Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın dış ve iç politikadaki yaşanan son gelişmeleri CNN Türk kanalında katıldığı canlı yayında değerlendirdi.
Açıklamalarına geçtiğimiz günlerde çözülen tahıl krizi ile başlayan Kalın, "Tahıl koridoru anlaşması İstanbul'da yapılan bir anlaşma biliyorsunuz. Cumhurbaşkanımız da BM Genel Sekreteri ile beraber katıldı. Anlaşmaya şüpheyle yaklaşan 'olmaz, yürümez' diyenler de çok oldu. Bu anlaşma kaçınılmaz bir durumdu. Tahıl fiyatları artmaya başlamıştı. Anlaşma ile beraber küresel fiyatlarda iniş oldu. Cumartesi günü Ruslar bu anlaşmanın kendi taraflarında olan kısmını askıya aldıklarını açıkladılar" dedi.
Sözcü Kalın'ın açıklamalarının detayları şu şekilde:
"Bize bildirdiler bize bu durumu elbette. Tüm dünya tabi Türkiye'yi arıyor, Ankara'yı arıyor. Aman bu anlaşma durmasın. 4 gün içinde fiyatlar arttı ve uzasa daha da uzayacaktı. Cumhurbaşkanımız gerekli talimatları verdi. Önceki gün Cumhurbaşkanımız Putin ile bir görüşme yaptı. Sayın Putin haklı olarak dedi ki 'Tahıl koridorunun bir saldırı aracı olarak kullanması yasak.' Rus tarafının iddiasına göre Sivastopol'da bir Rus gemisine saldırı olmuş. Bunu tespit ettiklerini söylediler. Sayın Putin çok hızlı refleks verdi ve Cumhurbaşkanımızın liderlik diplomasisine karşılık verdi. Çok kısa sürede bir netice verdi ve inanılmaz etkili oldu. Cumhurbaşkanımızın görüşmesinden sonra Putin, Ukrayna'dan bu saldırıların yaşanmaması için garanti istedi. Tabi Ukrayna ile müzakereler de devam ettirildi.
"Siyasi manevra olarak görülmemeli"
Şirketler sigorta ve liman şirketlerinin birçoğu Avrupa merkezli. Bu şirketler yatırımlara takılırız korkusu ile Ruslar ile iş yapmaktan çekiniyorlar. Biz bunu birçok kez dile getirdik. Rusya'nın karşı karşıya kaldığı lojistik engelleri kaldırın diyoruz. Cumhurbaşkanımız da söyledi, Somali, Sudan gibi ülkelerin durumları kritik. Başka Afrika ülkeleri de var. Rusya bir siyasi hamle yaptı ve Afrika ülkelerine bu tahılı ücretsiz olarak vermeye hazırız dediler. Ukrayna'dan Afrika'ya gitmeyecek tahıl miktarı ne ise, biz bunu Rusya olarak vereceğiz dediler. Bu aslında siyasi manevra olarak görülmemeli. Bence onun yerine asıl mesela tahıl krizi çözmek ise, bu tahılın fakir ülkelerine ulaştırılmasıydı.
"Rusya ile konuşabilen tek lider cumhurbaşkanımız"
Cumhurbaşkanımızın yürüttüğü bu liderlik diplomasisi çok hızlı cevap buldu. Bu işin haftalarca süreceğini düşünerek bizi acil koduyla aradılar.Kısa sürede netice alınacağını beklemiyorlardı. Cumhurbaşkanımız Putin ile, Bakan Akar da 1 saat kadar sonra Şoygu ile görüştü. Ukrayna tarafının yapıcı tutumunu da takdir etmek önemli çünkü Rusya'nın istediği garantiyi verdi.
Batılı ülkeler bize diyorlar ya Türkiye Batı'dan uzaklaşıyor, Rusya'ya çok yaklaştı. Sayın Erdoğan Putin ile neden bu kadar çok sık görüşüyor gibi eleştiriler geliyor. Bana bu savaşın başladığı haberi o gün sabah 5'te geldi. Ben o andan itibaren şunu hissettim; bu uzun süreli bir savaş olacak. Rusya daha ilk başlarda biz ne Ukrayna'dan ne Rusya'dan vazgeçeriz. Bu denge politikanın sonuçlarını görmüş olduk. Herkes Rusya ile köprüleri atarsa, Ruslar ile kim konuşacak? Bunu yapabilen tek lider Cumhurbaşkanımız. Biz Batı'ya da diyoruz ki, tahıl sevkiyatı anlaşmasına, esir takasına destek verirken çok iyi yaptınız demek ile yetinmeyin, gelin güven artırıcı tedbirler koyalım diyoruz.
"Nükleer savaş riski yok diyemeyiz"
Şu an savaş çığlıkları, barış çağrılarının üstünde çıkıyor. İki tarafta askeri zafer elde edecek bir sonuca ulaşacak durumun olmadığını gördük. 8 aylık süreç zaten bize bunu gösterdi. Burada en büyük risklerden biri nükleer savaş riski. Yok diyemeyiz buna. Rusya'nın elinde de 4 bin küsür bir nükleer başlık var aynı şey ABD ve Batı'da var. Savaş uzadıkça nükleer risk hep gündemde olabilir.
"Savaşı sonlandıracak bakış açısı devreye girmeli"
2010'da Arap Baharı başladı, sonra Suriye'de olaylar yaşanmaya başladı. Çin çok hızlı bir şekilde büyüyerek dünyanın 2. büyük ekonomisi oldu. Soğuk savaş sonrası dönemde yeni bir düzenin kurulamadığı bir durum ortaya çıktı. Nükleer silahın amacı caydırıcılık. Cumhurbaşkanımız görüşmelerinde her zaman nükleer silah konusunda uyarılarını yapıyor. Ukraynalıların 'kirli bomba' kullanacağı iddia edildi örneğin, biz Rusya ve Ukrayna ile görüştük. İki taraf da böyle bir niyetleri olmadığını dile getirdi. Burada söylemek istediğim şu Türkiye sadece tahıl için arabuluculuk yapmaya çalışmıyor. Tarafları müzakere masasına nasıl getirebiliriz. Savaşı sonlandıracak bakış açısı devreye girmeli"
Editor : Åžerif SENCER
