Norveç, ÖZETİ| vatandaşlarına kapsamlı ve geniş çapta sağlık hizmeti sunan bir sisteme sahip. Diğer yandan Türkiye ise sağlık hizmetlerini yaygınlaştırmaya yönelik çeşitli reformlarla kendini sürekli olarak güncelliyor.
Norveç ve Türkiye’nin sağlık sistemlerini karşılaştırarak iki ülkenin sağlık politikalarından halk sağlığına yaklaşımına kadar bazı konuları ele aldık. Bunun yanı sıra tabii ki iki ülke arasında teknolojik farklılıklar da var.
Türkiye ve Norveç’in sağlık hizmetleri sistemsel olarak birbirinden ayrılıyor.
Norveç sağlık sistemi, açık ara dünyanın en iyilerinden biri olarak kabul ediliyor. En gelişmiş ve kapsamlı sosyal güvenlik sistemlerinden birisine sahip olan Norveç’te insanlar; yaşlılık, hastalık, işsizlik süresi boyunca ekonomik yardım ve diğer hizmetlerden yararlanıyor.
Yani ulusal sigorta kapsamında kişinin uyruğu ne olursun olsun Norveç’te yaşayan herkes zorunlu kapsama alınıyor. Hamilelikten doğuma, ölümden yaşlı bakımına, evli olmayan anneye yardımdan iş görememezliğe kadar birçok durum sigorta hizmeti içerisine dahil.
Kapsayıcı/bütüncül/tekçil hizmet tipine sahip Norveç’teki hastanelerin birçoğu kamuya ait ve idaresi, illere göre değişiyor. Ülkede ayrıca az sayıda özel hastane bulunuyor. Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığına bağlı Ulusal Sigorta İdaresine bağlı sağlık hizmetleri ise vergiler ve doğrudan kişisel ödemeler ile finanse ediliyor. İşçi, işveren ve emeklilerin aldığı ücretin yaklaşık %25 sağlık sistemine aktarılıyor.
Türkiye’de ise sağlık sistemi; vergi, sosyal ve özel sağlık sigortacılığı modellerinin dahil olduğu karma sağlık sistemine sahip. Sağlık hizmetleri sadece kamu kuruluşları tarafından değil yarı kamu, vakıflar, özel ve kâr amacı güden kuruluşlar tarafından karşılanıyor.
Sağlık sistemi finansı Türkiye’de vergiler, sosyal güvenlik primleri, özel sigorta primleri ve cepten yapılan ödemeler ile karşılanıyor.
Hem Türkiye hem Norveç, Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü üyesi. Örgüte göre Türkiye, örgütteki diğer ülkelerle karşılaştırıldığında sağlık göstergeleri konusunda olumsuz durumda olan ülkeler arasında.
Sağlık sisteminden yararlanmak için hangi bedeller ödeniyor?
Norveç'teki sağlık bölgeleri ve kamu hastaneleri .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
Norveç Ulusal Sağlık Sigorta planına dahil olmuş yani ülkede ikamet eden her kişi sağlık hizmetinden yararlanıyor ancak tedaviler tamamıyla ücretsiz değil. Her bir kişinin sağlık bakımı için ne kadar ödemesi gerektiği konusunda yıllık bir sınırlama bulunuyor.
Cüzi bir miktarda katkı payı ödeniyor ve yıllık bir harcama kotası var. Norveç’in bunu yapmasının sebebi ise aslında gereksiz durumlar için sağlık kurumlarına başvurup sistemi aksatmamak.
Norveç’te yataklı tedavi hizmetleri ise sosyal güvenlik kapsamında ancak ayakta tedavi hizmetleri için belirli oranda kişisel ödeme yapılıyor.
Türkiye’de ise hepimizin bildiği üzere farklı sigorta türleri bulunuyor. İşçinin sigorta primleri işveren tarafından ödenirken çalışmayanlar isteğe bağlı sigorta ödemesi yapabiliyor. Norveç sisteminde sadece ülkede var olmanız ve bir kimlik numaranızın olması yeterli iken Türkiye’de hizmet kapsamına ayrıca başvurular ve koşullar ile girilmesi şartı var.
Herhangi bir sağlık güvencesi olmayan ve muhtaç durumdaki kimselerin ise sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için “yeşil kart” çıkarması gerekiyor. Tabii bunun için de bazı şartlar var. Kısacası sağlık hizmetinden yararlanabilmek için çeşitli prosedürler işliyor.
Özel sağlık sigortasına, her iki ülkenin de katılımları neredeyse eşit durumda.