TBMM ÖZETİ| Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Türkiye Varlık Fonu Yönetim Anonim Şirketi ile Türkiye Varlık Fonu'nun 2022 yılı mali tabloları ve faaliyetleri ile ilgili denetim raporlarının sunulduğuna dair Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi görüşüldü. Milletvekillerine sunum yapan Türkiye Varlık Fonu Genel Müdürü Salim Arda Ermut, Ziraat Bankası ve Türksat’ın yılsonu itibarıyla mali tablolarının birden fazla kurum tarafından denetlendiğini belirterek, “Türkiye Varlık Fonu portföyüne devir öncesinde süregelen denetim süreçleri devam etmekle birlikte, yeni denetimler de bu sürece eklenmiş oluyor. KİT’lerde zorunlu olan Sayıştay denetimi ve KİT Komisyonunda ilgili mali yıl denetimleri kurumlarımız için aynen devam ediyor. Buna ek olarak da Ziraat Bankası’nın BDDK tarafından, Türksat’ın ise Kamu Gözetimi Kurumu tarafından yayınlanan düzenlemeler gereği bağımsız denetçi tarafından denetlenmesi gerekiyor. Ziraat Bankası’nın çeyreklik dönemlerde, Türksat’ın ise yıllık olarak yayınladığı mali tablolar bağımsız denetçi tarafından denetlenmekte. Bu denetimler de az önce bahsedildiği üzere alanında en yetkin olarak tanımlanan iki ayrı bağımsız denetim firması tarafından gerçekleştirilmiştir. Belirtilen kurumların BDDK ve Kamu Gözetimi Kurumu düzenlemelerine göre denetime tabi olmasının yanı sıra Türkiye Varlık Fonu portföyünde yer alması nedeniyle mali tabloları bir kez daha Türkiye Varlık Fonu’nun bağımsız grup denetçisi tarafından denetlenmektedir” ifadelerini kullandı.
Türkiye Varlık Fonu’nun faaliyetleri hakkında da bilgi veren Ermut, “2022’in ilk çeyreğinde kamu bankalarına 51,5 milyar TL tutarında sermaye artışı sağlandı. ADQ ile 300 milyon dolar tutarında teknoloji fonu kurulması konusunda anlaşma sağlandı. Ve Türk Telekom’un yüzde 55 oranında hisse satın alımı tamamlandı. 2022’nin ikinci çeyreğinde katılım sigortacılığı sektöründe faaliyet gösterecek Türkiye Katılım Sigorta ve Türkiye Katılım Hayat şirketleri kuruldu. Plan ve Bütçe Komisyonumuzun kıymetli destekleriyle 7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu yürürlüğe girdi. Üçüncü çeyrekte ise TVF 2021 yılı bağımsız denetim süreci tamamlandı ve finansal raporlar açıklandı. Fitch Ratings tarafından Türkiye Varlık Fonu’nun kredi notu 'B-' olarak belirlendi. Son çeyrekte de Kardemir Karabük Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin A grubu hisselerinin yüzde 20,93’ünü temsil eden paylar satın alındı. 2023 yılının ilk çeyreğinde Türkiye Katılım Sigorta ve Türkiye Katılım Hayat, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan DDK’dan faaliyet izni alarak prim üretimine başladı. Mart 2021’de kullanılan sendikasyon kredisi, 790 milyon euro tutar ve 2 yıl vadeli olarak yenilendi. Kamu bankalarına 111,7 milyar TL tutarında sermaye artışı sağlandı. İkinci çeyrekte Sayın Cumhurbaşkanımızın açılışını gerçekleştirdiği İstanbul Finans Merkezi bankalar etabı faaliyete geçti. 2023 yılının üçüncü çeyreğinde İstanbul Finans Merkezi Yönetmeliği yürürlüğe girdi. TVF 2022 yılı bağımsız denetim süreci tamamlandı ve finansal raporlar açıklandı. Fitch Ratings tarafından Türkiye Varlık Fonu’nun kredi notu, ülke notuyla paralel şekilde 'B' olarak açıklandı. Geçtiğimiz yılın son çeyreğinde ise İFM projesi için 2 milyar TL tutarında Kira Sertifikası ihracı gerçekleştirildi. İFM projesi için 5 milyar TL tutarında köprü kredisi temin edildi” şeklinde konuştu.
Ermut şöyle konuştu:
“Varlıklarda 2022 itibarı ile yüzde 49 kısa vadeli, yüzde 51 uzun vadeli ve 2021 yılı itibarı ile yüzde 44 kısa vadeli, yüzde 56 uzun vadeli olmak üzere dengeli bir dağılım söz konusudur. Konsolide özkaynaklar ise yine geçen yıla göre yüzde 131’lik bir artış ile 396 milyar TL’den 914 milyar TL’ye çıkmıştır. Ana ortak TVF’ye ait özkaynaklar yüzde 146’lık artış ile 311 milyar TL’den 763 milyar TL’ye yükselmiştir. Konsolide hasılat, 62 milyar dolar karşılığı 549 milyar TL’den 97 milyar dolar karşılığı 1,6 trilyon TL’ye artarak, yaklaşık üç katına çıkmıştır. Türkiye Varlık Fonu’nun 2022 yılında güçlü bir finansal performans sergilediğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Türkiye Varlık Fonu, 2022 yılında rekora imza atarak net dönem kârını 19,2 kat artış ile 11,1 milyar TL’den 225,3 milyar TL’ye çıkardı. Dolar bazında da çok önemli bir artış gerçekleşti; net dönem kârı 9,83 kat artarak 1,3 milyar dolardan 13,6 milyar dolara çıktı. Türkiye Varlık Fonu’nun toplam varlıkları ise yüzde 75’lik bir artışla 3,2 trilyon TL’den 5,6 trilyon TL’ye ulaştı. Dolar bazında ise toplam varlıklar yüzde 22 artışla 247 milyar dolardan 300 milyar dolara geldi.”
PETROKİMYA KOMPLEKSİ ÖZEL SEKTÖR TARAFINDAN KURULACAK BAŞKA TESİSLERE HAM MADDE SAĞLAYACAK
Ermut, petrokimya kompleksi projesini İskenderun Körfezi bölgesinde geliştirdiklerini söyleyerek, “İskenderun Körfezi’nin konum olarak belirlenme sebebi ham petrol boru hatları, karayolu, demiryolu ve denizyolu bağlantıları sayesinde ham maddeye erişim kolaylığı ve tüketimin yoğun olduğu yerel pazarlara yakınlığı nedeniyle proje için stratejik ve jeopolitik konumu sebebiyle olmuştur. Projenin temel amacı, Türkiye'nin petrokimya ürünlerinde dış ticaret dengesinin iyileştirilmesidir. Türkiye, sektörün belirli kalemlerinde Çin'den sonra dünyanın en büyük ikinci ithalatçısı olup, en hızlı büyüyen petrokimya pazarları arasında yer almakta. Türkiye'de petrokimya ürünlerine olan talep hızlı nüfus artışı, yüksek sanayileşme seviyesi ve büyüyen sanayi sektörü nedeniyle gelişmiş ülkeler ve dünya ortalamasından daha hızlı artmakta. Ayrıca petrokimya tesisi, özel sektör tarafından kurulacak başka tesislere ham madde sağlayarak bölgede endüstriyel kümelenmenin gerçekleşmesine ve sektörün rekabet gücünün artmasına imkân verecektir. Bu nedenle projemiz, ülkemizin ekonomik kalkınmasında, arz güvenliğinde, dış ticaret açığının ve ithalata bağımlılığın azaltılmasında stratejik bir öneme sahip. Yapılan çalışmalar sonucunda tesis devreye girdiğinde bu alandaki ithalatın büyük ölçüde azalacağı öngörülmekte. İnşaatın en yoğun döneminde 15 bin, işletme döneminde ise direkt 2 bin kişi, dolaylı olarak ise 14 bin kişi istihdam edilmiş olacak” diye konuştu.
"TÜRKİYE TEKNOLOJİ FONU, TÜRKİYE MERKEZLİ GİRİŞİMLERE YATIRIM YAPAN FONLARI DESTEKLEYECEK"
"Türkiye Teknoloji Fonu" kurulacağını aktaran Ermut, “Türkiye Yüzyılı vizyonunun bir parçası olan Türkiye Teknoloji fonu, fonların fonu olacak ve Türkiye merkezli girişimlere yatırım yapan fonları destekleyecek. Fon aracılığıyla bu desteklerden faydalanmak isteyen şirketlerden; Türkiye’de kurulmuş olması, mühendislerini veya teknik çalışanlarını Türkiye’de istihdam etmesi, Ar-Ge çalışmalarını ülke içinde gerçekleştirmesi, fikri veya sınai mülkiyet haklarını ya da gelirinin çoğunu Türkiye’de elde etmesi gibi özelliklere sahip olması aranacak. Türkiye Teknoloji Fonu'nun yatırım odağında Türkiye merkezli teknoloji girişimlerine yatırım yapan girişim sermayesi fonlar, Türkiye’nin stratejik ve teknolojik gelişiminde rol alan girişimlere yatırım yapan girişim fonlar ve tohum-öncesi, tohum, erken, orta ve geç aşamada girişimlere yatırım yapan girişim fonları yer almakta. Yatırım yapacağımız fonların Türkiye’nin stratejik ve teknolojik özerkliğini destekleyen öncü şirketler yetiştirmesini hedeflemekteyiz. Ayrıca ülkemizdeki teknoloji girişimlerinin dünya çapındaki başarısını desteklemesini beklemekteyiz. Türkiye Teknoloji Fonu’nun ekosistemin büyümesini hızlandıran, bu alandaki referans bir fon programı olmasını hedefliyoruz” dedi.
Öte yandan, Komisyonda milletvekilleri arasında Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesi ve Türkiye Varlık Fonu raporlarına ilişkin usul tartışması yaşandı.
Editor : Şerif SENCER
