Küçücük Bir Kuşun Çarpması, Uçak Motorunu Nasıl Bozabiliyor?

Kuşlar ÖZETİ| bir de sürü halindeyse uçuş güvenliği daha da tehlike altına girebiliyor. Kuşlar çarpma öncesinde genellikle son anda yön değiştirmeyi başarsalar da kimi zaman buna vakitleri kalmayabiliyor.

İşte hem insanlar hem de kuşlar gibi özel canlılar için sonucu ağır olan bu durum hakkında bilgi almak için Yüksek Uçak Mühendisi Meriç Kahvecioğlu'na danıştık ve gökyüzünün gerçek sahibi olan kuşların, devasa metal kuşlar için neden tehlike oluşturduğunun yanıtını öğrendik.

Çarpmaların %90'ı uçaklar kalkarken ya da inerken gerçekleşiyor.

Yani uçağın ve kuşların ortak alanı olan yere yakın bölgelerde. Yine de 7.000-10.000 metre gibi yüksek irtifalarda da gerçekleşen vakalar bulunuyor.

Uçakta ciddi hasarlara sebep olabilen kuş çarpması olayları; motora, kokpit camına ve radome'a(uçağın burun kısmı) kuş çarpması olaylarıdır.

Bir JT8D jet motorunun kuş çarpması neticesinde hasara uğramış fan pallerinin görünümü .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }

Kuş, motora girdiğinde çok gözlenmese de en derinlerine kadar ilerleyebilir; bu da motorun durmasına ve inişten sonra motor komponentlerinin önemli kısımlarının tamamen değiştirilmesine sebep olabilir. Bakımda çok yüksek maliyetler ortaya çıkarabilmektedir.

Uçağın burun kısmındaki radome'a kuş çarpması olayları çoğunlukla tamiri mümkün olmayan ve değişimine sebep olan olaylardır.

Radome 300 bin dolarlara kadar çıkabilen bir komponenttir. Diğer yapısal bölgelere kuş çarpması durumlarında tamir çoğunlukla mümkün olup buralardaki çarpmalarda havada güvenlik sarsıcı durumlar pek yaşanmamaktadır.

Kokpit camına kuş çarpması durumlarında genelde uçak hedeften sapmaz ve acil iniş yapmaz.

Ancak camı delecek veya pilot görüşünü etkileyecek durumlarda safety(emniyet) durumu söz konusu olur ve uçak en yakın meydana inmek zorunda kalır.

Saatte 800 km hızla ilerleyen bir uçakla 350 km hızla hareket eden bir kuşun çarpışması, uçakta tonlarca ağırlıktaki bir çarpışma kuvvetinin oluşmasına yol açar.