BilindiÄŸi gibi genel olarak anlaÅŸma kulüplerin uzun vadeye yapılandırılan borçlarına iliÅŸkin 31 AÄŸustos 2023’e kadar anapara ödemesi yapmamasını içeriyor.
Bu da kulüplerin en azından transfer döneminde elini rahatlatırken nakit akışlarını da yoluna koyabilmek açısından fırsatlar verdi.
Fakat bu fırsatı değerlendirebilecek ve uzun vadede sürdürülebilir bir mali yapının ilk taşları dizilebildi mi, tekrar aynı finansal darboğaza dönüşmeyecek bir gelir yapısı oturtulabildi mi? İşte bu kısmı genel itibariyle tartışılır. En azından açıklanan son finansal raporlar şimdilik öyle diyor.
Fenerbahçe 2 milyar 704 milyon TL'lik kadro değeri ile ilk sırada
Öncelikle bir noktanın altını çizmekte fayda var. UFRS’ye göre düzenlenen yani kulüplerin ve sportif kuruluÅŸların KAP’a gönderdiÄŸi SPK bilançolarına göre üç büyük kulübün tamamı denetim kuruluÅŸlarının görüş kısmında borca batıklık uyarısıyla karşı karşıya. Bu da kulüplerin Türk Ticaret Kanunu’na göre bir bilanço daha düzenleyip kulüp varlıklarını (futbolcu lisans bedelleri ve ilerleyen yıllardaki sponsorluk, isim hakkı ve reklam gelirlerinin) deÄŸerlemesini yaptırarak aslında negative özsermayeye sahip olmadıklarını ispatlamalarına neden oluyor. ÖrneÄŸin yapılan deÄŸerlemelere göre makul deÄŸer olarak kabul edilen Galatasaray’ın futbolcularının toplam lisans bedeli 1 milyar 404 milyon TL, Fenerbahçe’nin futbolcularının lisans bedeli 2 milyar 704 milyon TL, BeÅŸiktaÅŸ’ın futbolcularının lisans bedeli ise 1 milyar 388 milyon TL seviyesinde.
Yine değerleme raporlarından aldığımız bilgilere göre en kötü senaryoda Galatasaray, ilerleyen yıllarda 2 milyar 2 milyon TL, Beşiktaş 3 milyar 52 milyon TL, Fenerbahçe 1 milyar 837 milyon TL toplam sponsorluk, isim hakkı ve reklam geliri değerlemesine sahip.
Bu hesaplamalarla üç büyük kulüp aslında negatif değil pozitif özsermayeye sahip olduğu iddiasına sahip oluyor.
Bilançolarda finansal sorunların aşılmasına ilişkin planlardan açıklandı
Ayrıca kulüpler bilançolarının dipnotlarında iÅŸletmelerinin sürekliliÄŸi üzerindeki şüpheleri giderek projelerinin ve planlarını da açıklamak durumunda kalıyorlar. ÖrneÄŸin Galatasaray, borç yapılandırma anlaÅŸması sonrasında kullanılan nakit kredi ile nakit akışını düzenlemeye baÅŸladığını belirtirken, vergi borcu yapılandırması beklediÄŸini, 2022/2023 sezonunda loca ve kombine gelirlerinde ciddi artış beklediÄŸini, yine GS Store’dan ilave gelir beklediÄŸini söylerken gelecek sezon stadyum isim hakkı ve yeni sponsorluk anlaÅŸmaları çerçevesinde önemli bir gelir artışı ve nakit giriÅŸi projeksiyonuna sahip olduÄŸunu belirtiyor. Fenerbahçe, spor yasası kapsamında mali disipline uyulacağını, UEFA izleme süreçleri ve talimatları kapsamında daha saÄŸlam bir yapıya eriÅŸileceÄŸini, borç yeniden yapılandırma anlaÅŸması ve futbol giderlerinde tasarruf, operasyonel gelir-gider dengesinin saÄŸlanması yoluyla daha saÄŸlam bir finansal yapıya ulaşılacağını, UEFA gelirlerinde, forma satışlarında, reklam anlaÅŸmalarında artış beklendiÄŸini, yeni sponsorluk projeleri nedeniyle ek gelir yaratılması görüşmeleri sürdüğünü dile getiriyor.
Beşiktaş da borç yapılandırma anlaşmasının nakit akışını rahatlattığını, gelir artırıcı ek tedbriler ve gider optimizasyonu üzerine çalışmalar yapıldığını belirtiyor.
En iyi toparlanma Fenerbahçe'de
Åžimdi genel bir çerçeveden mali durumlara bakalım. Üç büyükler toplam aktiflerini 31 Mayıs 2022’den 30 Kasım 2022’ye kadar 9 milyar TL’den 11.8 milyar TL’ye yükseltti. Fenerbahçe ve BeÅŸiktaÅŸ artışın büyük bölümünü duran varlıklar tarafında saÄŸlarken Galatasaray ise dönen varlıkları tarafında saÄŸladı. Galatasaray’ın uzun vadeli borçlarının vadesi bir yılın altına inen kısmında üçte birlik bir azalma yaÅŸanırken, BeÅŸiktaÅŸ’ta ise yüzde 122’lik bir artış oldu. Fenerbahçe’nin ise hem bu kalemde hem de kısa vadeli borçlar kalemindeki toplam veriler baz alındığında yüzde 2’lik bir artışı oldu. Buna karşılık Galatasaray’ın uzun vadeli borçları yüzde 6 artarken, Fenerbahçe ve BeÅŸiktaÅŸ’ın aynı türden borçları sırasıyla yüzde 4 ve yüzde 1 azaldı.
Gelir yaratma kısmına gelince açık ara burada Fenerbahçe lider. Galatasaray’ın satış hasılatları son 1 yılda sadece yüzde 3 artarken, BeÅŸiktaÅŸ’ın yüzde 15, Fenerbahçe’nin ise yüzde 45 arttı. Esas faaliyet karı kaleminde istisnasız tüm kulüplerin kardan zarara geçiÅŸine ÅŸahit oluyoruz. Fakat en büyük esas faaliyet zararı artışı Galatasaray’da. Bu da net karlılığa yansıyor. Galatasaray zararını yüzde 329 artırırken BeÅŸiktaÅŸ zararını yüzde 2 azalttı. Fenerbahçe ise yüzde 517 kar artışıyla dikkat çekici bir kârlılık ortaya koydu.
Özsermaye tarafında ise en kötü tablo ÅŸu anda BeÅŸiktaÅŸ’ta gibi görünüyor. BeÅŸiktaÅŸ yaklaşık olarak Fenerbahçe ve Galatasaray’ın negative özsermayelerinin toplamına eÅŸit bir özsermaye eksisiyle karşı karşıya.
Yani özetlemek gerekirse bu sezon aslında tüm kulüpler için en kritik sezon. Gelir yapısını toparlamaya çalışırken alınacak şampiyonluk ve arkasından Avrupa kupaları gelirleri ve yenilenecek olan sponsorluklar, hepsi birbirini etkileyen birer unsur olarak kulüplerin bu açmazdan çıkması açısından önemli bir sezonu karşımıza getirmiş durumda.
DEĞERLEME ÇARPANLARI NE DİYOR?
Değerlemelere gelirsek... Elbette üç büyüklerin hepsi net kar ortaya koyamıyor. Bu nedenle F/K ve PD/ Esas Faaliyet Karı gibi rasyolar anlamlı olmaktan çıkıyor. Fakat en azından satış hasılatı bazlı değerleme rasyosu olan PD/Satış Hasılatı rasyosunda Galatasaray 7.71, Beşiktaş 2.44, Fenerbahçe ise 6.20 çarpana sahip. Değerleme yapılmış futbolcu lisans bedelleri üzerinden bir değerleme rasyosu (Piyasa Değer/Futbolcu Lisans Bedelleri) üretirsek Galatasaray 3.25, Beşiktaş 1.16, Fenerbahçe ise 2.38 çarpana sahip. Yine aynı mantıktan hareketle üç büyüklerin değerleme yapılmış beklenen toplam sponsorluk, isim ve reklam gelirleri üzerinden bir hesaplamada ise (Piyasa Değer/ Beklenen Gelir) en kötü senaryo baz alındığında Galatasaray 2.28, Beşiktaş 0.53, Fenerbahçe ise 3.50 çarpana sahip.
Editor : Åžerif SENCER
