Ortadoğu’da, ÖZETİ| Doğu ve Batı arasındaki ticaret yolunun üzerinde yer alan Lübnan’ın çok zengin bir mutfağı var. Binlerce yıllık medeniyetlerin yaşadığı bu bölgede; Arap, Batı ve Doğu kültürü aynı potada erimiş ve zengin bir mutfak kültürü oluşmuş. Lübnan mutfağı aynı zamanda Lübnanlıların yaşam felsefesini de ortaya koyuyor. Uzun yıllar Osmanlı ve Fransız hakimiyeti altında kalan Lübnan, Ortadoğu’nun Avrupai yüzü olarak da biliniyor.
Falafel’den, tahinli meze humusa, Lübnan mutfağında 100 çeşidin üzerinde meze bulunmakta. Akdeniz’in hatta Ege’nin otlarını Ortadoğu’nun baharatlarıyla harmanlayan mezeler farklı damak tatlarına hitap edebiliyor. Lübnan mutfağı; baharat çeşitleri, kokusu ve rayihası bol otları, rengârenk sunumları ile oryantalist ama bir yandan da modern bir yemek kültürüne sahip. Ege, Akdeniz ve Arap mutfağından yoğun şekilde etkilenen Lübnan mutfağının karma bir Akdeniz mutfağı özelliği taşıdığını söylemek yanlış olmaz. Mezeler Lübnan mutfağının olmazsa olmazları. Semsek, humus, tabule, zahter salatası, çiğ köfte, patlıcan ezme ve kıbbe meze zengini olan bu mutfakta öne çıkan lezzetler arasında.
Osmanlı’dan kalan izlerin başında bulgur ve acı kullanımı geliyor. Bu nedenle Lübnan mutfağı biraz da bizim Güneydoğu mutfağını andırıyor. Osmanlı’dan gelen bir başka etki de yoğurt kullanımı. Türk mutfağından sonra en fazla yoğurt kullanımı Lübnan mutfağında görülüyor. Yoğurt ile yapılan çorbalar ve soslar bu mutfağın vazgeçilmez lezzetlerinden.
Baharatlar da Lübnan mutfağının öne çıkan özelliklerinden. En bilinen, en meşhur ve en çok kullanılan baharat ise zahter. Kekik türünden gelen zahter, kekikten çok daha aromalı ve lezzetli bir baharat. Tazesi salatalarda kullanılıyor. Toz zahter, susam unu ve zeytinyağı ile karıştırılarak kahvaltılarda tüketiliyor.
Kuru zahter ise pide yapılırken tercih ediliyor. Bulgur, nohut, fasulye ve zeytinyağı cenneti olan bu Ortadoğu ülkesinde ana yemeklerde et kadar bakliyat tüketimi de öne çıkıyor. Et yemekleri açısından da oldukça zengin olan Lübnan mutfağında en makbul et, kuzu eti. Eti yoğurtla bir araya getirmeyi çok seven Lübnanlılar, et yemeklerinde diğer pek çok yemekte olduğu gibi bol bol sarımsak kullanıyorlar. İşte en sevilen 2 tarifi…
FALAFEL
Lübnan mutfağının en meşhur tariflerinden biri olan falafel, ezilmiş nohudun çeşitli baharatlarla köfte haline geldiği ve kızartılarak servis edildiği bir lezzet. Ülkemizde özellikle vejetaryenlerin favori yiyecekleri arasında yer alıyor. İşte tarifi…
Malzemeler
2 su bardağı nohut
1 adet soğan
2 diş sarımsak
1 adet yumurta
1 su bardağı un
1 çay kaşığı karbonat
Yarım demet maydanoz
1 tatlı kaşığı toz kişniş
1 tatlı kaşığı karabiber
1 çay kaşığı tuz
Sosu için
4 yemek kaşığı süzme yoğurt
2 yemek kaşığı tahin
1 yemek kaşığı limon suyu
Yarım çay kaşığı tuz
Kızartmak için
Sıvı yağ
Yapılışı
Öncelikle nohutu akşamdan ıslatıp, haşlayın. Rondo’ya haşlanmış nohut, soğan, sarımsak ve maydanozu ekleyip, tüm malzemeleri geçirin. Nohutlu karışımı geniş bir kaseye alın. Un, yumurta, karabiber, toz kişniş ve tuzu ilave edip bir kaşık yardımıyla karıştırın. Ardından harcın üzerini streç filme kapatıp, 1 saat kadar buzdolabında dinlendirin. Harçtan ceviz büyüklüğünde parçalar kopartıp yuvarların. Tüm hamur bitene kadar aynı şekilde parçalar kopartıp yuvarlayalım. Falafelin sosu için; süzme yoğurda, tahin, limon suyu ve tuzu ekleyin, karıştırın. Falafelleri kızartmak için sıvı yağı derin bir tavada kızdırın. Falefellerin dışı iyice kızardıktan sonra kevgir yardımıyla köftelerimizi havlu kağıdı serili bir tabağa alın. Sosuyla birlikle servis edin. Afiyet olsun.
HUMUS
Humus Lübnan mutfağının en özel lezzetlerinden biri. Humus, nohut ve tahinle hazırlanan bir meze çeşididir. Ülkemizde de sık sık tüketilen humus, ülkeden ülkeye göre değişiklik gösterse de, ana malzemesi hep aynıdır. İşte tarifi…
Malzemeler
2 su bardağı nohut
5 yemek kaşığı tahin
4 diş sarımsak
1 adet limonun suyu
Zeytinyağı
Toz biber
Kimyon
Tuz
Üzeri için
Kırmızı toz biber
4 yemek kaşığı zeytinyağı
Yapılışı
Öncelikle nohutu bir gece önceden ıslatın ve haşlayın. Kabukları varsa ayıklayın. Nohutun suyundan bir bardak ayırın. Sarımsağın kabuklarını soyup ezin. Haşlanmış nohut, tahin, sarımsak, zeytinyağı, limon suyu, tuz, karabiber, toz biber, nohutun suyunu ve zeytinyağını blender’dan geçirip püre haline getirin. Humusu servis tabağına alın. Zeytinyağı ve toz biberi, küçük bir tavada kızdırıp humusun üzerine gezdirin. Afiyet olsun.
Editor : Şerif SENCER
