Küresel ÖZETİ| piyasalarda, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecek dönemde atacağı adımlara ilişkin belirsizlik ve çip üreticisi Nvidia başta olmak üzere teknoloji sektöründe yer alan şirketlerin değer kayıplarının sürmesiyle karışık bir seyir izleniyor.
Pay piyasalarında, teknoloji hisseleri düşüş eğilimini üst üste üçüncü işlem gününe taşımasına karşın söz konusu eğilimin diğer sektörleri etkilemediği görülüyor.
Analistler, ABD'de hafta içinde açıklanacak olan büyüme ve kişisel tüketim verilerinin Fed'in gelecek dönemde atacağı adımlara ilişkin ipuçları verebileceğini ifade ederek, banka yetkililerinin sözle yönlendirmelerinin de piyasalarda oynaklığı artırabileceğini söyledi.
Dün, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, enflasyonda daha iyi verilerin, faiz oranlarının çok yüksek olup olmadığı sorusunu gündeme getireceğini dile getirdi.
Goolsbee, "Enflasyonda geçen ay gördüğümüz gidişat sürerse ve buna reel ekonominin diğer bazı kısımlarında yavaşlama koşulları da eklenirse, o zaman bu kadar kısıtlayıcı kalıp kalmayacağımızı sorgulamaya başlamanız gerekir." değerlendirmesinde bulundu.
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly de enflasyon konusunda çok ilerleme kaydettiklerini ancak hala yapılacak iş olduğunu vurguladı.
Enflasyonun tahmin edilenden daha yavaş düştüğü ortaya çıkarsa, politika faizini daha uzun süre yüksek tutmanın uygun olacağını söyleyen Daly, enflasyon hızla düşerse veya iş gücü piyasası beklenenden daha fazla yumuşarsa da faiz oranını düşürmek gerekeceğini belirtti.
FED NE ZAMAN FAİZ İNDİRECEK?
Söz konusu gelişmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed'in eylülde faiz indirimine başlama ihtimali yüzde 74 ve kasımda yüzde 90'da bulunuyor. Olası bir faiz indiriminin ardından bankanın ikinci kez faiz indirimine gitme ihtimali ise aralıkta yüzde 90 ile fiyatlanıyor.
Dün açıklamalarda bulunan ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, konut arzını artırmaya ve maliyetleri düşürmeye yönelik yeni finansman kaynaklarını duyururarak, gelecek üç yılda uygun fiyatlı konut finansmanını desteklemek için ek 100 milyon dolarlık program oluşturulacağını bildirdi.
Uzun zamandır çok önemli konut arz açığıyla karşı karşıya olduklarına dikkati çeken Yellen, bunun uygun maliyet sorununa yol açtığını dile getirdi.
NVIDIA HİSSELERİNDE SERT DÜŞÜŞ
Öte yandan, düşüş eğilimini üst üste üçüncü işlem gününe taşıyan Nvidia'nın hisse fiyatı dün de yüzde 7'ye yakın geriledi. Böylece, son üç işlem gününde, şirketin hisse fiyatı gördüğü en yüksek seviyesine göre yüzde 16 değer kaybetti.
Diğer çip şirketlerinden Qualcomm'un hisseleri dün yüzde 5,5, Arm Holdings'in hisseleri yaklaşık yüzde 6 düştü.
Çinli ByteDance'in gelişmiş bir yapay zeka işlemcisi geliştirmek için ABD'li çip tasarımcısı Broadcom ile çalıştığına yönelik hafta sonu yayımlanan haberler sonrasında Broadcom'un hisseleri de yaklaşık yüzde 4 değer kaybetti.
Geçen hafta yüzde 30 civarında düşen eski ABD Başkanı Donald Trump'ın medya şirketi Trump Media & Technology Group'un hisselerinin ise yüzde 21'den fazla artış kaydetmesi dikkati çekti.
KRİPTO PARALARDA TEHLİKE ÇANLARI ÇALIYOR
Dün kripto para piyasalarında da oynaklık göze çarparken, Bitcoin 58 bin 402 dolara kadar gerilemesinin ardından günü yüzde 6,6 azalışla 59 bin 514 dolardan tamamlayarak yaklaşık son iki ayın en düşük seviyesinden günlük kapanışını gerçekleştirdi. Bitcoin şu sıralarda ise önceki kapanışının yüzde 3 üzerinde 61 bin 300 dolardan işlem görüyor.
Analistler, Bitcoin ve diğer kripto para birimlerindeki değer kayıplarının Mt. Gox borsasının 2014'te çalınan varlıkları sahiplerine dağıtacağını açıklaması nedeniyle yaşandığını belirtiyor.
Artık faaliyet göstermeyen Mt. Gox borsasının yaklaşık 10 milyar dolar değerindeki kripto varlıkları gelecek haftadan itibaren sahiplerine dağıtması beklenirken, bu varlıkların en azından bir kısmının satılacağı öngörülüyor.
Tüm bu gelişmelerle birlikte ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yatay bir seyir izleyerek yüzde 4,24'te bulunurken, dolar endeksi dün yüzde 0,3 azalışla günü 105,5 seviyesinden tamamladı. Bugün de düşüş eğilimini sürdüren dolar endeksi, önceki kapanışının yüzde 0,1 altında 105,4 seviyesinde seyrediyor.
Dün yüzde 0,6 artışla günü 2 bin 334 dolardan kapatan altının ons fiyatı, şu sıralarda önceki kapanışına göre yüzde 0,3 azalışla 2 bin 328 dolardan alıcı buluyor.
PETROLDE JEOPOLİTİK YÜKSELİŞ
Brent petrolün varil fiyatı ise artan jeopolitik risklerin de etkisiyle dün yüzde 1,1 yükselişle 85,3 dolardan günü tamamlayarak, 1 Mayıs'tan bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Brent petrolün varil fiyatı şu dakikalarda yüzde 0,1 azalışla 85,2 dolarda bulunuyor.
New York borsasında dün Nasdaq endeksi yüzde 1,09 ve S&P 500 endeksi yüzde 0,31 gerilerken, Dow Jones endeksi yüzde 0,67 artış kaydetti. ABD'de endeks vadeli kontratları yeni güne de karışık bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında ise dün pozitif bir seyir hakim oldu.
Avrupa Birliği (AB) dün, Rusya'ya yönelik sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) yeniden ihracat yasağını da içeren 14. yaptırım paketini kabul etti.
Açıklamada, yeni paketle mevcut yaptırımlardaki kanuni boşlukların kapatılacağı, yaptırımların çevresinden dolaşmanın zorlaştırılacağı ve enerji alanına yeni tedbirler getirileceği belirtilerek, "Paket, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını tehdit eden eylemlerden sorumlu 116 kişi ve kuruluşa yönelik kısıtlayıcı tedbirlerin yanı sıra çeşitli sektörel tedbirler içeriyor." ifadesi yer aldı.
"AB Konseyi, Rusya Merkez Bankasının kısıtlayıcı önlemlerin etkisini ortadan kaldırmak için geliştirdiği özel bir finansal mesajlaşma hizmeti olan Finansal Mesajların Aktarımı Sistemi'nin SPFS kullanımını yasaklamaya karar verdi." denilen açıklamada, AB operatörlerinin Rusya dışında SPFS kullanan özel olarak listelenmiş kuruluşlarla işlem yapmasının da yasaklanacağı belirtildi.
Öte yandan, dün Ekonomi Araştırma Enstitüsünün (Ifo) yaklaşık 9 bin firmanın katılımıyla yaptığı Almanya İş Anketi'nin sonuçlarına göre, Alman iş dünyasının ekonomiye güveni haziranda azaldı.
Almanya'da mayısta 89,3 değerini alan Ifo İş Ortamı Güven Endeksi, şirket yöneticilerinin gelecek beklentilerindeki kötüleşmenin etkisiyle haziranda 88,6 puana indi. Piyasa beklentisi ise endeksin 89,7 puana yükseleceği yönündeydi.
Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,53, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,03, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,89 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 1,58 artış kaydetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.
ASYADA YÖN POZİTİF
Asya pay piyasalarında ise Çin hariç pozitif bir seyir öne çıkıyor.
Bugün Japonya da açıklanan verilere göre öncü endeks 110,9 ile tahminlerin altında kaldı.
Japon yeninin dolar karşısında üst üste 7 işlem günü değer kaybederek son 34 yılın zirvesine yaklaşan dolar/yen paritesi, dün "müdahale" söylemlerinin ardından geriledi. Parite şu sıralarda önceki kapanışının yüzde 0,2 altında 159,3 seviyesinden işlem görüyor.
Japonya'da Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Maliye Bakan Yardımcısı Masato Kanda, Japon yenine gerekirse 24 saat destek için müdahale etmeye hazır olduklarını dile getirmişti.
Kanda, kurdaki gelişmelerin ulusal ekonomiyi olumsuz etkilediğini vurgulayarak, "Spekülatif sebeplerle kurda aşırı oynaklık olması durumunda gerekli müdahaleyi yapacağız." değerlendirmesinde bulundu.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,7, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 yükselirken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 geriledi.
YURT İÇİ PİYASALARDA SON DURUM
Yurt içinde ise dün yatay bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 0,03 azalışla 10.767,85 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün alıcılı bir seyir izleyerek günü önceki kapanışının yüzde 0,3 üzerinde 32,9217'den tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 32,9360 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde konut fiyat endeksi, yurt dışında ise ABD'de New York Fed tüketici güven endeksi ve konut fiyat endeksi verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.800 ve 10.900 seviyelerinin direnç, 10.700 ve 10.600 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Editor : Şerif SENCER
