O ÖZETİ| dönemde tren yolları henüz çok yeniydi, trenler hızla ilerliyor ve makinistlerin dikkatini çekmek, tren trafiğini güvenli bir şekilde yönetmek ciddi bir sorun hâline geliyordu.
İşte bu noktada devreye, rayların üzerine yerleştirilen ve patladığında yoğun bir sis bulutu oluşturan özel patlayıcılar giriyordu.
Bir tren yolculuğunda, aniden sisin içinde kalıyorsunuz ve bunun güvenliğiniz için yapıldığını biliyorsunuz!
19. yüzyılın ortalarında trenler, Sanayi Devrimi’nin bir simgesi olarak hızla yaygınlaşmaya başladı. Ancak trenlerin bu kadar hızlı hareket ettiği bir dönemde, makinistlerin hızlarını kontrol etmeleri ve gerektiğinde durmaları büyük bir zorluk hâline geldi.
Tren yollarındaki geçişler, kesişmeler ve tehlikeli noktalar özellikle sisli havalarda ciddi kazalara neden olabiliyordu. İşte bu durum, demir yolu mühendislerini yaratıcı çözümler aramaya itti.
O dönemde kullanılan en popüler yöntemlerden biri, rayların üzerine yerleştirilen ve trenin üzerinden geçmesiyle patlayan sis bombalarıydı.
Bu patlayıcılar, trenin geçtiği noktada aniden yoğun bir sis tabakası oluşturarak makinistleri uyarırdı. Patlama sesi trenin yaklaşan tehlikeden haberdar olmasını sağlarken, oluşan sis bulutu trenin yavaşlaması veya durması gereken bir noktada olduğunu işaret ederdi.
Özellikle zorlu hava koşullarında tabela ve bayrak gibi uyarıcı işaretleri görmek zor olduğundan o dönemde tren trafiğinin düzenlenmesi için bu tip çözümler oldukça yenilikçi kabul ediliyordu.
Yani bu patlayıcılar aslında bir tür "erken uyarı sistemi" görevindeydi.
Hangi durumlarda tercih ediliyor?
Eski zamanlardan bahsediyor olsak da aslında bu yöntem dünyanın birçok yerinde hâlâ tercih ediliyor.
Amacı ise herhangi bir tren kazaya karışmışsa, arızalanmışsa, sis veya kar nedeniyle görüş açısı kapanmış veya sinyal vericilerle iletişim kurmak mümkün değilse yaklaşan treni uyarmak için raylara sis patlayıcıları yerleştiriliyor.
Sinyal vermenin amacına göre de patlayıcıların konumlandırılacağı mesafe değişiyor. Örneğin, bir tren arıza yaptıysa makinist, yardımcı trenin geleceği yöne, arızalı trenden 300 metre uzaklığa 3 patlayıcı yerleştirmeli.
Neden sis kullanılıyor?
Sis, görüş mesafesini ciddi şekilde kısıtlayan doğal bir olay ve makinistlerin dikkatini hızlıca çekmek için oldukça etkili bir yöntem.
Ayrıca sis, trenlerin hızını düşürmek için doğal bir engel oluşturuyor. Tren yavaşladığında, makinistlerin durumu daha iyi kavrayıp tehlikeden kaçınmaları kolaylaşıyor. Bu da aslında demir yolu kazalarını önlemede kritik bir rol oynuyo.
Bugün, tren yollarındaki güvenlik sistemleri çok daha gelişmiş olsa da 1800'lerdeki bu basit ama yaratıcı çözüm, dönemin mühendislerinin ne kadar inovatif olduğunu da gözler önüne seriyor.
Kaynaklar: NRM Friends, Alsetexİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
Editor : Şerif SENCER
