Yılda ÖZETİ| ancak bir kaç kez madenlere gidilerek yapılan klasik denetim yerine, gelişmiş teknolojiler kullanılarak madenlere gitmeden Ankara / MİGEM merkezden sürekli olarak izlemek , denetlemek ve süreçlere müdahale etmek mümkün. Bu nedenle kazaları en aza indirmek için 2 yıl süren çalışmalar sonucunda geliştirilen MVİT (Maden Veri İzleme ve Görsel Tespit ) Sistemi maden kazalarına son vermeyi amaçlıyor.
Kanal 7 Planlama ve Teknik Daire Başkanı Muzaffer Şafak, maden kazaları ve bu kazaları önlemek için 2 yıl süren çalışmaları sonucunda geliştirdikleri MVİT sistemi hakkında hazırladığı sunumda şu bilgilere yer verdi:
3 BİN KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
1941 yılından itibaren maden işletmelerinde yaşanan kazalarda 3 bine yakın çalışan hayatını kaybetmiş 100 bin kadarı da yaralanmıştır.
MADEN KAZALARI
(7 Mart 1983: Armutçuk’ta grizu patlaması (103 ölü).-10 Nisan 1983: Kozlu’da grizu patlaması (10 ölü).-31 Ocak 1987: Kozlu’da göçük (8 ölü).-31 Ocak 1990: Bartın’ın Amasra ilçesinde grizu patlaması (5 ölü).-7 Şubat 1990: Amasya Yeni Çeltik’te grizu patlaması (68 ölü).-3 Mart 1992: Kozlu’da grizu patlaması (263 ölü).-26 Mart 1995: Yozgat’ın Sorgun ilçesinde grizu patlaması (37 ölü).-22 Kasım 2003: Karaman’ın Ermenek ilçesinde grizu patlaması (10 ölü).-8 Eylül 2004: Kastamonu’nun Küre ilçesinde yangın (19 ölü).-2 Haziran 2006: Balıkesir’in Dursunbey ilçesinde grizu patlaması (17 ölü).-10 Aralık 2009: Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde grizu patlaması (19 ölü).-17 Mayıs 2010: Zonguldak’ta grizu patlaması (30 ölü).-8 Ocak 2013: Kozlu’da grizu patlaması (8 ölü).-10 Mayıs 2014 – Manisa ( Soma) Tarihimizin en büyük maden kazası (301 ölü)-28 Ekim 2014 – Karaman (Ermenek) (18 Ölü)
TÜM DENETİM İŞLETMEYE BIRAKILMAMALI
Meydana gelen kazalarda; insan faktörü nedeniyle işletme ve denetim eksikleri olabileceği göz önünde tutulmalı. Söz konusu bu madenlerin işletilmesi ve gerekli emniyet önlemlerinin alınması tüm sorumluluğun maden işletmelerine ait olması değişik sebeplerle yada ihmaller nedeniyle kazalara neden olabilir. Bunun sonucu olarak maden kazaları kaçınılmazdır. Bu nedenle madenlerin kontrolleri sadece maden işletmelerinin inisiyatifine bırakılmamalıdır.
SORUN NASIL AŞILABİLİR?
Pratikte her yıl tüm madenlerin MİGEM tarafından rutin olarak denetlenmesinde zorluklar olabileceği düşünülebilir. Halbuki yılda ancak bir kaç kez madenlere gidilerek yapılabilen klasik denetim yerine , gelişmiş teknolojiler kullanarak madenlere gitmeden MİGEM merkezden sürekli olarak izlemek denetlemek ve süreçlere müdahale etmek mümkün. Bunun için 2 yıl süren çalışmalar sonucunda geliştirilen MVİT (Maden Veri İzleme ve Görsel Tespit ) sistemi hazır hale getirildi. Bunun sonucu olarak maden kazalarının gelişmiş ülkelerdeki bindelik oran seviyelerine düşürülmesi zor olmayacak.
MVİT SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIYOR?
Maden kazalarına sebep olan zehirli gaz çıkışı sensör verileri ( Metan / Grizu- Karbonmonoksit- Karbondioksit- Kükürt- Azot- Ocak içi Oksijen- Hava debisi - Duman- Iısı - Travers yükleri-Ocakta çalışan İşçi sayısı ) sistem tarafından 7/24 sürekli olarak ölçülerek ve bu verilerdeki tehlikeli yükselişler (eşik değer aşımı) digital ortamda tespit edilen değerlerTürksat uyduları,Telekom hatları , GPRS ve fiber hatlar ile Ankara MİGEM’de kurulacak olan Maden Kontrol Merkezinde hem sayısal hem de görüntülü olarak iletilecek. MVİT’in yolladığı verilere operatörlerin yorum yapmasına da gerek kalmayacak. Sitem otomatik olarak çalışacak tehlikeli gaz çıkışları başlar başlamaz merkezde alarm oluşacak. Tehlike sınırına ulaşmak üzere olan gaz çıkışları MİGEM merkez tarafından ilgili maden işletmesi direkt uyarılacak ve gaz emisyonunun azaltılması ,hava debisinin yükseltilmesi ve çevre güvenliği gibi gerekli tedbirlerin alınması sağlanacak. Bu önlemlere paralel olarak maden işletmesi bölgesindeki valilik, kolluk güçleri, sivil savunma birimleri ,itfaiye ve sağlık birimleri de Ankara merkezden anında harekete geçirilebilecek. MİGEM, kontrol merkezi, gerektiğinde maden işletmesinden bağımsız olarak madeni tahliye de ettirebilecek.
DENETİMLERİ AZALTACAK
MVİT sistemi, madenleri otomatik olarak sürekli denetleyecek ve madenlerden merkeze gelen tüm veriler ve kamera görüntüleri yoruma meydan vermeyecek şekilde sürekli olarak değiştirilemez müdahale edilemez şekilde ( kara kutu) log kayıtları da tutulacaktır. Bu kayıtlar istenirse MİGEM tarafından maden işletmeleri ile ilgili performans raporların hazırlaması için de kullanılabilecektir. Denetimin elektronik ortamda insan faktörü olmaksızın anlık ve sürekli değerlendirilmiş olması nedeniyle MİGEM’in yıllık denetimleri azalacak hatta gerekte kalmayacaktır.
Editor : Şerif SENCER
