Haber7 ÖZETİ| - ÖZEL
Son günlerde ‘Atatürkçü’ olduğunu iddia eden bazı ırkçı grupların Araplar üzerinden nefret söylemine devam ediyor. 'Süper Kupa krizi' bahanesiyle ‘Arap düşmanlığı’nı zirveye çıkaran ırkçı gruplar, cehalet içeren ifadelerle 'Atatürk istismarcılığı' yapması dikkat çekiyor.
Öte yandan Arapları aşağılayan ifadeler kullanan ırkçı gruplar, Mustafa Kemal Atatürk’ün Araplara yönelik bakış açısından habersiz.
Peki Atatürk, Araplara düşman mıydı? İşte cevabı...
ATATÜRK’TEN ARAPLARA ÖVGÜ!
Samsun’a ayak basmasından kısa bir süre sonra Amasya’dayken mektup yazan Atatürk, aslen Mekkeli bir Arap olan Irak Şeyhül Meşayihi (Şeyhler Şeyhi) Uceymi Sadun Paşa’ya dikkat çeken bir mektup yazıyor. Atatürk mektubunda, "Türklerin ve Arapların bütün Cihan-ı İslam'ın iki gözbebeği olduğunu" belirterek övgüde bulunuyor.
Atatürk, Sadun Paşa’ya yazdığı mektupta şu ifadeleri kullanıyor:
“…Diyarbekir'e teşrifinizi istibşar ile harbi zailde, ikinci ordu kumandanlığı ile Diyarbekir'de ve dördüncü ordu kumandanlığı ile Halep'de bulunduğum zamanlarda nesli necibinize has olan evsafı merdanelerini duymuş, minelgıyap şahsiyeti muhteremelerine karşı büyük bir muhabbet-i kalbiye hasıl eylemiştim. Bütün cihanı İslam'ın iki gözbebeği olan Türk ve Arap milletlerini iftirak yüzünden ayrı ayrı zayıf olması, ümmeti Muhammet için şanlı bir halde buna karşı el ele vererek ümmet-i Muhammed'in hürriyet ve istiklaliyeti uğrunda mücahede eylemek bizler için farz-ı ayındır. Unsurların sufuf ve an'anatını siyanet ile istilacıların esaretinden tahlisi girban eylemeye mücahedatınızda zat-ı necibaneleriyle beraber olduğumu arz ederim. Bu babtaki mütalaalarının 13. kolordu vasıtası ile iş'arı suretiyle müdavelel efkar etmeyi rey-i necibanelerine terk ile takdimi ihlas eylerim efendim.”
__________
OSMANLI’YA İHANETİ REDDETTİ
Irak Şeyhül Meşayihi (Şeyhler Şeyhi) Uceymi Sadun Paşa, Arabistan coğrafyasında faaliyet gösteren İngiliz casusu Lawrence'in Şerif Hüseyin’in oğlu Abdullah üzerinden gönderdiği, “Gel Osmanlı'yı beraber yıkalım, seni de Irak kralı yapalım” teklifini reddetti. Emrinde 40 bin askeri bulunan ve 25 aşiretin ‘şeyhler şeyhi’ olan Uceymi Sadun Paşa, gelen bu teklife çok öfkelendi. Abdullah’a sert tepki gösteren Sadun Paşa, Lawrence'a yönelik şu ifadelerde bulundu:
“O hain elime geçmesin. Bir insan sadakati bilmeyebilir, fakat kendi ihanetini başkasında düşünmesi için bir sebep lazımdır. Ona bir gün bu teklifi bana yapabilme cesaretini nereden bulduğunu soracağım.”
TÜRKLERİN YANINDA SAVAŞTI, ŞEHİTLER VERDİ
“Bir Müslüman, Osmanlı'ya ihanet edemez” diyerek bu ‘ihanet’ teklifini reddeden Sadun Paşa’ya, Kuzey Arabistan coğrafyasında gösterdiği üstün hizmet ve sadakatinden dolayı Sultan Mehmet Reşad tarafından Osmanlı liyakat madalyası tevdi edildi. Sadun Paşa, emrindeki kuvvetlerle Osmanlı’nın yanında kahramanca savaştı. Birinci Dünya Savaşı'nda çok sayıda Arap şeyhi de şehit oldu.
URFA'NIN DÜŞMAN İŞGALİNDEN KURTARILMASINDA ROL ALDI
Buna müteakip yıllarda Samsun’a ayak basan ve ardından Amasya’ya geçen M. Kemal Paşa, Sadun Paşa’ya mektup yazarak onu mücadele için Anadolu topraklarına davet etti. Sadun Paşa da aldığı bu mektubun ardından çevresinin bulunduğu Şanlıurfa’ya yerleşti. Sadun Paşa, burada da Urfa’nın Fransız işgalinden kurtarılmasında önemli rol oynadı. Kendisine Türk vatandaşlığının yanı sıra 14 köy hediye edildi.
İngilizlerin Irak'taki işgali perçinlemesine rağmen Uceymi Sadun Paşa, Irak'ı işgalden kurtarmak için siyasi ve askerî mücadelesine Türkiye’den devam etti.
"ATATÜRK'ÜN SİLAH KARDEŞİ"
1960 yılında Türkiye'de vefat eden Uceymi Sadun Paşa, Ankara'daki Asri Mezarlık’a defnedildi. Sadun Paşa’nın mezar taşına ise “Irak Şeyhlerinin Şeyhi, Çöl Aslanı ve Atatürk'ün Silah Kardeşi” ifadesi yazıldı.
____________
ATATÜRK'ÜN ARAP DOSTLUKLARI
Atatürk, Suudi Arabistan ve diğer Arap ülkeleriyle ilişkilerini iyi tutmuştu. Arap krallarla sıkı dostluklar kurmuştu.
Ayrıca Atatürk liderliğindeki Türkiye, Suudi Arabistan'ı tanıyan ilk ülke olmuştu.
Editor : Şerif SENCER
