Geçmiş ÖZETİ| yıllarda pazarlarda kilo kilo, halde ise çuval çuval satılan soğan bu yıl cep yakmaya başladı.
İklim şartlarına uygun olmayan depolarda tutulan soğan, çok kolay yeşillenmesi ve çürümesiyle birlikte geçen yıl çöpe gitti.
Soğanda, mart ve nisan aylarının geçiş dönemi kabul edilmesi de fiyatların artmasına neden oldu.
Şu anda yeni hasadın olmaması, soğan fiyatlarına halde 18, pazarda ise 30 lira olarak yansıdı.
"SOĞAN ÖMRÜNDE GÖRMEDİĞİ BİR FİYAT GÖRDÜ"
Senede 1 ya da 2 kez hasat edilen soğan için hal esnafından Yetkin Yılmaz, “Bayram sonrası fiyatlar 10-12 liraya kadar çeker. Bayram sonu marketlerde satışı 15-17 lira arası olur. Soğan ömründe görmediği bir fiyat gördü" dedi.
Pazarda kilosu 25 liradan satılan orta boy soğanın tanesi 5 lira 25 kuruşa denk geliyor. Pazar alışverişi yapanlar ise eskiden soğanı 5 kilodan az almadıklarını söylüyor.
ARZ TALEBİ KARŞILAMADI
İstanbul Halciler Derneği Başkanı Numan Dayan, “Soğan konusunda talihsiz bir yıl geçiriyoruz diye bilirim. Soğanın bu fiyatlara ulaşmasından dolayı biz de rahatsızız. Genel sebze ve meyve piyasasına baktığımız zaman Türkiye'de en ucuz piyasalardan bir tanesi diyebilirim. Soğanla patates, senede 1 ya da 2 kez hasat edilen ürünlerdir. Depolarda da havalar sıcak gittiği için soğanlarda filizlenmeler yaşandı. Bunda da fireler oluştu. Talep de çok olunca, arz karşılanmadı, fiyatlarda yükselme oldu" dedi.
GÜNDE 1 KAMYON SATIŞ, HAFTADA 1 KAMYONA DÜŞTÜ
Hal esnafı Fahrettin Keleş de, “Üretim kaynaklı sıkıntı var. Arz talep dengesinden dolayı fiyat hemen yükseliyor” dedi.
Hal esnafı Yetkin Yılmaz da, “Halde fiyatlar 18-20 lira. Sebebi de bu sene üretim az olduğu için, hava şartları soğuk gitti ve eski soğan bitti, yok denecek kadar az. O yüzden fiyatların önüne geçemiyoruz. Maliyetler yüksek, verim az” diye konuştu.
Patates fiyatlarının soğana göre daha düşük olduğunu ifade eden Yılmaz, “Şu anda onda da fiyat 7-8 lira civarında. Mal kısıtlı olduğu için üretici yüksek fiyat çekiyor. Bizim nakliye, paketleme, bir de fatura masrafımız var. Sadece onu koyuyoruz, 15-20 kuruş kâr ile satıyoruz. Günlük 1 kamyon satıyorsak şu an haftada 1 kamyona düştü” dedi.
HEM 20 LİRA HEM KALİTESİZ
Hal esnafından Ömer Özata da, “Geçen sene soğan çoktu, talep olmadı. Bu sene de ekim olmadığından dolayı böyle oldu. Normalde soğan çöpe gitmezdi. 2-3 senedir çöpe gitmeye başladı. Şu anda soğanın fiyatı halde 18 lira. Ama sezon bitti şu anda yeni sezona başlayacağız. Bayramdan sonra soğan düşecek çünkü ekilişi var. 7-10 lira bandında olur, daha aşağısı olmaz çünkü zarar edilir. İnsanları teşvik edeceksiniz ki ekecekler” ifadelerini kullandı.
Manavında satmak için halden soğan alan Adnan Ergin de, “Soğan 20 lira, bir de bozuk hiç de iyi değil. Böyle ne olacak bilmiyorum, 20 liraya zor aldım. Ben 23 liradan satıyorum ama para kazanmıyorum. Soğan bitti zaten, yeni soğan çıkacak, o da 25 lira. Şimdi herkes tane tane alıyor. 30 liraya soğan kim nasıl alacak. Soğanlar da iyi değil. Satamıyoruz ben de bir çuval aldım” diye konuştu.
"TEPKİ GÖSTEREN HERKES SONRADAN ALIŞIYOR"
Halden aldıkları ürünleri pazarda satan Güray Akın da, “Bildiğimiz kadarıyla depolarda soğan yok deniliyor. Fiyat artışı ondan kaynaklanıyor. 25 liraya sattığımız soğanın haldeki fiyatı 21-22 arası. Bu paralara alıp 2-3 lira üstüne biz koyup öyle satmaya çalışıyoruz. Herkes tepki gösteriyor ama herkes de alışıyor, alışacak” dedi.
“Fiyatlar ancak hasatla birlikte esner” diyen Akın, “1 tane soğan 5 lira 25 kuruş” diye konuştu.
Pazarcı Talat Alakoç da, “Bu seneki mahsul geç kaldı. İçerideki ürün de yeterli değildi, erken bitti. Olay bu, büyütmeye gerek yok. Vatandaşın haklı olarak tepkisi var. 2 haftaya kadar fiyatlar düşer, yeni mahsul çıkıyor” değerlendirmesinde bulundu.
"ESKİDEN 5 KİLO ALIYORDUM, ŞİMDİ 2 KİLO"
Pazar alışverişi yapan Sema Birgin, “Pazar zaten çok pahalı. Her hafta geldiğimizde pahalı. 2 hafta önce 400 liraya ortalama 1 haftalık yetecek kadar eşya aldım. En son kalan paramla 1 kilo soğan aldım, yeşillik, salatalık gibi temel ihtiyaçlar aldım. Eskiden soğanı 5 kilodan aşağı almıyorduk şimdi 2 kilo aldım” ifadelerini kullandı.
Pazara alışverişe gelen bir kişi de, “500 liradan aşağı alışveriş yapılmıyor. Domates, salatalık aldım” diye konuştu.
Editor : Şerif SENCER