17-05-2023 00:38
Sanatçı ÖZETİ| Orhan Gencebay gündem oldu. ''Orhan Gencebay kimdir, nereli? Orhan Gencebay'ın sağlık durumu nasıl?'' soruları aratılıyor. İşte ayrıntılar...
ORHAN GENCEBAY KİMDİR?
Orhan Gencebay (Orhan Kencebay), 4 Ağustos 1944'te Samsun'da doğdu. Müziğe 6 yaşında ailesi gibi Kırım göçmeni ve Ukrayna Konservatuvarı mezunu klasik batı müzisyeni Emin Tarakçı'dan keman ve mandolin dersleri alarak başladı. 7 yaşında bağlama ve Türk halk müziği dersleri almaya başladı. 10 yaşında ilk beste çalışması olan Kara Kaşlı Esmerdi Kim Bilir Kimi Sevdi isimli eseri yaptı. 13 yaşında Türk Sanat Müziği ve tambur eğitimi almaya başladı. Ortaokul ve lise yıllarında Samsun, Edirne ve İstanbul musiki cemiyetlerinde yaylı tambur, THM cemiyetlerinde ise bağlama çaldı. Samsun ve İstanbul'da halk evlerinin kuruculuğunu yaptı. Kendi açtığı müzik dershanelerinde öğretmenlik yaptı. Çocukluk yıllarında en çok etkilendiği kişi zamanının bağlama üstadı Bayram Aracı'ydı. Gencebay'a o yıllarda bu nedenle küçük Bayram diyorlardı.
İlk profesyonel bestesi "Ruhumda Titreyen Sonsuz Bir Alevsin"i 14 yaşında yapan Orhan Gencebay, 16 yaşından itibaren caz ve Rock müziği ile ilgilenmeye başladı, batı nefesli sazlardan oluşan orkestralarda tenor saksofon çaldı. İstanbul'a gelerek, Türkiye'nin ilk konservatuvarı ve eski adı Dârülelhan olan İstanbul Belediye Konservatuvarı'na girdi, bir süre icra heyetinde bulundu.
1964 yılında TRT Ankara Radyosu sınavına girdi ve yüksek başarıyla kazandı. Fakat, sınavda usulsüzlük olduğu gerekçesiyle sınav iptal edilince, müzik çalışmalarına ara vererek askerlik sebebiyle İstanbul'a gitti. Vatani görevini Heybeliada'da bahriyeli olarak sürdürdüğü yıllarda merasim bölüğü bandosunda saksafon çalmaya devam etti. 1966'da TRT İstanbul Radyosu sınavlarına girdi ve iftiharla kazandı. Aynı yıl, Türkiye çapında yapılan bağlama çalma yarışmasında Arif Sağ ve Cinuçen Tanrıkorur ile birlikte derece aldı. TRT İstanbul Radyosu'nda 10 ay bağlama sanatçılığı yaptı. Kurumun müzikal anlayışının ilerlemeye elverişli ve özgür olmadığı gerekçesiyle 1967 yılında kendi isteği ile ayrıldı. Bu yıllarda babasının işlerinin bozulması nedeniyle Samsun'a döndü.TRT'den ayrıldıktan sonra, Arif Sağ ile birlikte 1966-1968 arası dönemde Muzaffer Akgün, Yıldız Tezcan, Gülden Karaböcek, Ahmet Sezgin, Şükran Ay, Sabahat Akkiraz, Nuri Sesigüzel gibi birçok sanatçıya bağlama çaldı. Bu dönem içinde Kızılırmak Karakoyun, Ana, Kuyu gibi Türk filmlerinin müzik direktörlüğünü yaptı. İstanbul'daki halk evlerinde Abdullah Nail Bayşu, İsmet Sıral, Burhan Tonguç, Erkin Koray, Ömer Faruk Tekbilek, Vedat Yıldırımbora, Özer Şenay, Neşet Ertaş gibi sanatçılarla sık sık bir araya gelip müzik yaparak gelecekte kendi ortaya koyacağı müziksel sentezin ilk meyvelerini verdi. Ağlıyorum Yana Yana, Gönül bağları, Yıldız Akşamdan Doğarsın, Neredesin Leylâ'm gibi türkü plakları çıkardı. Sevemedim Karagözlüm, Sabır Taşı, Goca Dünya gibi besteleri çeşitli sanatçılar tarafından okunmaya, sanat dünyasında adı besteci ve bağlama virtüözü olarak duyulmaya başlandı.Türkü plâklarından sonra, 1968 yılında ilk serbest çalışmalar plâğı Sensiz Bahar Geçmiyor-Başa Gelen Çekilirmiş'i çıkardı. Bundan sonra Topkapı Plak ve İstanbul Plak'tan seri olarak plaklar çıkarmaya devam etti. 1969 yılında çıkardığı Bir Teselli Ver-Yorgun Gözler 45'liği ile Türkiye çapında ün yaptı. Bestekâr ve enstrümanist kimliğinin yanı sıra, yorumcu kimliği ile ön plana çıkmaya başladı. Ben Eski Halimle Daha Mesuttum, Hor Görme Garibi, Severek Ayrılalım, Ümit Şarkısı, Sevenler Mesut Olmaz gibi plaklara imza attı. 1971 yılında ise İstanbul Plak'a ortak oldu. 1972 yılında Yaşar Kekeva ile birlikte Kervan Plak şirketini kurdu, şirketin yöneticisi oldu. Kervan Plak, Türkiye'nin ilk yerli sermayeli plak şirketiydi. Bünyesine Erkin Koray, Ajda Pekkan, Muazzez Abacı, Mustafa Sağyaşar, Ahmet Özhan, Kamuran Akkor, Semiha Yankı, Samime Sanay, Neşe Karaböcek, Bedia Akartürk, Nil Burak, Ziya Taşkent, Semiramis Pekkan, Ferdi Özbeğen, Gönül Yazar, Sezen Aksu gibi starları alan Kervan Plak, dönemin plak piyasasının en güçlü şirketlerinden biri oldu.Orhan Gencebay, bugüne kadar 35 (31 sinema, 4 televizyon) filminde başrol oynadı, 90'a yakın filmde müzik direktörlüğü yaptı. 1000'den fazla[8] bestesi bulunan Orhan Gencebay, bunların 300'e yakınını kendisi seslendirdi.Orhan Gencebay'ın yaptığı çalışmalara TRT denetleme kurulunca arabesk dendiyse de, Orhan Gencebay bu değerlendirmeyi "yanlıştır ve eksiktir" diyerek kabul etmedi. Orhan Gencebay'ın yasal olarak 67 milyon civarı plak ve kaset tirajı vardır. Orhan Gencebay, 29 Kasım 2009 tarihinde Milliyet Gazetesi'nden Olcay Ünal Sert'e verdiği röportajda "Batsın Bu Dünya, Türkiye'nin ağıtıdır. Şu bir gerçek, 70'li yıllar çok kötü yıllardı. Günde 100-150 kişi öldürülüyordu. 1975’te böyle bir Türkiye’de yaptım ‘Batsın Bu Dünya’yı. O, Türkiye’nin ağıtıdır, ağlanacak parçasıdır." demiştir.17 Eylül 2012'de Orhan Gencebay'a saygı için Poll Production'dan yayınlanan Orhan Gencebay ile Bir Ömür albümünde Türkiye'nin önde gelen sanatçıları yer alarak Gencebay'ın bestelerini seslendirmiştir. Orhan Gencebay, 2018 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 24 Haziran seçimlerinin ardından oluşturulan Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu'na üye olarak atanmıştır. Kurulda Hülya Koçyiğit, Alev Alatlı, Murat Bardakçı, Prof. Dr. Mehmet Çelik, Prof. Dr. İskender Pala, Prof. Dr. Ümit Meriç gibi isimler yer almaktadır.ÖZEL YAŞAMIOrhan Gencebay, 1966 yılında Beyaz Kelebekler grubunun o dönem solisti olan ses sanatçısı Azize Atalay ile evlendi. Çiftin bu evliliğinden 1970 yılında Altan ismini verdikleri bir oğlu dünyaya geldi. Çift, evliliklerini 1977 yılında sonlandırdı. Gencebay, ikinci evliliğini 1978 yılında Sevim Emre ile yaptı. Çiftin bu evliliğinden 1981 yılında Gökhan ismini verdikleri bir oğlu dünyaya geldi.ORHAN GENCEBAY'IN SAĞLIK DURUMU NASIL?
Bir süredir damar tedavisi gören Gencebay'ın sağlık durumunun iyi olduğu söylendi.
ORHAN GENCEBAY'IN DİSKOGRAFİSİKervan Plakçılık1975: Batsın Bu Dünya1976: Hatasız Kul Olmaz1976: Sarhoşun Biri1978: Benim Dertlerim1979: Yarabbim1980: Aşkı Ben Oluşturmadım1981: Ben Topraktan Bir Canım1981: Kördüğüm1982: Bir Damla Mutluluk1983: Leyla ile Mecnun1984: Dil Yarası1985: Beni Biraz Anlasaydın1986: Cennet Gözlüm1987: Akma Gözlerimden1988: Emrin Olur1988: Süper Yıldızlar Kervanı1989: Ya Evde Yoksan / Seni Arıyorum1990: Utan / Dokunma1991: Hasret Rüzgarı1992: Sende Haklısın1993: Hayat Devam Ediyor1994: Yalnız Değilsin1995: Gönül Dostu1996: Kiralık Dünya1998: Klasikleri Sizin Seçtikleriniz1999: Cevap Ver2001: Klasikleri Sizin Seçtikleriniz 22002: İdeal Aşk / Batsın Bu Dünya (Remix)2004: Yürekten Olsun2005: İstanbul Hatırası / Köprüyü Geçmek2006: Yargısız İnfaz2007: Orhan Gencebay Film Müzikleri2010: Berhudar Ol2012: Orhan Gencebay ile Bir Ömür2013: Bedensiz Aşk 2023: MaskeORHAN GENCEBAY'IN FİLMOGRAFİSİ1971 Bir Teselli Ver 1972 Sev Dedi Gözlerim 1973 Ben Doğarken Ölmüşüm 1974 Dertler Benim Olsun 1975 Batsın Bu Dünya 1975 Bir Araya Gelemeyiz 1976 Bıktım Her Gün Ölmekten 1976 Şoför Haydar 1977 Hatasız Kul Olmaz 1978 Derdim Dünyadan Büyük1978 Çilekeş 1987 Aşkı Ben Mi Oluşturdum 1979 Yarabbim 1980 Kır Gönlünün Zincirini 1980 Vazgeç Gönlüm 1980 Ben Topraktan Bir Canım 1981 Feryada Gücüm Yok 1982 Kördüğüm 1982 Bir Yudum Mutluluk1982 Leyla İle Mecnun 1983 Zulüm 1983 Kahır 1984 Kaptan 1984 Dil Yarası 1984 Aşkım Günahımdır 1985 Doruk 1987 Cennet Gözlüm 1988 Küçüksün Yavrum 1989 Sensiz Yaşıyorum 1989 Kan Çiçeği 1990 Utan ORHAN GENCEBAY'IN ÖDÜLLERİ1968-1976 arası her 45'liği için Altın Plak ödülleri1976 Ses dergisi Yılın Türk Müziği Sanatçısı ödülü1970: İstanbul Plak tarafından, yüksek tiraj başarısından olayı verilen Altın Taç Ödülü1984: Tercüman gazetesi tarafından verilen Yılın Sanatçısı Ödülü1984: Merhaba dergisi tarafından verilen Yılın Sanatçısı Ödülü1985: Ses dergisi tarafından verilen Yılın Sanatçısı Ödülü1990: MÜYAP tarafından Dokunma adlı albümünün göstermiş olduğu yüksek satış başarısından dolayı verilen Yüksek Tiraj Ödülü1990: ABD-Mısır-İsrail'in önde gelen üniversiteleriyle, Hacettepe Üniversitesi'nin ortaklaşa vermiş olduğu Montu Merit Doktorası (Fahri Müzik Doktoru) Ödülü1995: Mehmetçik Vakfı tarafından verilen Altın Madalya Ödülü1998: İntermedia ekonomi dergisi tarafından verilen Ekonomide Yılın Yıldızları Ödülü1998: Kültür Bakanlığı'nca verilen Devlet Sanatçısı unvanı2000: Altın Kelebek Ödülleri Fantezi Müzik Onur Ödülü2009: Cumhurbaşkanlığı tarafından, Türk Milli Eğitimine katkılarından dolayı verilen Onur Ödülü2011: Kral Tv Müzik Ödülleri Onur Ödülü2013: Müyap Fiziki Satış Ödülü2013: Kral Tv Müzik Ödülleri En İyi Proje Ödülü2015: Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
Editor : Şerif SENCER
