Lobicilik, ÖZETİ| hükümetler tarafından verilen kararları etkilemek için yapılan her türlü faaliyetleri tanımlamak için kullanılan bir kavram. The Guardian gazetesinin ortaya çıkardığı skandal, Uber'in birçok ülkede pazara girmek ve büyümek için hükümetlerin ilgili yasalarını değiştirmeleri amacıyla lobicilik yaptığını, soruşturmalarda kanıt toplanmasını önlemek için ise her şeyin silinebildiği gizli bir teknoloji kullandığını ortaya çıkardı.
Uber araç paylaşımı ile müşterilere ucuz ulaşım sunmak amacıyla 2009 yılında kuruldu. Mevcut taksicilik düzenlemelerinin aksine herkes kendi özel aracı ile taksicilik yapabiliyordu. Bu nedenle de birçok ülkede yasadışı olduğu gerekçesiyle taksiciler tarafından protestolara maruz kalıyor.
Yayınlanan Uber Dosyaları olarak adlandırdığı belgeler, şirketin yaklaşık 30 ülkede kendini kabul ettirmek yasadışı yollara başvurduğunu gösteriyor. Şirket lobicilik faaliyetleri ile hükümetlere Uber ile ilgili soruşturmaları durdurmaları, çalışma ve taksi düzenlemelerini gözden geçirmelerini ve sürücülerin geçmişiyle kontrolleri gevşetmeleri için baskı yapmış.
YOK ETME BUTONU İLE HER ŞEY YOK EDİLMİŞ
Uber'in sunucularına erişimi kesen ve en az altı ülkedeki olası baskınlar sırasında yetkililerin kanıt toplamasını engellemek amacıyla "kill switch" (yok etme butonu) adında bir teknoloji kullandığı da ortaya çıktı.
Eski Uber CEO'su Travis Kalanick'in yazışmalarında Hollanda'daki bir baskın sırasında verdiği talimatla "Hemen kapatma düğmesine basın. Amsterdam'da erişim kapatılmalı" dediği görülüyor.
TAKSİ ŞOFÖRLERİNİN UBER SÜRÜCÜLERİNE YÖNELİK ŞİDDET HABERLERİ PROPAGANDA AMAÇLI KULLANILDI
Belgeler eski CEO Kalanick'in mağdur taksi sürücülerinin Uber sürücülerine yönelik şiddetinden memnun olduğunu ve bu şiddeti körüklediğini ortaya çıkardı. Şirket bu şiddet olaylarını kamuoyu desteği kazanmanın bir yolu olarak gördü. Eski CEO bir arkadaşına attığı mesajda bu olaylar için "Şiddet başarıyı garanti eder" dedi.
Uber belgeleri aynı zamanda şirketin karını Bermuda gibi vergi cennetleri üzerinden işleterek vergi faturasını milyonlarca dolar azalttığını iddia ediyor.
The Guardian'a göre Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Uber'e yardım etmek için "olağanüstü çaba" sarf etti, hatta şirkete Fransız kabinesindeki muhalefetten isimlerle gizli bir "anlaşma" yaptığını söyledi.
Bir Uber sözcüsü tarafından yapılan yazılı açıklamada 2017 yılında şirketin başına geçen Dara Khosrowshahi'nin "Uber'in işleyişini her açıdan dönüştürmekle görevlendirildiğini" söyleyerek geçmişti hatalar yapıldığını kabul etti.
ERDOĞAN UBER İÇİN "O, İŞ BİTTİ" DEMİŞTİ
Taksi-UBER gerginliğine ilişkin 2018 yılında açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Teknik kalite ve müşteri ilişkileri bakımından hizmet standartlarını yükseltmezsen er veya geç bir alternatif gelir bu sistemi değiştirir. Taksicileri kendilerine verilen imkanı değerlendiremeye davet ediyorum. Bir de bu Uber, muber diye bir şey çıkmış. O iş bitti. Artık böyle bir şey yok. Bizim taksicilik sistemimiz var kardeşim, nereden çıktı bu iş? Avrupa'da varmış, bana ne Avrupa'dan. Bu konuda Sayın Vali bütün yetki sizde, İçişleri Bakanı talimatı verdi. Bunların üzerine trafik gidecek gereğini yapacak, biz taksicilerimizin taksilerimizin hakkını birilerine kaptıramayız'' diyerek taksicilere destek olmuştu.
Yayınlanan belgelerde Türkiye ile ilgili kısımlarda lobicilik faaliyetlerinin işe yaramadığı belirtiliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasının ardından Mahkeme kararıyla 2019'da erişime engellenen Uber, 2020 sonunda ise yalnızca yasal taksilerle çalışma şartıyla tekrar kullanıma açıldı.