Sera gazı salınımlarının yüzde 12’si orman tahribatlarından kaynaklanıyor

Türkiye’de ÖZETİ| her yıl binlerce hektar orman yangınlarla ya da imara açılarak yok oluyor. Türkiye’de son on yılda çıkan yangınların önemli bir bölümünü geçen yıl Antalya ile Muğla başta olmak üzere birkaç kentte 500’ü aşkın noktada çıkan ve 15 gün süren yangınlar oluşturdu. En fazla ormanlık alan kaybı da 139 bin 503 hektar ile yine geçen yıl gerçekleşti.

TOPLAMIN YÜZDE 42’Sİ

Türkiye’de 2012-2021 yıllarını kapsayan dönemde çıkan yangınlarda 226 bin 845 hektar ormanlık alan zarar gördü. Orman Genel Müdürlüğü verilerinden derlenen bilgilere göre, Türkiye’de 2012 yılından 2021’in sonuna kadar ki dönemi kapsayan son 10 yılda toplam 27 bin 150 orman yangını çıktı.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre, 2020 yılı itibarıyla Türkiye’nin yüzde 29’u orman arazisi konumunda. TSKB Ekonomik Araştırmalar, Yeşil Kuğu Platformu kapsamında yayımladığı “İklime Dair”in yedinci sayısında yer alan araştırmaya göre de Türkiye’de ekonomik amaçlar için sınıflandırılmış orman arazilerinin toplam orman arazisinin yüzde 42’sini oluşturduğu, dünya genelinde ise bu oranın yüzde 30’un üzerinde olduğu vurgulandı.

2020 yılı itibarıyla Türkiye ormanlarında tutulan karbon miktarının yaklaşık 2 milyar ton olarak hesaplandığını hatırlatan çalışmaya göre, ormanların tarım veya altyapı gibi farklı amaçlara yönelik araziye dönüştürülmesi olarak tanımlanan “ormansızlaşma” terimi, yalnızca karasal biyoçeşitlilik kaybına yol açmakla kalmıyor, ormanların karbon tutma kapasitesinin azalmasına da neden oluyor. Son 20 yılda dünya ormanlarının toplam küresel emisyonların yaklaşık yüzde 20’sine denk gelen 7.6 milyar ton karbonun atmosferden çekilmesini sağladığının altını çizen çalışma, ormansızlaşma ve orman tahribatının toplam sera gazı salınımlarının yüzde 12’sinden sorumlu olduğunu vurguluyor.

Araştırmalara göre, 1990-2020 yılları arasında temelde tarıma yönelik arazi dönüşümü nedeniyle tüm dünyada Libya’nın yüzölçümünün 2.5 katından daha büyük bir alana denk gelen 420 milyon hektarlık orman alanının yok olduğu belirtiliyor. 2050 yılına kadar kuraklık nedeniyle dünyada 216 milyon insan zorunlu göç mağduru olacak.

Araştırmalarda orman alanlarındaki mevcut azalış eğilimi nedeniyle “ormansızlaşmayı durdurma” bileşenini içeren Birleşmiş Milletler (BM) 15. Sürdürülebilir Kalkınma Amacı’nın yakalanmasının en iyi ihtimalle 2045’e kadar mümkün görünmediği gibi çarpıcı bilgiler de mevcut.

AŞIRI SICAKLIK, EKONOMİLERİ VURUYOR

ABD, İngiltere ve Avrupa’nın ekonomik durumu hakkında yapılan araştırmalar, aşırı düzeydeki sıcaklığın ekonomik büyümeye doğrudan zarar verebileceğini ortaya çıkardı. 2018’de gerçekleştirilen bir araştırma, ABD’deki eyaletlerin ekonomilerinin sıcak yazlarda nispeten daha yavaş bir hızda büyüme eğilimi gösterdiğini ortaya koydu. Eldeki veriler, yıllık bazdaki ekonomik büyümenin, bir eyaletteki ortalama yaz sıcaklığının normalin üzerinde seyrettiği dönemlerde her 0.56 santigrat derece için 0.15 ilâ 0.25 puanlık düşüş yaşadığını gözler önüne seriyor. İnşaat gibi hava koşullarına doğrudan maruz kalan endüstri alanlarında çalışan işçiler, hava daha sıcak olduğunda daha kısa mesai yapıyor. Fazladan 2 santigrat derecelik küresel ısınmanın ise bir dönümlük tarım arazisinden elde edilen kârı ortadan kaldıracak.