Gündem

Toryum üzerine çalışıyorlardı: Uçak kazası davasında karar çıktı!

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Isparta'da 2007'de meydana gelen aralarında Prof. Dr. Engin Arık ve Prof. Dr. Şenel Boydağ, Doç. Dr. İskender Hikmet'in de bulunduğu 57 kişinin hayatını kaybettiği uçak kazasına ilişkin hapis cezalarını onadı.

11-03-2024 19:57

269 OKUNMA

Nükleer ÖZETİ| füzyon projesi Prof. Dr. Engin Arık'ı yeniden gündeme getirdi! Türkiye'nin 150 yılı kurtulacaktı

GALERİNİN DEVAMI <p>ABD'de nükleer füzyon teknolojisini kullanarak enerji üretme girişiminde <a href=

büyük aşama kat edilmesi gündemdeki yerini korurken, hafızalara bir kez daha Engin Arık'ın bu yöndeki dev projesi ve şüpheli ölümü geldi. Toryumdan nükleer enerji projesinin mimarı Prof. Dr. Engin Arık ve 5 kişilik ekibi, 30 Kasım 2007 tarihinde şüpheli uçak kazasında can vermişti.

yapan AtlasJet'e ait yolcu uçağının düşmesi sonucu uçaktaki Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Engin Arık, araştırma görevlisi Özgen Berkol Doğan, yüksek lisans öğrencisi Engin Abat ile Doğuş Üniversitesi’nden Prof. Dr. Şenel Fatma Boydağ, Doç. Dr. İskender Hikmet ve araştırma görevlisi Mustafa Fidan kazada hayatını kaybetmişti.

<p>ABD'li bilim adamlarının 1930'lu yıllardan bu yana nükleer reaksiyonları kullanarak enerji <a href=

elde etme üzerine çalışırken, Livermore Laboratuvarı Direktörü Kim Budill, teknolojinin ticari olarak kullanıma uygun hale getirilmesinin birkaç on yıl sürebileceğini belirtiyor

<p>Peki Türkiye'de yürütülen toryumdan enerji üretme projesi ile ABD'deki nükleer füzyon projesi mukayese edilebilir mi? Prof. Engin Arık'ın bindiği o uçak şüpheli şekilde kazaya karışmamış olsaydı, toryumdan nükleer enerji üretme projesiyle Türkiye bir enerji devine dönüşebilir miydi? Haber7 hem bu konuyu irdeledi, hem de Prof. Arık'ın öğrencilerinden olup Türkiye'nin en <a href=

önemli nükleer fizik profesörleri arasında yer alan Yüksel Özdemir, meseleye uzman perspektifiyle yaklaştı.

<p><strong>YARIM KALAN BİR RÜYA: TÜRK HIZLANDIRICI MERKEZİ</strong></p><p>İsviçre'deki parçacık hızlandırma laboratuvarı CERN'in bir benzerini Türkiye'de kurmak için yola koyulan Prof. Dr. Arık, 2007'deki uçak kazasında hayatını kaybetti.</p>

<p>Arık ve ekibinin tamamı, Isparta Havalimanı'na inmesi beklenen uçaktaydı. Fakat 57 kişilik uçaktan sağ çıkan olmadı. Arık'ın devlet destekli <a href=

Türk Hızlandırıcı Merkezi hayalleri ise bir süreliğine rafa kaldırıldı.

<p><strong>KAZA MI SABOTAJ MI?</strong></p><p>Yıllarca gündemde <a href=

kalan bu olaya ilişkin farklı iddialar ortaya atıldı. Kimileri kazanın tesadüften ibaret olduğunu savunurken, kimileri 'kaza' demenin hafif kalacağını belirtti. Özellikle rahmetli Engin Arık'ın öğrencileri; uçak kazasının bir tür sabotaj olduğu inancındaydı.

<p>Toryum madeninin enerjiye dönüştürülmesiyle Türkiye'nin iç ve dış borçlarının toplamının 350 kez ödenebileceğini söyleyen Prof. Dr. Engin Arık'tan geriye bu sözler kaldı:</p>

milyon petrolün enerjisi eş değer. Kuracağımız Türk Hızlandırıcı Merkezi'nde de proton hızlandırıcısı düşünüyoruz. İleride belki prototip toryum nükleer santrali yapmamıza olanak sağlar."

<p><strong>ÖZDEMİR: ABD DEĞİL TÜRKİYE YENİ BİR ÇAĞIN EŞİĞİNDE</strong></p><p>Konuya ilişkin Erzurum <a href=

Atatürk Üniversitesi Atom ve Molekül Fiziği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Özdemir ile görüştük. Nükleer Fizik Profesörü Yüksel Özdemir, Engin Arık'ın öğrencilerinden. Hocasının ölümünün 'şaibeli' olduğunu kaydeden Prof. Özdemir, Engin Arık'ın projesine sahip çıktıklarını söyledi. Özdemir, Türkiye'nin yeni bir çağın eşiğinde olduğunu aktardı.

<p>Türkiye'deki toryum ve uranyum madenlerini, bu madenlerin önemini anlatan Yüksel Özdemir, ABD'nin yeni geliştirdiği nükleer füzyon atılımını da yorumladı. ABD'li bilim insanlarının 60 senedir üzerine çalıştığı nükleer füzyon projesinin henüz tamamlanmadığını vurgulayan Özdemir, Türkiye'nin 150 <a href=

yıllık enerji ihtiyacına yetecek madenden bahsetti.

<p>İşte, Nükleer Fizik Profesörü Yüksel Özdemir'in açıklamaları:</p><p>ABD'nin nükleer füzyon atılımına başlamadan önce fizyon ile füzyon <a href=

arasındaki farka değinen Prof. Yüksel Özdemir, "Öncelikle fizyon ve füzyon nedir? Onu anlamak gerekir. Bu terimler karıştırılıyor. Fizyon olayında iki ağır çekirdeğin dış bir etkiyle, genelde bir nötronla bombalanarak iki tane hafif çekirdek oluşturulması amaçlanır. Füzyon olayında ise hafif çekirdekler birleştirilerek enerji elde edilir. Derler ki atom enerjisi… Atom enerji zaten nükleer enerjidir. Çekirdekten oluşur." dedi.

<p><strong>ONLARIN YAPTIKLARINI BİZ DE YAPARIZ</strong></p><p>Henüz projenin <a href=

çok başında olduklarını anlatan Prof. Dr. Özdemir, üretim için yığınla kaynağa ihtiyaç duyulduğundan bahsetti: "Şu anda nükleer füzyon projesinin yerli yerine oturduğunu söyleyemeyiz. ‘Ahım şahım’ bir şey bulduklarını söylemenin doğru olmadığını düşünüyorum. Onun bir takım parametreleri var. Üretim için yığınla kaynağa ihtiyacınız var. Eldeki enerjiyi çoğaltabilecekler mi? Onların yaptığı şeyleri biz de yaparız.

<p><strong>'ACABA BİR TESADÜF MÜYDÜ?'</strong></p><p>Konuşmasına Profesör Doktor Engin Arık'ın toryum üzerindeki çalışmalarıyla devam eden Yüksel Özdemir, uçak kazasının şaibeli olabileceğini savundu:

<p><strong>UÇAK KAZASINDA FETÖ PARMAĞI</strong></p><p>Terör örgütü FETÖ'nün ASELSAN'daki mühendisleri hedef alması <a href=

gibi hocasının da hedefte olabileceğine inanan akademisyen şöyle devam etti: "Onun hakkında çok fazla yorum yapmak istemiyorum ama malum geçmiş dönemde FETÖ’nün ASELSAN’daki mühendislere yönelik çalışmalar yaptığını biliyoruz. O yıllardan bu yıllara kadar birtakım sinsi projelerle karşı karşıya kaldığımızı biliyoruz. Bu olayın da ona benzer bir olay olduğunu yüzde 100 olmasa da düşündüğümü ifade etmek istiyorum."

<p>FETÖ'nün Isparta yapılanmasına yönelik hazırlanan iddianamede FETÖ'cü Muammer Görgeç, kaza sırasında 2 FETÖ'cü ile konuşmuştu. Görgeç'in telefon kayıtlarında bir FETÖ'cü, kazada İsrail'in parmağı olduğunu <a href=

iddia edip bir akademisyenin uçakta olmadığını söylüyor. Daha sonra o akademisyenin bulunup Türkiye'deki toryum bölgelerinin tespit edilmesini istiyor.

<p><strong>ENGİN ARIK, TÜRK HIZLANDIRICI MERKEZİNİN MİMARIYDI</strong></p><p>Isparta uçak kazasından şans eseri kurtulan ve merhume Engin Arık’ın öğrencisi Baki Akkuş ise ileri teknoloji üretimi ve ihracatının hayati önem arz ettiğini vurguladı. İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Akkuş “Engin Arık, Türk hızlandırıcı merkezinin mimarıydı. </p>

<p>Isparta ekibine ailevi sebeplerle son anda katılamayan Serkant Ali Çetin ile birlikte Prof. Dr. Engin Arık’tan ekibe iki <a href=

gün sonra katılma izni alan bir diğer isim olan Prof. Dr. Baki Akkuş da olaya dair “Kaza değil ama başka nedir derseniz bu konuda bir fikrim de yok” yorumunda bulundu.

<p><strong>TORYUM İŞLENEBİLECEK</strong></p><p>Nadir elementler konusunda zengin yataklara sahip Türkiye yıllardır içeriden ve dışarıdan yapılan engelleme ve sabotajlar sebebiyle <a href=

istediği sonuçları bir türlü elde edemedi.

<p>Ünlü fizikçi Prof. Dr. Saleh Sultansoy, bu konuda aktif lobiler olduğu görüşünde. Prof. Sultansoy, sıfır atık artısı ile toryum konusunda çıkarılan engellemelerin <a href=

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın özel ilgisi ve verdiği talimatlara rağmen yapıldığını anlattı. Umut verici gelişme ise TUBİTAK desteği ile başlatılan ve toryum elementinin de işleneceği bir projenin hayata geçirilmesi oldu.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Boğaziçi Üniversitesinden Prof. Dr. Engin Arık ile 5 bilim insanının da arasında olduğu 57 kişinin ölümüyle sonuçlanan olay sonrası, Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 9 Mart 2021'de sanıklar; dönemin Atlasjet Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Tuncay Mustafa Doğaner ile uçuş işletme sorumlusu Mehmet Şerif Erbilgin yönünden karara bağladığı dava dosyasına ilişkin temyiz incelemesini tamamladı.

YARGITAY HÜKÜMLERİ ONADI

AA'da yer alan habere göre, yargılandıkları ana dava dosyasında beraatlerine karar verilmesi sonrası haklarındaki hüküm Yargıtay tarafından bozulan ve yeniden yargılandıkları davada "taksirle öldürme" suçundan 5 yıl 10'ar ay hapis cezasına çarptırılan Doğaner ile Erbilgin hakkındaki hükümler onandı.

DAVA DOSYASI KAPANDI

Kararla birlikte, 2007'de meydana gelen kazaya ilişkin dava dosyası, 17 yıl sonra kapandı.

KAZADA 57 KİŞİ CAN VERMİŞTİ

İstanbul'dan Isparta'ya gelen Atlasjet Havacılık AŞ yolcularını taşıyan Dünyaya Bakış (World Focus) Hava Taşımacılığı AŞ şirketine ait yolcu uçağı, 30 Kasım 2007'de Isparta'nın Keçiborlu ilçesi yakınlarındaki Türbetepe mevkisinde düşmüş, kazada 7'si mürettebat 57 kişi ölmüştü.

Nükleer füzyon projesi Prof. Dr. Engin Arık'ı yeniden gündeme getirdi! Türkiye'nin 150 yılı kurtulacaktı

BİLİM İNSANLARI YAŞAMINI YİTİRMİŞTİ

Kazada hayatını kaybedenler arasında, "Türk Hızlandırıcı Merkezi" projesinin Isparta Süleyman Demirel Üniversitesinde düzenlenen 4. Çalıştayına katılmak üzere yola çıkan proje üyesi Boğaziçi Üniversitesinden Prof. Dr. Engin Arık, Doğuş Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Şenel Boydağ, Doç. Dr. İskender Hikmet ile araştırma görevlileri Mustafa Fidan, Özgen Berkol Doğan ve yüksek lisans öğrencisi Engin Abat da bulunuyordu.

SANIK SAYISI 20'Yİ BULMUŞTU

Uçak kazasıyla ilgili kamu davası, 16 Haziran 2009'da açıldı. World Focus Hava Yollarında görev yapan bazı üst düzey ve teknik personelden oluşan 10 kişinin yargılanacağı davanın ilk duruşması, 28 Temmuz 2009'da Isparta Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü. Yargılamalar sırasında sanık sayısı önce 12'ye, ardından 20'ye yükseldi.

Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesi, 6 Ocak 2015'te hükmünü açıkladı. Mahkeme, sanıklardan 8'ine, 11 yıl 8 ay ile 1 yıl 8 ay arasında değişen süreli hapis cezası verdi, aralarında Doğaner ile Erbilgin'in de bulunduğu 12 sanığın beraatini kararlaştırdı.

Temyiz üzerine dosya Yargıtaya geldi. Yargıtay 12. Ceza Dairesi, uçağın Atlasjet tarafından kiralandığı Dünyaya Bakış Hava Taşımacılık AŞ ortağı Yavuz Çizmeci, Genel Müdürü Aydın Kızıltan ve Teknik Müdürü İsmail Taşdelen'in 11 yıl sekizer ay, Bakım Müdürü Fikri Zafer Dinçer'in 5 yıl 10 aylık hapis cezasını onamış, dönemin Atlasjet Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Tuncay Mustafa Doğaner ile uçuş işletme sorumlusu Mehmet Şerif Erbilgin hakkındaki beraat kararını bozmuştu. Daire, diğer sanıklara verilen beraat kararlarını da onamıştı.

Türkiye kendi CERN'ini kurdu! İsviçre'ye rakip olacağız...

"TALİ KUSURLU" KABUL EDİLDİLER

Dairenin kararında, Doğaner ile Erbilgin'in kazada "tali kusurlu" oldukları belirtilmiş, bu yönden yeniden yargılanmaları gerektiği kaydedilmişti.

Yeniden yargılama yapan Isparta 1. Ağır Ceza Mahkemesi, 2021'de sanıklara "taksirle öldürme" suçundan 5 yıl 10'ar ay hapis cezası verilmesini kararlaştırmıştı.

TORYUM ÜZERİNE ÇALIŞIYORDU

Toryum madeninin enerjiye dönüştürülmesiyle Türkiye'nin iç ve dış borçlarının toplamının 350 kez ödenebileceğini söyleyen Prof. Dr. Engin Arık'tan geriye bu sözler kalmıştı:

"Türkiye’nin toryum yatakları, dünyanın en zengin yatakları. Türkiye tüm enerji ihtiyacını senede 50 ton toryumla karşılayabilir. Bir ton toryumu enerjiye dönüştürdüğünüzde bir milyon petrolün enerjisi eş değer. Kuracağımız Türk Hızlandırıcı Merkezi'nde de proton hızlandırıcısı düşünüyoruz. İleride belki prototip toryum nükleer santrali yapmamıza olanak sağlar."

Editor : Şerif SENCER