Haluk ÖZETİ| Bayraktar ve Selçuk Bayraktar yönetiminde üretilen BAYRAKTAR TB3 insansız hava aracı, KIZILEMA ve TCG Anadolu ile birlikte görev yapacak. Üç aracın da entegrasyon halinde olması, zor durumlara karşı zaman tasarrufu başta olmak üzere birçok yarar sağlayacak. İnsansız hava aracının bu yıl içinde uçuş testlerine başlatılması için planlamalar yapılıyor. Ayrıca 1 Mayıs tarihleri arasında İstanbul’da bulunan Atatürk Havalimanı’nda düzenlenecek olan TEKNOFEST 2023’te ilk kez halkın beğenisine sunulacak.
DEVLET DESTEĞİ ALMADAN KENDİ İMKANLARIYLA YAPTILAR
BAYKAR CEO'su Haluk Bayraktar, 27 Mart’taTwitter üzerinden yaptığı açıklamada, Bayraktar TB3 SİHA'yı tıpkı KIZILELMA gibi devlet desteği olmadan, yüzde 100 öz kaynaklarıyla geliştirdiklerini söyledi. Yapılan açıklamada 2003 yılından bu yana Baykar'ın tüm gelirinin yüzde 75'inin ihracattan elde edildiğinin altı çizildi.
Bayraktar #KIZILELMA projesinde olduğu gibi #BayraktarTB3 SİHA'yı da devlet desteği almadan, hiçbir sözleşme imzalamadan %100 #Baykar öz kaynaklarıyla geliştiriyoruz.#Baykar olarak 2003 yılında İHA Ar-Ge sürecinin başlangıcından itibaren tüm gelirlerimizin %75'ini ihracattan… https://t.co/rDHghP0BtF
— Haluk Bayraktar (@haluk) March 27, 2023Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre 2021 yılında savunma ve havacılık sektöründe ihracat lideri olan Baykar, 2022 yılında imzaladığı sözleşmelerle yüzde 99,3'e ulaşarak 1,18 milyar dolar ihracat geliri elde etti. İhracattan elde edilen gelirin Ar-Ge faaliyetlerine de aktarıldığı belirtildi.
Savunma ve havacılık sanayinin en büyük ihracatçısı konumunda olan BAYKAR firmasının 2022 yılı cirosu 1,4 milyar dolar olduğu açıklandı. Haluk Bayraktar ve Selçuk Bayraktar, Karabağ zaferinde önemli başarılar elde eden Bayraktar TB2 SİHA için 28 ülke ile BAYRAKTAR AKINCI TİHA için ise 6 ülke ile ihracat anlaşması imzalandığını belirtmişti. Son olarak şirket, yılın başında ise Kuveyt ile 370 milyon dolarlık ihracat sözleşmesi imzaladığını açıklamıştı.
ABD’NİN ÜRETTİĞİ SİHA'YI GERİDE BIRAKACAĞI DÜŞÜNÜLÜYOR
ABD savunması BAYKAR firmasının TB3 çalışmalarını başlattığını duyar duymaz yeni bir insansız hava aracını üretmek için kolları sıvamıştı. General Atomics tarafından üretilen MQ-9B SkyGuardian adlı insansız hava aracı TB3’te olduğu gibi katlanabilir kanatlara sahip.
BAYKAR tarafından üretilen TB2’nin Karabağ’da ve Ukrayna – Rusya savaşında göstermiş olduğu başarıdan sonra güvenilirlik, performans ve fiyat açısından BAYRAKTAR TB3’ün diğer ülkelerin üretmiş olduğu SİHA'lara nazaran daha fazla yabancı ülkelerin radarına gireceği düşünülüyor. Özellikle de TB2’nin Ukrayna Rusya savaşında aktif rol oynayıp savaşın seyrini değiştirmesi birçok ülkenin dikkatini üzerine çekmeyi başarmıştı. Bu da BAYKAR firması tarafından üretilecek olan BAYRAKTAR TB3 için öncesinde oluşturulmuş iyi bir izlenim olarak görülüyor.
ABD’NİN SAVUNMA SİTESİNDE ADINDAN SÖZ ETTİRMİŞTİ
BAYKAR TB3 henüz tam olarak tanıtılmadan iki yıl önce ABD’nin önemli savunma sitelerinden biri olan Defense News, BAYKAR tarafından üretilen TB3’ün caydırıcı bir özelliğe sahip olacağını belirtmişti.
Geçtiğimiz günlerde kısmi olarak özellikleri tanıtılan TB3’ün üstün özellikleri rakip ülkelerde yapılan yorumları doğrular nitelikte; TCG Anadolu ile birlikte görev yapacak olan TB3, okyanus üzerinde faaliyetlerini gerçekleştirebilecek. Adeta sınırların kaldırıldığı bir insansız hava aracı olarak dış güçlere karşı görev yapacak olan insansız hava aracı, savunma sanayisinde Türkiye’yi rakiplerinden bir adım öne taşıyacak.
TB3, uzak mesafelerden uzaktan kontrol edilmesine olanak tanıyan uzun menzilli iletişim yetenekleriyle donatılacak. Buna bağlı olarak keşif, gözetleme, istihbarat toplama ve denizaşırı hedeflere saldırı gibi görevleri kolaylıkla yerine getirebilecek.
BAYRAKTAR TB3’ÜN DETAYLI İNCELEMESİ
RADAR SİSTEMİ, İTİCİ PERVANELER VE KATLANIR KANATLAR
BAKYARK TB3, Evlerin veya barınakların, düşman unsurlarının aranması, izlenmesi için gelişmiş radar sistemini kullanıyor.
BAYRAKTAR TB3 tasarımı, geleneksel çektirme pervanesi düzeninin aksine arkaya bakan itici pervane düzenlenmesini içeriyor. TB3, Karada ve denizde depolamayı iyileştirmek için katlanacak şekilde tasarlandı. Bu da insansız hava aracının her koşulda kolay bir şekilde hareket edip havalanabileceği anlamına geliyor.
SAĞLAM GÖVDE VE YÜKSEK HIZLI PERFORMANS
Önemli ölçüde hasara karşı 8.35 m uzunluğunda dayanıklı bir gövdesi bulunuyor. Ayrıca şu an bulunan alanındaki insansız hava araçlarından daha yüksek hızlara çıkma özelliği bulunan BAYKAR BAYRAKTAR TB3, yüksek irtifada görev yapabilme özelliğine sahip.
GENİŞLETİLMİŞ MENZİL PERFORMANSI
TB3, barındırdığı yerleşik yakıt depoları aracılığıyla önemli mesafeler kat etme yeteneğine sahip. İnsansız hava aracı ayrıca geliştirilmiş tasarım, hız, irtifa ve menzil gibi üç önemli performans kategorisini bir arada topladı.
OKYANUS ÜZERİNDE RAHATLIKLA ÇALIŞABİLİYOR
Deniz ortamına uyumlu hale getirilen BAYRAKTAR TB3, deniz üzerindeki özel zorluklarla başa çıkmanın yanı sıra okyanus üzerinde de rahatlıkla çalışabilme özelliğine sahip. Ayrıca Aerodinamik verimliliğini korumak için geri çekilebilir alt takıma sahip.
İNSANSIZ OPERASYON VE OTONOM ÇALIŞMA
BAYRAKTAR TB3, bir önceki model TB2.2’de olduğu gibi pilotsuz uçma yeteneğine sahip. Hava aracı sahip olduğu algoritma sayesinde yer tabanlı veya operatör aracılığıyla gemiden kontrol edilebilen eylemleri barındırıyor. Çalışma şekline baktığımızda ise yapay zeka ve ön programlama özelliğine sahip otonom uçuş operasyonlarını sunacak.
KAMERA EKİPMANLARI
“Kötü komşu insanı mal sahibi yapar” atasözüne en çok yakıştığı teknoloji aracı olarak BAYKAR firmasının insansız hava uçaklarını örnek gösterebiliriz. Bildiğiniz gibi Kanada Türkiye’ye kamera ve motorları temin etme konusunda ambargo uygulamıştı. Türkiye ise Kanada’nın bu haksız hamlesine karşı kendi kamerasını üretme girişiminde bulunmuştu.
ASELSAN tarafından geliştirilen CATS, TB2’de başarılı bir şekilde çalışmıştı. BAYKAR, TB3’e de aynı sistemi kullanarak, durağan ve gerçek zamanlı görüntü – video sonuçları sağlayan fotoğrafik ekipman olan CATS’ı entegre edecek.
BAYRAKTAR TB3’ÜN HIZ VE BOYUTLARI
8,35 metre uzunluğa sahip olan BAYRAKTAR TB3, 14 metre genişliğinde ve 2,6 metre yüksekliğe sahip. 1450 kilogram kalkış ağırlığı bulunan araç 125 knots – 160 knots TAS seyir hızı – Maksimum hıza ulaşabiliyor. (knots, saatte 1 deniz milimine eşit hız birimidir) Ayrıca 280 kg yük kapasitesine sahip olan TB3, 24 saatten fazla süreyle havada görev yapabiliyor
BARAKTAR TB3 VE TB2'NİN ÖZELLİKLERİ
ÖZELLİKLER | BAYRAKTAR TB3 | BAYRAKTAR TB2 |
Kanat açıklığı | 14 metre | 12 metre |
Uzunluk | 8.35 metre | 6.5 metre |
Yükseklik | 2.6 metre | 2.2 metre |
Seyir - En yüksek hız | 125 knot – 160 knot | 70 knot – 120 knot |
Faydalı yük kapasitesi | 280 kg | 150 kg |
Silah istasyonu sayısı | 6 | 4 |
Haberleşme ve kumanda menzili | SATCOM | <300 km SATCOM |
En yüksek kalkış ağırlığı | 140 kg | 700 kg |
Havada kalış süresi | 24 saat | 27+ saat |
Kalkış ve iniş | Otomatik | Otomatik |
İtki tipi | 170 HP- TEI-PD170 225 HP- TEI-PD222ST (Net değil) | 105 HP-Rotax 912 170 HP- TEI PD-170 |
Mühimmat türü | L-UMTAS MAM Cirit BOZOK TOGAN KUZGUN | L-UMTAS MAM Cirit BOZOK TOGAN KUZGUN |
Diğer özellikler | - Katlanır kanat yapısı - Görüş hattı ve görüş hattı ötesi haberleşme - Kısa pistli uçak gemilerinden kalkış ve iniş | - Gerçek zamanlı görüntü aktarma sistemi (BGAM) - 3 yedekli aviyonikler ve sensörler - ASELSAN CATS - GNSS uydu navigasyon sistemi |
ZORLUKLAR İÇİNDE BAŞARIYA GİDEN YOL: “UÇUŞ İZNİ VERMEDİLER”
BAYKAR Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar, geçtiğimiz yıllarda katıldığı bir programda İHA çalışmalarını sürdürürken yaşanılan zorluklara değinmişti. Bu yola ruhunu koyduğunu belirten Bayraktar, İHA üretimi sırasında hiçbir firmadan istenmeyen sertifikaların şirketlerinden istendiğini söylemişti.
2009 yılındaki bir olaya değinen Bayraktar, üretilen İHA’nın test uçuşunun yapılması için aylarca pist arandığını, bütün zorluklara rağmen test uçuşu için pist bulunduğunu ve bunun ardından incelemeye gelen kişilerin pistte bulunan taşların İHA’nın pervanelerine çarpacağını bahane ederek uçuş izni vermediklerini belirtmişti. Selçuk Bayraktar sözlerine devam ederken; pisti kendilerinin temizlemeyi önerdiğini ancak buna da izin vermediklerini eklemişti.
Geçmiş dönemlerde Türkiye’nin savunma alanında atacağı adımların sürekli engellenmeye çalıştığına vurgu yapan Selçuk Bayraktar, günümüzde de katıldığı bütün programlarda tüm bunlara rağmen başarıya ulaştıklarına ve İHA ve SİHA alanındaki ilerlemelerin daha çok yaşanacağına değiniyor.
BAYKAR’IN BAŞARILARINI GÖLGEDE BIRAKMAK İSTEMİŞLERDİ
Başta Karabağ’da olmak üzere Ukrayna ve Rusya savaşında önemli rol oynayan BAYRAKTAR TB2 birçok firmanın ilgisini çekmeyi başarmıştı. TB2’nin sahadaki önemli başarılarından sonra 28 ülkeye ihracı gerçekleştiriliyor.
Birçok ülkenin övgüsünü kazanan TB2, TB3 ve Kızılelma’nın üreticisi olan BAYKAR firması son dönemlerde muhalefetin haksız eleştirine maruz kaldı. Şirketin çalışmalarını devlet desteğiyle yürüttüğünü savunan muhalefet, 14 Mayıs’ta gerçekleşecek olan cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmaları durumunda BAYKAR’ın çalışmalarına müdahale edeceklerini belirtmişti. Bununla birlikte ASELSAN, TUSAŞ ve HAVELSAN gibi firmaların başarılarını da görmezden gelen muhalefet, mevcut iktidarı BAYKAR firmasını tekelleştirdiğini iddia ederek diğer firmaları ikinci plana atmakla suçladı.
BAYKAR firmasının CEO’su olan Haluk Bayraktar ise tüm bu suçlamaları reddederek “Destekleri hiç almadık, uzak durduk. Her zaman kendi yağımızda kavrulmayı seçtik." diyerek, şirketin devlet desteğiyle değil, tamamen kendi kazançlarıyla ürünlerini üretip geliştirdiklerini belirtmişti.
Editor : Şerif SENCER