James ÖZETİ| Webb Uzay Teleskobu tarafından çekilen ilk renkli derin uzay fotoğrafı ile birlikte bir kez daha anladık ki insanlar olarak bu evrende çok küçüğüz. Mesela Dünyamıza hayat veren Güneş bize kocaman görünüyor ve ondan büyüğünü hayal edemiyoruz. Fakat bizimle aynı galakside bulunan Stephenson 2 - 18 isimli bir yıldız var ki kocaman gördüğümüz Güneş’ten bile binlerce kat daha büyük ve daha sıcak.
Stephenson 2 - 18 zaten bugüne kadar keşfedilen en büyük yıldızdır. Bizden binlerce ışık yılı uzaklıkta olmasına rağmen teknolojinin gelişmesi ile birlikte hız kazanan uzay çalışmaları sayesinde onun hakkında epey bilgi sahibiyiz. Ancak onu tam anlamıyla hala tanımıyoruz çünkü çok ama çok uzakta. Gelin Stephenson 2 - 18 yıldızı hakkında bugüne kadar bilinen tüm gerçekleri detaylarıyla inceleyelim ve bu üstdevi biraz daha yakından tanıyalım.
Stephan 2 - 18 yıldızı hakkında tüm bildiklerimiz:
Stephenson 2 - 18 nedir?Stephenson 2 - 18 Güneş’ten ne kadar büyük?Stephenson 2 - 18 en büyük yıldız mı? Stephenson 2 - 18 ne zaman keşfedildi, hakkında neler biliniyor?Stephenson 2 - 18 nerede?Stephenson 2 - 18’in bulunduğu Scutum takımyıldızıStephenson 2 - 18 hakkında teknik bilgilerİlk olarak, Stephenson 2 - 18 nedir?Hakkında bilinen detaylara geçmeden önce Stephenson 2 - 18 nedir biraz onu tanımlayalım. Stephenson 2 - 18, Scutum takımyıldızında yer alan ve Stephenson 2 açık kümesinin üyesi olan kırmızı bir üstdevdir. Güneş’ten binlerce kat daha büyük ve çok daha sıcak olan Stephenson 2 - 18 ile Dünyamız arasında binlerce ışık yılı mesafe bulunuyor.
Stephenson 2 - 18’in büyüklüğü ne kadar eminiz herkes çok merak ediyor. Şöyle düşünelim, eğer Güneş’in olduğu yerde Stephenson 2 - 18 olsaydı aradaki Merkür, Venüs, Dünya, Mars ve Jüpiter’den oluşan alan tamamen onunla kaplı olurdu. Çünkü Stephenson 2 - 18, Güneş’ten tam 2150 kat daha büyük. Hacimsel olarak ise Stephenson 2 - 18 Güneş’ten tam 10 milyar kat daha büyüktür.
Stephenson 2 - 18 en büyük yıldız mı?Stephenson 2 - 18, M6 spektral tipinde bir kırmızı süperdevdir. Stephenson 2 - 18’in büyüklüğü 2150 Güneş yarıçapı olarak tanımlanır. Güneş’in yaklaşık 700 bin kilometre çapında olduğunu düşünürsek buyurun hesaplayın. Bu açıdan Stephenson 2 - 18, bugüne kadar keşfedilmiş olan en büyük yıldızdır. Tabi evren sonsuz, kimbilir daha ne büyük yıldızlar vardır.
Daha önce uzmanlar, Stephenson 2 - 18 yarıçapına en yakın olarak Güneş’in 2061 katı büyüklüğünde olan Cepheus takımyıldızındaki MY Cephei ve Güneş’in 2028 katı büyüklüğünde olan Vela takımyıldızındaki WY Velorum yıldızlarını keşfetmişlerdi. Daha da önce bilinen en büyük yıldızlar 1540 Güneş yarıçapındaki WOH G64 ve 1730 Güneş yarıçapındaki UY Scuti yıldızlarıydı. Yani her geçen gün daha büyük bir yıldız keşfediyoruz.
Stephenson 2 - 18 yıldızının içinde bulunduğu Stephenson 2, Samanyolu Galaksisi’ndeki en büyük açık kümelerden bir tanesidir. Bu küme ilk kez 1990 yılının Haziran ayında Amerikalı astronom Charles Bruce Stephenson tarafından keşfedildi. Küme, uzay derin kızılötesi objektif prizma araştırması sonrası ortaya çıktı.
2007 yılında yapılan bir çalışmada Stephenson 2 kümesinin Samanyolu Galaksisi’nde bilinen en büyük popülasyon olan 26 tane kırmızı üstdev içerdiği ortaya çıktı. Kümenin artı eksi 3 milyon yıl ile yaklaşık 17 milyon yaşında olduğu tahmin ediliyor. Stephenson 2 kümesi, galakside bilinen kırmızı süperdevlerin ’sine sahip. Kümedeki M sınıfı süperdevler üzerinde 2023 yılında yapılan başka bir çalışmada maser emisyon tespit edildi. Bunun anlamı, maser emisyon tespit edilen en parlak iki yıldızın diğerlerinden çok daha yüksek bir kütle kaybı oranına sahip olmasıdır.
Yapılan başka bir çalışmada Stephenson 2 - 18 yıldızının kümedeki diğer yıldızlardan 20 km / sn daha düşük bir radyal hıza sahip olduğu ortaya çıktı. Stephenson 2 - 18 bir kırmızı üstdevdir ancak yapılan incelemelerde dış katmanlarının değiştiği ve giderek parlak mavi renge dönüştüğü görüldü.
Bugüne kadar keşfedilmiş en büyük yıldız olan Stephenson 2 - 18 ile Dünyamız arasında tam 18900 ışık yılı mesafe bulunuyor. Stephenson 2 - 18; Scutum takımyıldızında bulunan, Stephenson 2 açık kümesinin bir üyesidir. Stephenson 2 açık kümesi, gökyüzünün 1.8’ini kaplıyor ancak gözle görülemez çünkü tozla örtülüdür. Kızılötesi ışıklarla görülebilen Stephenson 2 kümesi, Alfa ve Beta Scuti adı verilen gökyüzü bölgelerinin kesişme noktasında bulunuyor.
Stephenson 2 - 18’in bulunduğu Scutum takımyıldızı:Stephenson 2 - 18 kırmızı üstdevinin bulunduğu Scutum takımyıldızının tam adı Scutum Sobiescianum’dur. Bu ad, onu keşfeden Polonyalı gökbilimci Johannes Hevelius tarafından verilmiştir. İsmin kökenlerini incelediğimiz zaman bu adın, dönemin Polonya kralını onurlandırmak için verildiğini görüyoruz.
Scutum, gökyüzündeki en küçük ve en sönük takımyıldızlardan bir tanesidir. 84. en büyük yıldıztakımı olan Scutus, gökyüzünde yalnızca 109 kare derecelik bir alan kaplar. Scutum takımyıldızında bulunan hiçbir yıldız, gökyüzünün en parlak 300 yıldızı listesine girmemektedir.
Scutum takımyıldızının en popüler üyeleri beyaz dev yıldız Delta Scuti ve değişken kırmızı süperdev UY Scuti’dir. Scutum takımyıldızının bilinen diğer üyeleri Yaban Ördeği Kümesi adıyla anılan Messier 11, Messier 26 ve Stephenson 2 gibi açık kümelerdir.
Güneş’ten binlerce kat daha büyük ve daha sıcak olan bilinen en büyük yıldız Stephenson 2 - 18 hakkında bilinen tüm gerçekleri detaylarıyla anlattık. Kimbilir belki siz bu yazıyı okurken gökbilimciler yeni bir en büyük yıldız keşfediyorlardır. Düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
www.idrak34.com
Editor : Şerif SENCER
