BORSAGUNDEM.COM ÖZETÄ°| – DIÅž HABERLER SERVÄ°SÄ°
Kripto para piyasalarında oldukça kritik bir dönemden geçiliyor. Yatırımcılar daha önce de büyük çaplı hacker faaliyetleri, akıllara durgunluk veren dolandırıcılıklar ve çarpıcı başarı hikayeleri gibi birçok ilginç gelişmeye şahit olmuştu. Ancak salı günkü gelişmeler gibisi daha önce hiç görülmedi. Dünyanın en büyük kripto borsası en yakın rakibine kurumsal dünyada cinayete eşdeğer bir hamle gerçekleştirdi.
Fortune’un haberinde kripto konusunda yeterince bilgisi olmayanlar ve konuyu merak edenler için Binance ve FTX’i çevreleyen çılgınlık herkesin anlayabileceÄŸi bir sadelikle açıklanıyor.
Tam olarak ne oldu?
Binance, CZ olarak bilinen Çinli-Kanadalı milyarder Changpeng Zhao tarafından iÅŸletilen dev bir offshore kripto borsasıdır. Åžirket bir süredir zirvede. Ancak son yıllarda, FTX adlı yeni bir rakip Binance’in tahtını sarsmaya baÅŸladı. FTX, SBF olarak bilinen karışık saçlı genç bir Amerikalı Sam Bankman-Fried tarafından kuruldu. (Her ÅŸey için büyük baÅŸ harflerle kısaltmalar oluÅŸturmak kriptoya özgü bir durumdur.)
Geçen hafta sonu CZ, SBF'nin lobicilik taktiklerinden şikayet etmeye başladı ve ardından rakibini yok etmek için Binance'in piyasadaki gücünü kullandı.
Peki CZ bunu nasıl yaptı?
CZ ve SBF eski arkadaÅŸlar. Hatta CZ, SBF’in yeni kripto borsasına yatırım dahi yaptı. Ancak zaman Binance kurucusu bu kripto paraya sahip olmak istemediÄŸine karar verdi ve FTX’teki varlıklarını sattı. CZ ödemeyi FTT adı verilen bir kripto token üzerinden aldı. Bu tokenlar, FTX borsasındaki müşteriler tarafından ticari indirimler elde etmek için kullanılır, ancak Bitcoin'in aksine, özellikle likit deÄŸildir.
GeçmiÅŸe bakıldığında, bu SBF tarafından yapılan aptalca bir düzenlemeydi. Zira CZ'nin bol miktarda FTT tokenına sahip olmasıyla sonuçlandı ve CZ’ye FTX üzerinde güç saÄŸladı. Bu Pepsi’nin Coca-Cola’ya istediÄŸi zaman satabileceÄŸi büyük miktarda hisse yığını vermesi gibi bir durum. Ve sonuç olarak gerçekleÅŸen de buydu: CZ SBF’e kızdı ve piyasaları bir sürü FTT token ile doldurdu.Bu yıkıcı bir geliÅŸmeydi. Zira SBF de bilançosunda çok sayıda FTT token bulunan bir ticaret fonuna sahipti. FTT token fiyatı dibe vurmaya baÅŸladığında, SBF, piyasayı sular altında bırakan FTT tokenları satın almak için diÄŸer varlıkları sattı ve tokenın deÄŸerini savunmaya çalıştı. Ancak bu iÅŸe yaramadı. FTT’nin deÄŸeri çöktü. SBF ödeme yükümlülüklerinin varlıklarını aÅŸmaya baÅŸladığını keÅŸfetti. Salı günü geldiÄŸinde, ÅŸirketleri iflas ile karşı karşıyaydı. Kurtulmak için rakibine dönmek zorunda kaldı.
CZ neden böyle bir şey yaptı?
CZ muhtemelen yükseliÅŸte olan bir rakibi ezmek için bunu yaptı. Ancak sebeplerin bir kısmı da kiÅŸiseldi. Son aylarda, düzenleyici kurumlar kripto endüstrisine karşı saldırganlaşıyor ve hem Binance hem de FTX iyi taraflarında kalmak için çabalıyor. Böyle bir ortamda CZ, SBF'in ABD'li düzenleyici kurumlara Binance hakkında dedikodular fısıldadığına inanmaya baÅŸladı. Bu dedikodular arasında CZ’nin Çin ile baÄŸlantıları olabileceÄŸi gibi iddialar da vardı.
CZ pazar günü Twitter üzerinden paylaÅŸtığı mesajda, “Daha önce destek verdik ama boÅŸandıktan sonra seviÅŸiyormuÅŸ gibi davranmayacağız. Biz kimseye karşı deÄŸiliz. Ancak, diÄŸer endüstri oyuncularına karşı arkadan lobi yapan insanları desteklemeyeceÄŸiz” ifadelerine yer verdi. Ä°ki gün sonra CZ rakibini yok etti.
Peki Binance FTX'i satın alacak mı?
CZ'nin söylediÄŸi tek ÅŸey, Binance'in FTX'i satın almak için bir "niyet mektubu" imzaladığıydı. Bu böyle bir durumun gerçekleÅŸebileceÄŸi, ancak garanti olmadığı anlamına geliyordu. Bu arada, CZ ve SBF, Binance'in FTX'in müşterileriyle ilgileneceÄŸini ve fonlarının silinmediÄŸinden emin olacağını belirtti.Ancak Borsagundem.com’un derlediÄŸi bilgilere göre, perÅŸembe günü Binance FTX'i satın almaktan da vazgeçtiÄŸini açıkladı.
Açıklamada, "Başlangıçta umudumuz, FTX müşterilerine likidite sağlamada destek olabilmekti, ancak sorunlar bizim kontrolümüzün veya yardım etme kabiliyetimizin ötesinde." değerlendirmesinde bulunuldu.
Kim suçlu?
FTX üzerindeki gücünü kullandığı için piyasalardaki karmaÅŸanın CZ’nin suçu olduÄŸu söylenebilir. Ancak yatırımcılar eleÅŸtiri oklarını SBF’e de yöneltiyor. Zira SBF, bol miktarda FTT sahibi olan ticaret ÅŸirketi ve FTX hakkında yeterince açık deÄŸildi. SBF ÅŸeffaf olsaydı insanlar muhtemelen bu güvenlik açığı hakkında çok önceden alarm verirdi ve belki de FTX bu karışıklığı önleyebilirdi.
Çok daha ciddi baÅŸka suçlamalar da bulunuyor: SBF, ÅŸirketlerinden birinin veya her ikisinin bilançolarındaki delikleri kapatmak için müşteri fonlarını kullanmış olabilir. Bahar aylarında iflas eden kripto para ÅŸirketinde de durum buydu ve bu fazlasıyla olumsuz bir ihtimal. Ancak açık olmak gerekirse bu suçlamalar sadece iddiadan ibaret ve SBF’in böyle bir ÅŸey yaptığına dair bir kanıt yok.
Bu tür şeyler kriptoda sürekli yaşanıyor. Bunun farkı ne?
Kripto gerçekten de hilekar ve düzenbaz yöneticiler konusunda haklı bir üne sahip. Ancak son gerçekleÅŸen kriz kripto dünyasının en büyük ikinci ÅŸirketinde gerçekleÅŸiyor. SBF’in düzenleyici kurumların güvencesi altına girmesi sektörün onu kriptonun altın çocuÄŸu olarak görmesine imkan saÄŸlamıştı. Ancak bu itibar sarsıldı.
Tüm bu gelişmeler kripto para fiyatları için ne anlama geliyor?
Kısa vadede bu iyi bir haber değil. Fiyatlar, FTX'in başının belada olduğu söylentileri üzerine düştü, ancak Binance kurtarıldığını açıkladığında kısa bir süre sonra toparlandı, ancak Salı günü tekrar çöktü.
Tüm bu geliÅŸmeler FTT’nin fiyatını ve SBF ile yakın iliÅŸki içerisinde olan Solana adlı bir diÄŸer tokenı zayıflattı. Büyük bir tokenda geniÅŸ çaplı bir satış dalgası oluÅŸtuÄŸunda, genellikle piyasanın geri kalanı üzerinde zincirleme bir etki oluÅŸturur. Piyasalarda ÅŸu an böyle bir ÅŸey gerçekleÅŸiyor gibi görünüyor. Bu süreçte dünyanın en büyük iki kripto para birimi Bitcoin’in ve Ethereum’un fiyatları sırasıyla %10, %15 civarında düştü. Bu piyasalar için kötü olsa da korkunç bir durum deÄŸil.
Editor : Åžerif SENCER
